Tiến trình hòa bình ở Afghanistan vẫn dang dở

Mỹ rút khỏi căn cứ quân sự Bagram

Ngày 2/7, kênh truyền hình Tolo News TV dẫn nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Afghanistan xác nhận việc các lực lượng an ninh và quốc phòng Afghanistan (ANDSF) đã nắm quyền kiểm soát hoàn toàn căn cứ quân sự Bagram sau 2 thập kỷ duy trì sự hiện diện của các lực lượng nước ngoài. Những thông tin chi tiết về việc lực lượng Mỹ và NATO sơ tán khỏi căn cứ Bagram được tiết lộ qua nhiều nguồn tin, trong khi lại chưa có tuyên bố chính thức nào được đưa ra.

Toàn cảnh căn cứ không quân Bagram

Trong bối cảnh trên, tình hình an ninh tại Afghanistan đã có dấu hiệu đi xuống nghiêm trọng kể từ sau ngày 1/5 – thời điểm quân đội Mỹ và NATO khởi động việc rút khỏi chiến trường này sau nhiều năm tham chiến. Theo lộ trình đã đưa ra, khoảng 3.500 binh sĩ Mỹ và 7.000 binh sĩ NATO sẽ hồi hương trước ngày 11/9 – thời điểm tròn 20 năm xảy ra các cuộc tấn công khủng bố khơi mào cho sự can dự của Mỹ vào cuộc chiến ở Afghanistan.

Từ nhiều tháng nay, các lực lượng liên quân đã bàn giao hầu hết trong số 9 căn cứ quân sự dọc lãnh thổ Afghanistan cho chính quyền nước sở tại. Tuy nhiên, Mỹ và NATO được cho là sẽ duy trì một số lượng binh sĩ tại một căn cứ ở trung tâm thủ đô Kabul, trước khi việc rút toàn bộ lực lượng binh sĩ nước ngoài khỏi Afghanistan được hoàn tất.

Người dân Afghanistan sẽ quyết định tương lai của mình

Tháng trước, Tổng thống Mỹ J.Biden đã tuyên bố với người đồng cấp Afghanistan Asharaf Ghani rằng, người dân Afghanistan sẽ phải quyết định chính tương lai của mình, theo cách mà họ mong muốn. Trong khi đó, ông Ghani lại tỏ ra thận trọng khi xác định công việc tương lai của Afghanistan chính là “giải quyết những tàn dư” sau khi quân đội Mỹ rút khỏi chiến trường này.

Phát biểu trên hãng tin Reuters, một phát ngôn viên của lực lượng Taliban – ông Zabihullah Mujahid cho biết, Taliban đã nhận được thông tin báo cáo về việc Mỹ rút binh sĩ khỏi Bagram và coi đây là một diễn biến “đáng hoan nghênh”. Phát ngôn viên này tin tưởng Afghanistan đang tiến gần hơn tới tương lai hòa bình và ổn định cùng với việc rút lực lượng quân đội nước ngoài khỏi nước này đang dần hoàn tất.

Ông Mujahid cho rằng, việc hồi hương binh sĩ không chỉ mang lại lợi ích cho Afghanistan mà còn cho cả phía chính phủ Mỹ. Tuy nhiên, tình hình trên thực địa lại khác xa dự báo. Trong 2 tháng qua, Taliban đã giành được quyền kiểm soát một số quận, huyện trên khắp đất nước. Cách đánh giá của tình báo Mỹ cho thấy chính quyền dân sự của Afghanistan có thể rơi vào tay nhóm khủng bố trong vòng vài tháng sau khi lực lượng Mỹ rút đi. Tình trạng bạo lực tại Afghanistan được dự báo ngày càng trở nên tồi tệ và có nguy cơ leo thang thành một cuộc chiến. Ngày 2/7, hãng tin Reuters dẫn một số nguồn tin khẳng định các cuộc giao tranh giữa quân đội chính phủ Afghanistan và lực lượng Taliban tại tỉnh Đông Bắc Badakshan đang diễn biến dữ dội.

Sau 2 thập kỷ tham chiến, mục tiêu mà Mỹ đề ra ngay từ đầu là tiêu diệt tận gốc lực lượng Taliban và al-Qaeda vẫn chưa thành sự thật. Afghanistan trở thành cuộc chiến “hao người tốn của” nhất cho cả Mỹ và các đồng minh, khiến nhiều đời tổng thống Mỹ phải hứng chịu chỉ trích. Những gì đang diễn ra cho thấy Mỹ đang quyết tâm chấm dứt một cách triệt để điều mà nhiều người gọi là “cuộc chiến không hồi kết” tại Afghanistan. Rõ ràng, sự kết thúc này đang mở ra những thách thức cho Afghanistan và đây cũng là một cơ hội lịch sử để Afghanistan tự đứng vững trên đôi chân mình sau khi rút khỏi vũng sình của cuộc chiến kéo dài 20 năm đã đẩy họ vào một tiến trình hòa bình dang dở.

Hoài Anh (t.h)

1,168