Tìm giải pháp giải quyết vấn đề về nước ngọt cho đồng bằng sông Cửu Long

Ngày 30/6, Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật TP HCM phối hợp Hội Khoa học kinh tế và quản lý TP HCM tổ chức hội thảo Nước ngọt cho ĐBSCL với sự tham gia của gần 100 nhà khoa học, các chuyên gia môi trường.

Tại hội nghị, TS Võ Văn Hải - Giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng cán bộ miền Nam (Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính - Bộ Tài chính) cho biết, theo tính toán của nhóm nghiên cứu do TS Võ Văn Hải làm chủ nhiệm đề tài, thiếu hụt nước ngọt vào mùa khô ở ĐBSCL hiện khoảng 4,2 tỉ m3, dự báo lên đến 4,8 tỉ m3 vào năm 2030 và 5 tỉ m3 vào năm 2050.

Vì vậy, việc xây dựng các công trình thủy lợi đảm bảo an ninh nguồn nước, phục vụ phát triển bền vững cho ĐBSCL là rất cần thiết, nhưng chưa có dự án nào giải quyết được như mong đợi của người dân ĐBSCL cũng như chính quyền các cấp.

Những năm gần đây, các tỉnh khu vực ĐBSCL luôn bị khô hạn mặn, thiếu nước ngọt.

TS Võ Văn Hải và nhóm nghiên cứu đã đề xuất xây hồ chứa nước lớn chủ động điều tiết, kiểm soát lượng nước, giảm thiểu nhiều nhất những tác động tiêu cực.

TS Võ Văn Hải cho rằng, ĐBSCL ở cuối nguồn dòng Mekong, nên cần xây dựng những hồ chứa nước ngọt đủ lớn, để điều tiết lưu lượng nước ngọt.

Tại hội nghị, nhiều nhà khoa học đã đóng góp nhiều ý kiến hữu ích, như: cần nghiên cứu cụ thể hơn về các số liệu, các tính toán; tính đến việc bốc hơi nước bề mặt, nhất là đối với hồ chứa lớn; quan tâm hơn nữa đến việc giải phóng mặt bằng, xử lý kỹ thuật trên nền đất yếu; xây dựng hồ chứa nước nhỏ ở các địa phương... Nhất là việc phân phối nước từ hồ chứa đến những nơi, những khu vực đang khan hiếm nước ngọt.

Đặc biệt, vấn đề kênh đào Phù Nam Techno to lớn làm ảnh hưởng dòng chảy về ĐBSCL làm nhiễm mặn nhiều hơn, ảnh hưởng đa dạng sinh học và sự tồn vong của các sinh vật quý hiếm.

Ngoài những giải pháp chống xâm nhập mặn, xây hồ điều tiết, qui hoạch vùng căn cơ, sử dụng năng lượng mặt trời, năng lượng gió... cần có giải pháp quốc tế để thương lượng, chia sẻ...

Tổng kết hội thảo, Giáo sư - TS Nguyễn Văn Phước - Chủ tịch Liên hiệp Các hội khoa học, kỹ thuật TP HCM - Chủ tịch Hội Nước và môi trường TP HCM cho rằng cần có những đề xuất về cơ chế, chính sách quản lý tài nguyên nước ở trong nước và xuyên quốc gia.

Các tỉnh vùng ĐBSCL cần có giải pháp cụ thể hơn như xem lại việc xây dựng; cách thức trữ nước, cấp nước phù hợp hơn, có hồ chứa và kênh dẫn; áp dụng kinh tế tuần hoàn đối với nước; áp dụng công nghệ sản xuất thông minh tiết kiệm nước…/.

PV