Tiến độ trạm dừng nghỉ ì ạch: Điểm yếu hạ tầng lộ rõ trên cao tốc Bắc - Nam

Theo quy hoạch mạng trạm Lâm- nghỉ đã được phê duyệt, tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông dự kiến đầu tư 24 trạm dừng nghỉ, trong đó 21 trạm đã có trong dự án đầu tư, 3 trạm còn lại đang chờ bổ sung. Tuy nhiên, tiến độ thực hiện các dự án này đang bị chậm, nguy cơ không kịp hoàn thành trong năm 2025 như kế hoạch.

Báo cáo của Cục Đường bộ Việt Nam cho biết, đến nay, mới lựa chọn được nhà đầu tư cho 18/21 trạm dừng nghỉ. Một số trạm do Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) quản lý hoặc do các doanh nghiệp như Xuân Khiêm, Xuân Cương đầu tư.

Tuy nhiên, đa số các đoạn tuyến cao tốc mới chỉ có trạm dừng nghỉ tạm như: Mai Sơn - QL45, QL45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu… Những trạm này hiện đều trong tình trạng tạm bợ, quá tải, thiếu tiện nghi.

Nhà đầu tư thi công nền mặt bằng một trạm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông - Ảnh: Khánh Hòa

Lý giải nguyên nhân chậm tiến độ, ông Ngô Lâm, Phó Cục trưởng Cục Đường bộ Việt Nam cho biết, đa phần các trạm dừng nghỉ vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng.

Các trạm này trước đây chỉ được bàn giao mặt bằng quy mô nhỏ, vài hecta cùng với tuyến cao tốc khi triển khai xây dựng. Sau khi Bộ Giao thông Vận tải (nay là Bộ Xây dựng) phê duyệt mạng trạm dừng nghỉ, quy mô các trạm đều được nâng lên từ 3 - 5 ha mỗi bên. Vì vậy, các ban quản lý dự án và địa phương phải thực hiện lại thủ tục giải phóng mặt bằng bổ sung từ đầu, mất nhiều thời gian.

Bên cạnh đó, quá trình lựa chọn nhà đầu tư cũng gặp không ít khó khăn do các quy định pháp luật chưa hoàn thiện, thường xuyên thay đổi. "Có thời điểm, chỉ còn ít ngày là mở thầu nhưng vẫn phải hủy thông báo mời thầu do thay đổi quy định pháp luật, buộc phải dừng việc lựa chọn nhà đầu tư", ông Lâm nói.

Hiện nay, các nhà đầu tư đã hoàn tất thủ tục ký kết hợp đồng cho 18 trạm và đang chuẩn bị triển khai thi công. Dự kiến, việc xây dựng sẽ bắt đầu trong tháng 5/2025, với mục tiêu hoàn thành toàn bộ trong năm nay.

Tuy nhiên, dù chỉ còn khoảng 7 tháng nữa là đến hạn hoàn thành toàn bộ 21 trạm dừng nghỉ trên tuyến theo chỉ đạo của Bộ Xây dựng, song đến nay, vẫn chưa có trạm nào được khởi công xây dựng chính thức.

Trước tình trạng này, Cục Đường bộ Việt Nam đã phân công nhiệm vụ cụ thể cho các Cục phó phụ trách địa bàn giám sát, đôn đốc thi công. Lãnh đạo Cục cũng trực tiếp đến hiện trường kiểm tra, tháo gỡ các vướng mắc liên quan đến giải phóng mặt bằng.

"Chúng tôi yêu cầu các nhà đầu tư phải khẩn trương hoàn thiện thủ tục, triển khai thi công sớm nhất có thể để không lỡ mốc tiến độ quan trọng cuối năm 2025", đại diện Cục Đường bộ Việt Nam nhấn mạnh.

Liên quan đến tiến độ các trạm dừng nghỉ, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh mới đây đã có công điện gửi tới các nhà đầu tư và địa phương liên quan. Bộ trưởng nhấn mạnh, việc chậm hoàn thành các trạm dừng nghỉ không chỉ ảnh hưởng tới chất lượng phục vụ người dân mà còn tác động trực tiếp tới kế hoạch thu phí và nộp ngân sách nhà nước của các dự án cao tốc.

Để khắc phục tình trạng này, Bộ Xây dựng yêu cầu các Ban quản lý dự án trực thuộc tăng cường kiểm tra, rà soát. Đồng thời, báo cáo cấp có thẩm quyền để xử phạt nghiêm các trường hợp chậm trễ trong quá trình triển khai thực hiện dự án. Tuy nhiên, theo ghi nhận đến thời điểm hiện tại, chưa có nhà đầu tư hay doanh nghiệp nào bị xử lý vi phạm do chậm tiến độ.

Hiện nay, các dự án thành phần của tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông đã và đang lần lượt được thông xe, đưa vào khai thác.
Việc thiếu vắng các trạm dừng nghỉ đồng bộ sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng khai thác, vận hành toàn tuyến. Nguy cơ không kịp hoàn thành các trạm dừng nghỉ theo kế hoạch cuối năm 2025 đang trở nên hiện hữu.

Nguyên Thảo