Tiếp cận mới trong điều trị đa u tủy xương

Đây là căn bệnh chưa thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng nhờ sự phát triển của nhiều loại thuốc mới cùng với phương pháp ghép tế bào gốc, nhiều bệnh nhân đã có cơ hội sống lâu hơn và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Vừa qua, Bệnh viện 19-8 phối hợp với Công ty Johnson & Johnson tổ chức Hội thảo chuyên đề “Tiếp cận mới trong điều trị đa u tủy xương mới chẩn đoán” với sự tham gia của các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực huyết học và truyền máu.

Đại tá, BSCKII Nguyễn Thái Hưng, Phó giám đốc Bệnh viện 19-8 phát biểu tại cuộc họp.

Phát biểu tại sự kiện, Đại tá, BSCKII Nguyễn Thái Hưng, Phó giám đốc Bệnh viện 19-8 cho biết, đa u tủy xương là bệnh lý khó phát hiện và điều trị.

Hiện nay có nhiều phác đồ điều trị mới mang lại hiệu quả tích cực, tuy nhiên việc phát hiện bệnh sớm ở giai đoạn đầu vẫn còn nhiều thách thức. Ông bày tỏ tin tưởng những kiến thức được chia sẻ tại hội thảo sẽ giúp đội ngũ bác sĩ nâng cao hiệu quả khám và điều trị.

Còn theo BSCKII.Võ Thị Thanh Bình, Trưởng Khoa Ghép tế bào gốc, Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương, số liệu từ Globocan năm 2022 cho thấy, Việt Nam có 605 ca mắc mới đa u tủy xương với 474 ca tử vong hàng năm.

Tỷ lệ mắc mới tại các nước phương Tây là khoảng 5,6 ca trên 100.000 dân, trung bình tuổi chẩn đoán khoảng 70 tuổi. Trước đây, bệnh nhân chỉ sống trung bình 2 - 3 năm sau khi phát hiện bệnh, nhưng hiện nay nhờ tiến bộ trong điều trị và ghép tế bào gốc tạo máu, thời gian sống của người bệnh đã tăng lên đến 10 năm hoặc lâu hơn.

Đa u tủy xương có nguy cơ cao kháng thuốc, chiếm khoảng 20% các trường hợp mới chẩn đoán, đòi hỏi phác đồ điều trị tích cực hơn nhằm đạt được lui bệnh sâu nhất. Ghép tế bào gốc tự thân hiện được xem là phương pháp điều trị tối ưu, vừa tiêu diệt tế bào ung thư vừa điều chỉnh hệ miễn dịch của bệnh nhân.

Bác sỹ Bình cũng nhấn mạnh vai trò của thuốc Daratumumab, một kháng thể đơn dòng mới trong điều trị đa u tủy xương và hy vọng trong tương lai thuốc sẽ được bảo hiểm y tế hỗ trợ thanh toán, giúp người bệnh dễ dàng tiếp cận hơn.

Tại sự kiện, TS.Vũ Đức Bình, Phó viện trưởng Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương cho biết, đa u tủy xương là bệnh lý khó chẩn đoán và điều trị, thường bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác như gãy xương, suy thận hoặc nhiễm trùng.

Nhiều bệnh nhân phải điều trị dài ngày cho các triệu chứng này mới được xác định đúng nguyên nhân là đa u tủy xương. Sự ra đời của các thuốc mới như Proteasome inhibitors (PIs), IMiDs, kháng thể đơn dòng, CAR-T và kháng thể kép đã tạo nên cuộc cách mạng trong điều trị. Ghép tế bào gốc tự thân (ASCT) hiện là phương pháp chuẩn trong các hướng dẫn quốc tế của ASCO và ESMO.

Chi phí điều trị đa u tủy xương rất cao, nhưng hầu hết đã được Bảo hiểm y tế chi trả. Một số loại thuốc mới có giá trị cao cũng đã được đề xuất quỹ bảo hiểm thanh toán, giúp giảm gánh nặng tài chính cho người bệnh.

Với điều trị, BSCKII Nguyễn Lan Phương, Viện Huyết học - Truyền máu chia sẻ kinh nghiệm điều trị bằng Daratumumab cho những bệnh nhân không đủ điều kiện ghép tế bào gốc.

BSCKI Phạm Thị Việt Anh, Phó giám đốc Trung tâm Huyết học-Truyền máu Bệnh viện 19-8, cho biết từ năm 2010, trung tâm đã bắt đầu điều trị hóa trị cho bệnh nhân đa u tủy xương.

Đã có 54 bệnh nhân được chẩn đoán, trong đó 9 người đang điều trị tích cực và hai ca ghép tế bào gốc thành công được thực hiện vào các năm 2010 và 2013, mở ra hy vọng mới cho việc kiểm soát bệnh lâu dài.

Bác sỹ Việt Anh nhấn mạnh đa u tủy xương thường phát hiện muộn vì các triệu chứng như đau xương, đau khớp dễ bị nhầm với bệnh tuổi già hoặc thoái hóa. Do vậy, người cao tuổi khi bị đau xương nên đi tầm soát bệnh, đừng bỏ qua cơ hội phát hiện bệnh sớm để điều trị kịp thời.

Bệnh viện 19-8 đang lên kế hoạch xây dựng phòng ghép tế bào gốc tiêu chuẩn, đào tạo nâng cao chuyên môn và mở rộng điều trị cho các bệnh huyết học khác như u lympho và leukemia.

Các chuyên gia đồng thuận rằng nếu bệnh nhân được chẩn đoán sớm và điều trị đúng phác đồ, thời gian sống thêm có thể kéo dài 15 - 20 năm, đồng thời cải thiện rõ rệt chất lượng cuộc sống.

Các triệu chứng như đau lưng, đau xương sườn, mệt mỏi, sụt cân kéo dài thường bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với các bệnh thông thường.

Vì vậy, người trên 50 tuổi hoặc có biểu hiện bất thường nên chủ động khám và tầm soát ung thư máu. Việc tầm soát không phức tạp, chỉ cần xét nghiệm máu, nước tiểu và chẩn đoán hình ảnh để phát hiện dấu hiệu bất thường ở tủy xương hoặc protein đặc trưng của đa u tủy.

Trong bối cảnh dân số già hóa nhanh, nâng cao nhận thức cộng đồng về bệnh lý ung thư tiến triển âm thầm như đa u tủy xương là rất cần thiết. Phát hiện sớm không chỉ giúp kéo dài tuổi thọ mà còn giảm gánh nặng kinh tế và tâm lý cho người bệnh và gia đình.

Các chuyên gia khuyến nghị “Nghe cơ thể mình” chính là cách tốt nhất để phát hiện sớm ung thư tủy. Khám sức khỏe định kỳ và tầm soát chủ động mở ra cơ hội sống khỏe mạnh, kiểm soát bệnh lâu dài nhờ y học hiện đại.

D.Ngân