Tiếp tục hành động phòng ngừa tai nạn thương tích ở trẻ em

Đánh giá tại Hội nghị tổng kết các chương trình, đề án công tác trẻ em giai đoạn 2021–2025, Cục Bà mẹ và Trẻ em (Bộ Y tế) khẳng định đây là giai đoạn để lại nhiều dấu ấn quan trọng, thể hiện sự quan tâm ngày càng sâu sắc của Nhà nước và toàn xã hội đối với sự an toàn và phát triển của trẻ em.

Một trong những kết quả nổi bật là hệ thống chính sách, pháp luật liên quan đến trẻ em tiếp tục được hoàn thiện theo hướng đồng bộ, tiến bộ, tiệm cận các chuẩn mực quốc tế; mạng lưới dịch vụ bảo vệ trẻ em từng bước được mở rộng; nhiều mô hình phòng ngừa tai nạn thương tích được triển khai và nhân rộng tại cộng đồng, trường học và gia đình.

Nhờ đó tỷ lệ tử vong do tai nạn, thương tích ở trẻ em đã có xu hướng giảm trong những năm gần đây. Tỷ lệ tử vong trẻ dưới 5 tuổi, tử vong sơ sinh, suy dinh dưỡng giảm mạnh; tỷ lệ trẻ em được tiêm chủng đầy đủ và có thẻ bảo hiểm y tế luôn duy trì ở mức cao. Những con số này cho thấy hiệu quả rõ rệt của việc ưu tiên đầu tư cho lĩnh vực bà mẹ – trẻ em.

Các trường học đang tích cực dạy các kỹ năng phòng chống thương tích trẻ em.

Tuy vậy, các chuyên gia cũng thẳng thắn chỉ ra rằng tai nạn thương tích ở trẻ em vẫn là vấn đề đáng lo ngại. Đuối nước, tai nạn giao thông, ngã, bỏng và tai nạn sinh hoạt trong gia đình vẫn xảy ra với tần suất cao ở nhiều địa phương. Nguy cơ này tập trung nhiều ở nhóm trẻ nhỏ, trẻ sống tại khu vực nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa – nơi điều kiện hạ tầng còn hạn chế, môi trường sống tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Ông Đinh Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Bà mẹ và Trẻ em cho biết, thời gian qua công tác phòng, chống tai nạn thương tích đã được lồng ghép trong nhiều chương trình, đề án lớn như Chương trình phòng, chống tai nạn, thương tích trẻ em giai đoạn 2021–2030; Đề án chăm sóc, phát triển toàn diện trẻ em trong những năm đầu đời; các kế hoạch phòng, chống bạo lực, xâm hại trẻ em. Thông qua đó, nhận thức của gia đình và cộng đồng về xây dựng môi trường sống an toàn cho trẻ được nâng lên rõ rệt, nhiều mô hình “Ngôi nhà an toàn”, “Trường học an toàn”, “Cộng đồng an toàn” đã lan tỏa rộng khắp.

Công tác truyền thông cũng được đẩy mạnh với quy mô lớn. Đáng chú ý, các chương trình phát thanh, truyền hình dành riêng cho trẻ em hiện đã được duy trì tại 100% tỉnh, thành phố.

Dù vậy, theo đánh giá của ngành Y tế, kết quả đạt được vẫn chưa tương xứng với yêu cầu thực tiễn. Tai nạn thương tích còn xảy ra ở mức cao tại một số địa phương; sự chênh lệch giữa các vùng miền còn lớn; năng lực phòng ngừa và can thiệp sớm của y tế cơ sở chưa đồng đều. Tình trạng thiếu nhân lực chuyên trách công tác xã hội, bảo vệ trẻ em tại cộng đồng vẫn là “điểm nghẽn” trong xử lý các tình huống khẩn cấp.

PGS.TS Nguyễn Tri Thức, Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh, phòng chống tai nạn thương tích ở trẻ em là trách nhiệm chung của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Trong bối cảnh tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, yêu cầu đặt ra là tăng cường phối hợp liên ngành, hoàn thiện thể chế, nâng cao năng lực y tế cơ sở và mạng lưới bảo vệ trẻ em tại cộng đồng. Chỉ khi các giải pháp phòng ngừa được thực hiện quyết liệt, liên tục và đồng bộ, trẻ em mới thực sự được sống an toàn, khỏe mạnh trong một môi trường phát triển bền vững.