'Tiền mất, tật mang' từ mỹ phẩm chứa corticoid

Bệnh nhân biến chứng do mỹ phẩm chứa corticoid được điều trị tại Bệnh viện đa khoa Tâm Anh. Ảnh: BVCC.

Chị N.T.B. (32 tuổi ở Bình Dương) cho biết, đã chi 1 triệu đồng cho 2 hũ kem làm trắng da cấp tốc mua tại spa gần nhà. Hơn 1 tháng bôi kem hàng ngày theo hướng dẫn, da của chị trắng hơn, nhưng bắt đầu mỏng đi và nổi mụn mủ. Mạch máu dưới da lộ rõ hơn, kèm cảm giác ngứa, nóng rát.

Khi da bắt đầu nổi mụn, chị B. quay lại spa bán sản phẩm và được tư vấn điều trị mụn với liệu trình 2,5 triệu đồng cho 4 lần/tháng. Điều trị hết liệu trình nhưng tình trạng da không cải thiện, chị B. luôn cảm giác nóng rát, mụn mủ nổi nhiều hơn, đỏ ửng khắp mặt như say rượu. Chị B. đến Bệnh viện đa khoa Tâm Anh thăm khám, được chẩn đoán tai biến do lạm dụng mỹ phẩm chứa corticoid – dược chất thường có trong các loại kem trộn làm trắng da nhanh.

ThS.BS Vũ Thị Thùy Trang - chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da (Bệnh viện đa khoa Tâm Anh) cho biết, corticoid hoạt động bằng cách làm teo lớp bì, khiến da mỏng và sáng hơn, nhưng lại làm mất hàng rào bảo vệ tự nhiên của da. Hậu quả là da trở nên nhạy cảm, dễ kích ứng, nổi mụn viêm, giãn mạch máu chi chít ở mặt, nhất là 2 má.

“Da nhiễm corticoid thường gây ra cảm giác châm chích, nóng rát, kèm mụn viêm và giãn mạch. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng hơn như teo da hoặc rối loạn sắc tố kèm tình trạng ửng đỏ, bỏng rát kéo dài” - BS Trang cho biết.

Trước đó, trường hợp khác gặp biến chứng do sử dụng sản phẩm chứa corticoid là anh Đ.X.H. (28 tuổi, ở Bình Định). Sau 3 năm bôi kem trị mụn không khỏi, anh bôi thuốc corticoid khiến da mặt sần sùi, sưng viêm bất thường. Kết quả xét nghiệm cho thấy, da mặt người bệnh nhiễm vi khuẩn Propionibacterium acnes, dẫn đến chi chít mụn mủ, sẹo rỗ. Các vị trí viêm tấy do biến chứng tự bôi thuốc corticoid càng bít kín ống dẫn của tuyến bã nhờn khiến mụn trứng cá sưng lên.

Theo TS.BS Đặng Thi Ngọc Bích - chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da - (Bệnh viện đa khoa Tâm Anh), trong quá trình điều trị, người bệnh không nên tự ý dùng mỹ phẩm, không đắp mặt nạ dưỡng da, không bôi sản phẩm không rõ thành phần, đặc biệt có chứa corticoid làm teo da, giãn mạch, phù mặt, sần sùi, nổi nhiều mụn, tạo sẹo lồi, sẹo lõm…

Việc điều trị bằng corticoid cần được bác sĩ theo dõi kỹ. Bởi thời gian đầu dùng thuốc bôi corticoid, da mịn màng, giảm mụn nhưng nếu lạm dụng, vài tháng sau, da mỏng đi, hệ miễn dịch bị ức chế, mụn bùng phát dữ dội, nhiễm khuẩn, gây ngứa. Nếu người bệnh gãi thì da sẽ bị viêm, sưng tấy, mưng mủ trở lại.

Lạm dụng corticoid lâu dài khiến lệ thuộc thuốc và chịu nhiều tác dụng phụ của thuốc như: Phát ban mụn trứng cá, mụn mủ, mụn viêm, loãng xương, suy thượng thận, loét dạ dày tá tràng…

Trong khi đó, theo ThS.BS Vũ Thị Thùy Trang, kem trộn là dạng kem tự chế, có thể phối hợp nhiều thành phần như vitamin E, aspirin, becozyme, corticoid… Trong đó, corticoid là chất kháng viêm, dùng nhiều thời gian dài có thể ức chế miễn dịch của da, ức chế quá trình sản sinh melanin, da sẽ trắng nhanh chóng. Đây cũng là lý do khiến corticoid có nhiều trong kem trộn và được mệnh danh là kem làm trắng da nhanh.

Tuy nhiên, việc sử dụng lâu dài kem trộn chứa corticoid sẽ gây ra biến chứng gồm teo da, gây “nghiện” cho da. Khi ngưng sử dụng, da sẽ phản ứng dữ dội vì mất khả năng đề kháng, mỏng da, viêm da (nổi mụn, đỏ bừng mặt), rạn da… Ngoài các biến chứng trên da, corticoid từ kem trộn thấm vào da có thể gây rối loạn nội tiết, loãng xương, tăng huyết áp, loét dạ dày, hội chứng Cushing, tăng cân, giảm đề kháng, tiểu đường type 2…

Các sản phẩm làm trắng da an toàn thường không giúp da trắng lên nhanh mà cần nhiều thời gian từ 2 - 3 tháng hoặc hơn. Da sẽ sáng lên từ từ, đều màu, trông da khỏe hơn. Các thành phần làm trắng da được cấp phép sản xuất thành mỹ phẩm như dẫn xuất vitamin A (retinol), C, Glutathione, Kojic Acid, Arbutin… Corticoid không được cấp phép sử dụng làm trắng da vì có thể gây những tác hại nghiêm trọng lên người sử dụng.

Hiện nay, có rất nhiều sản phẩm kem trộn ẩn mình sau những bao bì bắt mắt, sang chảnh như xuất xứ nước ngoài. Do đó, an toàn nhất là người dân không mua sản phẩm không rõ tên tuổi và nguồn gốc xuất xứ, sản phẩm làm trắng hay trị nám nhanh chóng.

Theo Trang cho biết, dịp cuối năm là thời điểm nhu cầu làm đẹp tăng cao, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro khi mọi người chọn các dịch vụ làm đẹp nhanh hoặc sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ cũng như chất lượng sản phẩm không đảm bảo. Tương tự, các dịch vụ làm đẹp không được thực hiện bởi người có chuyên môn, hoặc tại cơ sở không đảm bảo an toàn, có nguy cơ cao dẫn đến biến chứng. Để đảm bảo an toàn, người dân nên tìm đến các cơ sở y tế uy tín làm đẹp da.

Đức Trân