Tiêu chuẩn mới: Cán bộ lãnh đạo phải là người được nhân dân tín nhiệm cao

Chính phủ vừa ban hành Nghị định 334/2025 quy định tiêu chuẩn chức danh công chức lãnh đạo, quản lý trong cơ quan hành chính nhà nước.

Hệ thống hóa danh mục chức danh lãnh đạo các cấp

Nghị định quy định chi tiết về tiêu chuẩn chức danh tại các cơ quan, tổ chức hành chính thuộc bộ, cơ quan ngang bộ; cơ quan thuộc UBND cấp tỉnh và các phòng thuộc cấp xã.

Theo đó, trong cơ quan, tổ chức hành chính thuộc bộ có: Thứ trưởng, phó thủ trưởng cơ quan ngang bộ; cục trưởng cục loại 1; vụ trưởng, cục trưởng cục loại 2, chánh văn phòng bộ, chánh thanh tra bộ và tương đương; phó cục trưởng cục loại 1; phó vụ trưởng, phó cục trưởng cục loại 2; phó chánh văn phòng bộ, phó chánh thanh tra bộ và tương đương.

Cơ quan, tổ chức hành chính thuộc bộ còn có: Trưởng cơ quan khu vực, trưởng ban, chánh văn phòng, chánh thanh tra cơ quan thanh tra được thành lập theo điều ước quốc tế, chi cục trưởng hoặc tương đương thuộc cục loại 1; trưởng phòng thuộc vụ, văn phòng bộ; trưởng phòng, chánh văn phòng, chánh thanh tra cơ quan thanh tra được thành lập theo điều ước quốc tế, chánh thanh tra Ngân hàng Nhà nước khu vực, chi cục trưởng hoặc tương đương thuộc cục loại 2.

Cơ quan, tổ chức hành chính thuộc bộ có các chức danh khác như: Phó trưởng cơ quan khu vực, phó trưởng ban, phó chánh văn phòng, phó chánh thanh tra cơ quan thanh tra được thành lập theo điều ước quốc tế, phó chi cục trưởng hoặc tương đương thuộc cục loại 1...

Cán bộ văn phòng đăng ký đất đai tại TP.HCM giải quyết hồ sơ cho người dân. Ảnh: THANH TUYỀN

Trong cơ quan, tổ chức hành chính thuộc sở và tương đương có: Giám đốc sở, chánh văn phòng đoàn đại biểu Quốc hội và HĐND, chánh văn phòng UBND, chánh thanh tra, trưởng BQL khu công nghiệp, khu kinh tế tỉnh, thành và tương đương.

Cơ quan cấp sở còn có chức danh: Phó giám đốc sở, phó chánh văn phòng đoàn đại biểu Quốc hội và HĐND, phó chánh văn phòng UBND, phó chánh thanh tra, phó trưởng BQL khu công nghiệp, khu kinh tế tỉnh, thành và tương đương.

Chi cục trưởng, trưởng ban, trưởng phòng, chánh văn phòng thuộc sở; trưởng phòng thuộc văn phòng đoàn đại biểu Quốc hội và HĐND, trưởng phòng thuộc văn phòng UBND, trưởng phòng thuộc BQL Khu công nghiệp... cũng thuộc cơ quan cấp sở.

Trong phòng thuộc cấp xã có: Chánh văn phòng HĐND và UBND, trưởng phòng, giám đốc trung tâm phục vụ hành chính công; phó chánh văn phòng HĐND và UBND, phó trưởng phòng, phó giám đốc trung tâm phục vụ hành chính công.

Tiêu chuẩn về trình độ chuyên môn và lý luận chính trị

Nghị định đặt ra các tiêu chuẩn chung về chính trị tư tưởng, đạo đức, trình độ và năng lực. Về trình độ, công chức lãnh đạo, quản lý phải tốt nghiệp đại học trở lên phù hợp với vị trí việc làm theo quy định của bộ, ngành và địa phương.

Đối với tiêu chuẩn lý luận chính trị, Nghị định phân cấp rõ ràng. Yêu cầu tốt nghiệp cử nhân hoặc cao cấp lý luận chính trị (hoặc tương đương) được áp dụng cho các chức danh lãnh đạo cấp cao như thứ trưởng, cục trưởng, vụ trưởng, giám đốc sở, phó giám đốc sở và các chức danh tương đương.

Các chức danh lãnh đạo, quản lý còn lại yêu cầu tốt nghiệp trung cấp lý luận chính trị trở lên hoặc tương đương.

Bên cạnh năng lực, cán bộ lãnh đạo cần có uy tín cao, được sự tín nhiệm của đồng nghiệp và nhân dân. Người đứng đầu phải có khả năng quy tụ, đoàn kết nội bộ, không bè phái, cục bộ, giữ vững kỷ cương hành chính và kiên quyết phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong đơn vị.

Nghị định cũng quy định một số trường hợp đặc thù khi áp dụng tiêu chuẩn chức danh. Cụ thể, cán bộ được điều động, luân chuyển từ nơi khác đến không bắt buộc phải bảo đảm tiêu chuẩn đã kinh qua chức danh lãnh đạo, quản lý cấp dưới trực tiếp.

Đối với trường hợp bổ nhiệm lần đầu, nhân sự không nhất thiết phải đảm bảo đầy đủ tiêu chuẩn về thành tích lãnh đạo hoặc kinh nghiệm quản lý cấp dưới.

Đáng chú ý, đối với trường hợp thu hút người có tài năng, chuyên gia, việc bổ nhiệm không nhất thiết phải đáp ứng ngay đầy đủ tiêu chuẩn chức danh quy định tại Nghị định, nhưng phải hoàn thiện trong thời gian 36 tháng kể từ khi được bổ nhiệm.

Đối với các chức danh mới chưa có trong quy định, cấp có thẩm quyền sẽ áp dụng tiêu chuẩn chung và vận dụng tiêu chuẩn của chức danh tương đương.

THANH THANH