Tìm giải pháp ươm tạo tài năng bậc trung học phổ thông

Quang cảnh buổi Hội thảo.

Chương trình VNU 12+ dự kiến được xây dựng nhằm phát hiện, thu hút, bồi dưỡng, đào tạo và hướng nghiệp sớm cho các học sinh có tiềm năng, có năng lực, tài năng trong các trường trung học phổ thông tại Đại học Quốc gia Hà Nội với mục tiêu tạo cơ hội cho học sinh tham gia chương trình được định hướng nghề nghiệp, tiếp cận nghề nghiệp sớm, tiếp cận các nghiên cứu khoa học dưới sự hướng dẫn của các nhà khoa học có uy tín của Đại học Quốc gia Hà Nội.

Chương trình sẽ lựa chọn học sinh trung học phổ thông có tài năng thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội đăng ký học tích lũy một số học phần của chương trình đào tạo trình độ đại học trong danh sách các chương trình được Đại học Quốc gia Hà Nội công bố.

Học sinh tham gia chương trình sẽ được rút ngắn thời gian đào tạo ở bậc đại học trên cơ sở được định hướng nghề nghiệp sớm; đồng thời có cơ hội tiếp cận được các chương trình học bổng quốc tế, tăng tỷ lệ thành công khi học đại học.

Việc học tích lũy của từng học sinh sẽ được tổ chức theo hình thức cá thể hóa đào tạo với sự hướng dẫn trực tiếp (coaching) của giảng viên có uy tín, có trình độ quốc tế của Đại học Quốc gia Hà Nội.

Trong quá trình học tập, học sinh có thể tham gia nghiên cứu khoa học, thực hành, thực tập cùng giảng viên hướng dẫn hoặc nhóm nghiên cứu của giảng viên hướng dẫn.

Giảng viên tham gia chương trình ngoài ngoài các tiêu chuẩn chung của giảng viên còn phải là GS, PGS phù hợp ngành đào tạo, hoặc là tiến sĩ ngành đào tạo phù hợp, có công bố tối thiểu hai bài báo quốc tế thuộc danh mục tạp chí ISI/Scopus trong thời gian 5 năm trở lại; có thể giảng dạy và trao đổi chuyên môn bằng tiếng nước ngoài phù hợp với chương trình đào tạo; có khả năng giao tiếp chuyên môn bằng tiếng Anh.

Ngoài các quyền lợi chung của giảng viên, giảng viên tham gia đào tạo Chương trình VNU 12+ còn được hưởng kinh phí khi tham gia các hoạt động hướng dẫn học tập và nghiên cứu khoa học cho học sinh…

Về chính sách học bổng, Đại học Quốc gia Hà Nội và đơn vị đào tạo ưu tiên phân bổ học bổng cho học sinh tham gia chương trình. Học bổng cấp cho học sinh được xét trên cơ sở các quy định hiện hành của Nhà nước và của Đại học Quốc gia Hà Nội, trong đó có ưu tiên các ngành khoa học cơ bản. Các mức học bổng bao gồm: miễn 100% học phí hoặc miễn một phần học phí. Trường hợp học sinh có tài năng xuất sắc và có cam kết học tập sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông tại đơn vị đào tạo, Đại học Quốc gia Hà Nội hoặc đơn vị đào tạo có thể cấp thêm các học bổng hỗ trợ đào tạo khác.

Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội, GS, TS Lê Quân chia sẻ tại hội thảo.

Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội, GS, TS Lê Quân cho biết, trong những năm qua, công tác phát hiện, bồi dưỡng và đào tạo nhân tài là một trong các nhiệm vụ đặc biệt luôn được đơn vị quan tâm, triển khai một cách bài bản, bao gồm phát hiện, bồi dưỡng từ khi các em còn là học sinh phổ thông và tiếp tục được đào tạo, phát triển nâng cao ở bậc đại học, thạc sĩ và tiến sĩ. Mô hình đào tạo học sinh giỏi của các trường phổ thông thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội trong những năm qua là mô hình tiên phong trong cả nước về phát hiện, bồi dưỡng và đào tạo ra những nhân tài cho đất nước.

Một trong những hướng đổi mới trong giáo dục, đào tạo học sinh phổ thông của Đại học Quốc gia Hà Nội là định hướng nghề nghiệp sớm cho học sinh các em hệ chuyên bằng cách tư vấn, hỗ trợ học sinh học tích lũy một số học phần trong chương trình đào tạo đại học và ưu tiên xét tuyển các em khi các em có mong muốn tiếp tục học đại học ở Đại học Quốc gia Hà Nội. Mô hình đào tạo tài năng trung học phổ thông liên thông đại học là mô hình đang được các quốc gia tiên tiến trên thế giới thực hiện, như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc. Chương trình VNU 12+ là bước đầu để các học sinh giỏi theo đuổi các ngành khoa học cơ bản, các ngành công nghệ nền tảng trong và ngoài nước.

Tại hội thảo, các đại biểu, nhà khoa học đều bày tỏ quan điểm đồng tình và thống nhất cao với mô hình thí điểm này của Đại học Quốc gia Hà Nội. Lãnh đạo các trường trung học phổ thông chuyên của Đại học Quốc gia Hà Nội cho rằng, đây là bước đi tiên phong của Đại học Quốc gia Hà Nội phù hợp với sứ mệnh cũng như thông lệ quốc tế. Chương trình VNU 12+ sẽ tạo điều kiện cho học sinh các trường chuyên có cơ hội được tiếp cận đội ngũ giảng viên trình độ cao, chương trình giáo dục tiên tiến, đặc biệt là được định hướng về nghề nghiệp và nghiên cứu khoa học. Ngoài ra, có thể cân nhắc một số học phần có thể học online để học sinh có nhiều thời gian tích lũy tín chỉ hơn. Trong chương trình giáo dục phổ thông 2018 quy định 3 giờ học cho hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp, đây là điểm phù hợp với mục tiêu của Chương trình VNU 12+.

Chương trình dự kiến được áp dụng thí điểm từ năm học 2024-2025, trước hết dành cho học sinh các trường trung học phổ thông của Đại học Quốc gia Hà Nội.