Tiếp tục phát huy tinh thần xung kích, tận tụy phục vụ nhân dân
Chiều 3/10, tại Hà Nội đã diễn ra lễ kỷ niệm 78 năm ngày truyền thống ngành Khí tượng Thủy văn Việt Nam. Cũng tại sự kiện, hệ thống cảnh báo sớm dông, sét, mưa, lũ cũng đã được chính thức ra mắt.
Tới dự lễ kỷ niệm có các đồng chí lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường; Bộ Giao thông vận tải; các đồng chí nguyên lãnh đạo ngành Khí tượng Thủy văn qua các thời kỳ cùng đại diện nhiều bộ, ban ngành.
78 năm liên tục đổi mới, hiện đại hóa để phục vụ cộng đồng
Ngày 3/10/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ban hành Sắc lệnh số 41 đưa Sở Thiên văn và Đài Thiên văn Phủ Liễn về trực thuộc Bộ Giao thông Công chính với tên gọi Sở Khí tượng. Với ý nghĩa lịch sử đã được xác định, ngày 17/12/2019, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1821/QĐ-Ttg lấy ngày 3/10 hằng năm là Ngày truyền thống ngành Khí tượng Thủy văn Việt Nam.
Ngày truyền thống ngành Khí tượng Thủy văn Việt Nam năm 2023 được tổ chức với chủ đề: Khí tượng Thủy văn Việt Nam 78 năm liên tục đổi mới, hiện đại hóa công nghệ phục vụ cộng đồng.
Phát biểu tại lễ kỷ niệm, GS. TS Trần Hồng Thái, Tổng Cục trưởng Tổng cục Khí tượng Thủy văn cho biết: Thực tiễn cho thấy, hoạt động Khí tượng Thủy văn đóng vai trò quan trọng trong giảm nhẹ rủi ro thiên tai, bảo vệ an ninh, an toàn, tính mạng, tài sản của nhân loại, góp phần phục vụ phát triển kinh tế-xã hội và thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững Liên hợp quốc.
"Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới năm 2021, nếu các nước có thu nhập thấp và trung bình có hệ thống Khí tượng Thủy văn hiện đại như các quốc gia Châu Âu, thì thiệt hại hằng năm do thiên tai có nguồn gốc khí tượng thủy văn gây ra có thể giảm tới 23.000 người cùng với hàng tỷ đô la Mỹ do việc tiếp nhận và sử dụng thông tin khí tượng thủy văn kịp thời phục vụ hiệu quả công tác điều hành, phòng, chống thiên tai", Tổng Cục trưởng Tổng cục Khí tượng Thủy văn nhấn mạnh.
Cũng theo ông Thái, trên chặng đường 78 năm xây dựng và phát triển, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, ngành Khí tượng Thủy văn Việt Nam đã đoàn kết một lòng, khắc phục mọi khó khăn, thách thức, nỗ lực vươn lên, liên tục đổi mới, hiện đại hóa công nghệ phục vụ ngày càng tốt hơn, hiệu quả hơn đối với sự nghiệp xây dựng bảo vệ Tổ quốc và an toàn của nhân dân.
Cùng với sự phát triển khoa học, công nghệ trên thế giới, trong 20 năm qua, ngành Khí tượng thủy văn đã áp dụng những tiến bộ của khoa học, kỹ thuật vào phục vụ nghiệp vụ như áp dụng công nghệ quan trắc từ xa qua camera, viễn thám, vạn vật kết nối (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI) phục vụ hoạt động giám sát, dự báo, thông tin trên diện rộng nhằm nâng cao năng lực, nâng cao độ tin cậy của các bản tin dự báo, cảnh báo góp phần quan trọng vào công cuộc phòng, chống, giảm nhẹ thiên tai và phát triển bền vững kinh tế-xã hội, quốc phòng, an ninh của đất nước.
Tại lễ kỷ niệm, Thứ trưởng Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành khẳng định: Trong thời gian qua, ngành Khí tượng Thủy văn đã nỗ lực không ngừng để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng và Nhà nước giao; góp phần quan trọng trong công cuộc phòng tránh, giảm nhẹ thiên tai, phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm an toàn cuộc sống, tài sản của nhân dân.
Thứ trưởng Lê Công Thành lưu ý, trong điều kiện biến đổi khí hậu hiện nay, các hình thái thời tiết cực đoan ngày càng diễn biến khó lường. Do đó, yêu cầu về phòng chống thiên tai, bảo đảm an ninh quốc phòng, giữ gìn thành quả phát triển của đất nước cũng như nhu cầu của nhân dân, doanh nghiệp sẽ ngày càng lớn.
Thứ trưởng mong muốn tập thể cán bộ, công nhân viên ngành Khí tượng Thủy văn sẽ tiếp tục phát huy tinh thần xung kích, chủ động, sáng tạo, tận tụy để đáp ứng những nhiệm vụ, trọng trách nặng nề, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, đạt được các mục tiêu chiến lược ngành Khí tượng Thủy văn nói riêng và ngành Tài nguyên, môi trường nói chung đã đặt ra.
Ra mắt Hệ thống cảnh báo sớm dông, sét, mưa lũ
Nhân dịp này, Tổng Cục Khí tượng Thủy văn cũng đã ra mắt Hệ thống cảnh báo sớm dông, sét, mưa lũ. Đây là một trong những hệ thống tích hợp được nhiều loại số liệu từ hệ thống quan trắc và hoàn toàn tự động. Hệ thống được xây dựng nhằm cung cấp sớm thông tin hỗ trợ công tác dự báo, cảnh báo dông, lốc, sét và mưa lớn; phục vụ việc cảnh báo các hiện tượng khí tượng thủy văn nguy hiểm có tác động tới cộng đồng.
Từ hệ thống này, mọi diễn biến về tình hình thời tiết trên tất cả các khu vực lãnh thổ nước ta đều được theo dõi, giám sát liên tục thông qua các bức ảnh thu nhận được từ các vệ tinh quan trắc trái đất, radar thời tiết trong nước, mạng lưới đo mưa và mạng lưới định vị sét trên toàn quốc.
Dự báo viên hay các cơ quan chức năng có thể nhận biết được các quá trình hình thành, phát triển, di chuyển của các đám mây đối lưu có khả năng gây mưa dông cho các khu vực. Ngoài ra, từ hình ảnh phân tích cũng có thể thấy khu vực nào đang xuất hiện nhiều sét, thời gian xảy ra sét, phân loại sét và phân bố mật độ; theo dõi khu vực, lượng mưa cực đại và dự báo diễn biến sắp tới của các loại hình khí tượng.
Ngoài ra, hệ thống cũng có thể theo dõi, kiểm soát chất lượng dữ liệu của tất cả các trạm đo mưa và khí tượng tự động trên toàn mạng lưới. Các dữ liệu quan trắc nhiệt độ và lượng mưa sẽ được so sánh, đánh giá với dữ liệu từ mô hình GSM của Nhật Bản nhằm cung cấp thông tin đánh giá ban đầu cho các dự báo viên về mức độ tin cậy của những loại dữ liệu phục vụ công tác ra bản tin dự báo, cảnh báo sớm.
Tổng Cục trưởng Trần Hồng Thái nhấn mạnh: Việc ra mắt Hệ thống tăng cường năng lực dự báo thời tiết và cảnh báo sớm mưa, lũ nói riêng và áp dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến vào hoạt động nghiệp vụ nói chung chính là thể hiện tinh thần đoàn kết, thống nhất, hội nhập quốc tế và thể hiện phẩm chất, năng lực sáng tạo, sự ham học hỏi của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động ngành Khí tượng Thủy văn trong thời gian qua.
*Dịp này, Tổng cục Khí tượng Thủy văn và Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam cũng tổ chức ký hợp tác với các nội dung trọng tâm về tăng cường trao đổi, phối hợp trong việc xây dựng, hoàn thiện và triển khai thi hành pháp luật về hoạt động khí tượng thủy văn; phối hợp nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo thời tiết ở khu vực khai thác, quản lý bay.
Bên cạnh đó, hai bên cũng sẽ thiết lập cơ chế liên lạc, hỗ trợ khẩn cấp trong trường hợp thiên tai nguy hiểm hoặc thảm họa liên quan đến khí tượng; phối hợp, hợp tác cùng tham gia và các tổ chức quốc tế có liên quan để thúc đẩy trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm, tìm kiếm nguồn lực hỗ trợ của quốc tế và một số nội dung khác.