Tìm hướng đi mới bảo đảm sự phát triển bền vững cho xuất khẩu

Nhiều doanh nghiệp nước ngoài tìm hiểu, kết nối mua hàng của doanh nghiệp Việt Nam

Theo Bộ Công Thương, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động mạnh mẽ, việc tìm kiếm những hướng đi mới để bảo đảm sự phát triển bền vững cho xuất khẩu Việt Nam trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Sự phụ thuộc vào một số thị trường truyền thống cũng đặt ra không ít thách thức, đặc biệt khi các rào cản thương mại, biến động chính trị - địa chính trị và xu hướng bảo hộ ngày càng gia tăng.

Đa dạng hóa thị trường không chỉ là khẩu hiệu mà đã trở thành yêu cầu sống còn đối với doanh nghiệp Việt Nam. Các chuyên gia nhận định, trong khi Mỹ, EU, Trung Quốc và Hàn Quốc vẫn là những thị trường chủ lực, thì việc khai thác các thị trường còn để ngỏ như Mỹ Latinh, Trung Đông, Bắc Âu hay Canada sẽ giúp doanh nghiệp mở rộng biên độ tăng trưởng, giảm thiểu rủi ro và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Ông Tạ Hoàng Linh - Vụ trưởng Vụ Phát triển Thị trường nước ngoài, Bộ Công Thương nhận định: “Xuất khẩu Việt Nam cần đi theo hướng "nhiều chân trụ" để giảm phụ thuộc vào một số thị trường lớn. Nếu biết tận dụng cơ hội, chúng ta không chỉ phân tán rủi ro mà còn nâng tầm hàng hóa Việt trên bản đồ thương mại quốc tế”.

Đại diện Bộ Công Thương đã nhấn mạnh vai trò của việc chủ động nắm bắt cơ hội, tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới, đồng thời đẩy mạnh kết nối giữa doanh nghiệp Việt Nam với các tập đoàn, nhà phân phối lớn trên toàn cầu. Đây không chỉ là định hướng vĩ mô mà còn là bước đi cụ thể để gia tăng sự hiện diện của hàng hóa Việt trên thị trường quốc tế.

Đứng ở góc độ doanh nghiệp, ông Huỳnh Lê Đại Thắng– Giám đốc Công ty TNHH Đồ gỗ Nghĩa Sơn cho biết, TP. Hồ Chí Minh hiện có khoảng 1.000 doanh nghiệp sản xuất, chế biến gỗ. Ngành gỗ Việt Nam đã có vị thế đáng kể trên bản đồ xuất khẩu toàn cầu nhưng vẫn phụ thuộc lớn vào Mỹ và EU. Chính vì thế, khi những thị trường này biến động, doanh nghiệp Việt bị ảnh hưởng.

Các doanh nghiệp xuất khẩu tìm giải pháp giảm chí phí

“Đa dạng hóa là cách để phân tán rủi ro và tìm kiếm những phân khúc khách hàng mới. Chúng tôi đã thử nghiệm mở rộng đơn hàng sang Trung Đông và Canada, song vẫn gặp không ít rào cản về tiêu chuẩn kỹ thuật và logistics”, ông Thắng chia sẻ.

Đánh giá về thị trường nhiều tiềm năng đối với ngành gỗ, ông Mirash Basheer - Giám đốc Công ty May Exports Việt Nam cho rằng, Trung Đông là thị trường đầy tiềm năng với sức mua cao, ổn định. Các mặt hàng như thực phẩm, thủy sản, dệt may và gỗ nội thất từ Việt Nam đều có dư địa lớn. Tuy nhiên, điều kiện tiên quyết là chứng nhận Halal và năng lực cung ứng dài hạn. Người tiêu dùng Trung Đông rất chú trọng yếu tố niềm tin, vì vậy doanh nghiệp cần khẳng định uy tín trước khi nghĩ đến việc mở rộng quy mô.

Gợi mở thị trường cho doanh nghiệp, bà Nguyễn Thảo Hiền – Phó Vụ trưởng Vụ phát triển thị trường nước ngoài, Bộ Công Thương cho rằng, Liên minh kinh tế Á – Âu là thị trường tốt cho hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam, kim ngạch xuất khẩu liên tục tăng cao khi 90% dòng thuế về 0%.

Đây là lợi thế cực kỳ lớn khi một số thị trường có hàng rào thuế quan tăng trở lại. "Hàng Việt được ưa chuộng và đánh giá cao như dệt may, nông sản. Hiện doanh nghiệp có cơ hội lớn khi các tối tác của Nga gặp nhiều rào cản về hành lang pháp lý thương mại", bà Hiền nhấn mạnh.

Với thị trường Bắc Âu, ông Per Ljungblad - Quản lý phát triển ngành hàng sợi tự nhiên IKEA khu vực Đông Nam Á nhận định, nhu cầu tiêu dùng bền vững đang mở ra cơ hội lớn cho đồ gỗ, nội thất Việt Nam. “Khách hàng Bắc Âu ưa chuộng sản phẩm có thiết kế tối giản, thân thiện môi trường và minh bạch nguồn gốc. Đây là điểm mạnh mà Việt Nam có thể khai thác, nếu doanh nghiệp đầu tư nhiều hơn vào chứng chỉ môi trường quốc tế và chuỗi cung ứng xanh”, ông Per Ljungblad nhấn mạnh.

Theo ông Tạ Hoàng Linh, xung đột chính trị, thay đổi tiêu dùng, bảo hộ,... đều tác động đến kinh doanh của doanh nghiệp Việt Nam. Nên việc đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa chuỗi cung ứng là việc làm cần thiết... Bộ Công Thương cũng hỗ trợ doanh nghiệp để thích nghi với thị trường xuất khẩu.

Lê Thu