Tiêu chảy ở trẻ chữa thế nào?

Lý do khiến trẻ dễ bị tiêu chảy?

Nguyên nhân phổ biến nhất của tiêu chảy cấp là nhiễm virus. Các nguyên nhân khác bao gồm nhiễm trùng vi khuẩn, tác dụng phụ của thuốc kháng sinh và nhiễm trùng ngoài hệ tiêu hóa. Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân ít phổ biến hơn gây ra tiêu chảy.

Các virus, vi khuẩn lây qua bàn tay chăm sóc, thức ăn không sạch sẽ dẫn đến lây nhiễm, dễ gây tiêu chảy, đặc biệt là Rotavirus. Nguồn nước uống không sạch, nước bị nhiễm khuẩn. Các trẻ có chế độ ăn uống chưa hợp lý, không phù hợp với độ tuổi… Ngoài ra, trẻ bị một số bệnh như chứng kích thích ruột, bệnh Crohn, bệnh Celiac… cũng là nguyên nhân gây tiêu chảy ở nhiều trẻ.

Biểu hiện của bệnh tiêu chảy

Đi ngoài nhiều lần trong ngày: Trẻ bị tiêu chảy thường đi ngoài ít nhất 5 lần trong ngày. Tình trạng phân lỏng, nhiều nước, có mùi tanh hoặc chua, đôi khi lẫn nhầy.
Trẻ nôn trớ, ói: Khi bị tiêu chảy thì trẻ thường có hiện tượng nôn trớ do virus Rota hoặc do tụ cầu. Nôn liên tục khiến trẻ dễ bị mất nước và các chất điện giải. Lúc này trẻ sẽ có cảm giác khát nước, niêm mạc mắt bị khô, mất sự đàn hồi của da, thóp trũng, tụt huyết áp, có thể ngất xỉu. Cha mẹ cần có hướng xử lý kịp thời.
Trẻ biếng ăn: Dấu hiệu biếng ăn có thể xuất hiện trước khi trẻ bị tiêu chảy cấp nhiều ngày, trẻ chán ăn, bỏ bú, chỉ thích uống nước.
Có thể có sốt, đau bụng, ho, chảy mũi.

Ngoài ra, trẻ sẽ bị mệt mỏi, hay quấy khóc, nhát chơi khi bị tiêu chảy, thậm chí có một vài trường hợp hôn mê li bì do bị mất nước nặng.

Các dấu hiệu nặng: Thở mạnh, sâu, môi đỏ, chướng bụng, liệt ruột cơ năng, rối loạn nhịp tim, nhược cơ toàn thân. Cần đưa trẻ đi viện ngay để được cấp cứu kịp thời.

Tiêu chảy là một trong những bệnh thường gặp ở trẻ.

Điều trị trẻ bị tiêu chảy thế nào?

Khi trẻ bị tiêu chảy thì sẽ bị mất nước, cha mẹ cần bù nước ngay cho con bằng cách cho trẻ uống dung dịch Oresol. Cần pha dung dịch này theo đúng hướng dẫn sử dụng. Nếu để qua 24h phải đổ bỏ không cho trẻ uống lại. Nên cho trẻ uống Oresol thay nước lọc, vì nếu trẻ bị mất nước mà uống nhiều nước lọc sẽ gây ách bụng, dễ nôn trớ, ọc lại ra ngoài.

Nếu trẻ không hợp tác khi uống nước bù điện giải Oresol thì cha mẹ có thể thay bằng nước cháo muối loãng, nước hoa quả, súp, nước canh, nước dừa...

Nếu trẻ bị tiêu chảy kèm theo nôn nhiều thì việc bù nước cần thực hiện từ từ, cho trẻ uống từng ít một. Trẻ dưới 2 tuổi cho uống ít một bằng thìa. Với trẻ lớn hơn có thể cho uống từng ngụm nhỏ. Nếu trẻ nôn thì đợi 10 phút sau mới tiếp tục cho uống, nhưng cho uống chậm hơn, uống từng thìa cách nhau 2 - 3 phút.

Việc cho uống bù nước phải được duy trì đến khi trẻ đi tiêu phân sệt và dưới 3 lần mỗi ngày.

Cần chú ý chế độ ăn khi trẻ bị tiêu chảy để nhanh khỏi bệnh. Trong đó ưu tiên thức ăn cần mềm và lỏng hơn bình thường, nhưng vẫn phải đủ 4 nhóm thực phẩm (bột, béo, đạm, rau). Cho trẻ ăn thành nhiều bữa nhỏ.

Với trẻ còn bú mẹ cũng cần tăng cường cữ bú, mẹ ăn đầy đủ chất dinh dưỡng cùng thực phẩm sạch và cho con bú nhiều.

Tránh dùng các loại thực phẩm có lượng đường nhiều, lượng đạm và các chất điện giải thấp, nhiều chất xơ và khó tiêu hóa như măng, rau cần, ngô và đỗ nguyên hạt. Tránh sử dụng các dung dịch nước quả công nghiệp, nước có ga… vì sẽ gây khó tiêu, đầy bụng, tiêu chảy tăng hơn và rối loạn các chất điện giải trong cơ thể.

Cần đưa trẻ đi khám và điều trị tại cơ sở y tế nếu trẻ đi ngoài rất nhiều lần phân lỏng (đi liên tục); Nôn tái diễn, trở nên rất khát, ăn uống kém hoặc bỏ bú; Trẻ không tốt lên sau 2 ngày điều trị; Sốt cao hơn hoặc có máu trong phân, nếp véo da mất chậm…

Để phòng ngừa bệnh tiêu chảy cho trẻ thì cha mẹ cần chú ý cho con ăn chín, uống sôi. Tránh xa các loại thực phẩm gây dị ứng, ngộ độc. Rửa tay sát khuẩn trước và sau khi ăn uống, sau khi đi vệ sinh hoặc xử lý chất thải vệ sinh của trẻ. Vệ sinh nơi ở sạch sẽ, thoáng mát.

BS. Nguyễn Thị Bích