Tìm hướng gỡ khó cho giáo viên, học sinh vùng khó

Thầy và trò Trường Tiểu học Thanh Xuân, huyện Quan Hóa (Thanh Hóa) trong giờ đọc sách ở thư viện xanh của trường. Ảnh: Thế Lượng.

Nhiều giáo viên, học sinh gặp khó

Quyết định 861/QĐ-TTg ngày 4/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ ra đời, với mục đích hoạch định, tổ chức thực hiện các cơ chế, chính sách đầu tư phát triển kinh tế - xã hội; nâng cao đời sống, bảo đảm an sinh xã hội cho địa bàn vùng dân tộc thiểu số, miền núi, khu vực khó khăn, nhằm từng bước thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng miền...

Tuy nhiên, sau khi Quyết định 861/QĐ-TTg ra đời, thì tỉnh Thanh Hóa có 74 xã ra khỏi vùng đặc biệt khó khăn (ĐBKK). Do đó, một số chính sách của giáo viên (GV) và học sinh (HS) ở 74 xã này không được hưởng như các chế độ hỗ trợ của Nhà nước.

Cụ thể, HS không được hỗ trợ hàng tháng (không quá 9 tháng) các chế độ, gồm: Tiền ăn (bằng 40% mức lương cơ sở); Tiền nhà ở (bằng 10% mức lương cơ sở); Gạo (15kg/HS, theo Nghị định số 116/2016/NĐ-CP ngày 18/7/2016 của Chính phủ.

Những GV đứng lớp ở các xã đã ra khỏi vùng ĐBKK cũng không được hưởng phụ cấp thu hút bằng 70% mức lương hiện hưởng; phụ cấp chức vụ lãnh đạo; phụ cấp thâm niên vượt khung áp dụng đối với thời gian thực tế làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội ĐBKK không quá 5 năm; khoản trợ cấp lần đầu,… theo Nghị định 76/2019/NĐ-CP ngày 8/10/2019 của Chính phủ.

Trong khi điều kiện kinh tế xã - hội của các xã này vẫn chưa có nhiều thay đổi, do đó nguy cơ HS bỏ học, nghỉ học rất cao. Đời sống một số GV, đặc biệt là những người có tuổi nghề thấp gặp không ít khó khăn; khó thu hút GV đến công tác ở các xã này.

Ông Trần Văn Thức - Giám đốc Sở GD&ĐT Thanh Hóa cho biết, để tháo gỡ khó khăn cho GV và HS ở 74 xã này, Sở đã phối hợp với Ban Dân tộc tỉnh tham mưu cho UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành “Cơ chế, chính sách hỗ trợ các xã ĐBKK vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (giai đoạn 2016-2020) nhưng không thuộc diện ĐBKK (giai đoạn 2021-2025), phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững”. Trong đó, có chế độ hỗ trợ cho GV và HS của 74 xã bị điều chỉnh bởi Quyết định 861/TTg.

Tuy nhiên, ngày 13/4/2023 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 378/QĐ-TTg, ban hành “Kế hoạch triển khai thực hiện các kiến nghị giám sát của Hội đồng dân tộc của Quốc hội về việc ban hành các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác dân tộc giai đoạn 2016-2021”. Thủ tướng Chính phủ đang giao Ủy ban Dân tộc, các Bộ, Ngành liên quan xây dựng các chính sách hỗ trợ cho vùng đồng bào dân tộc và miền núi.

Xã Lũng Niêm (Bá Thước, Thanh Hóa) cũng là một địa phương bị điều chỉnh ra khỏi vùng ĐBKK, nên nhiều GV và HS ở đây không còn được hưởng trợ cấp của Nhà nước như trước. Ảnh: TL.

"UBND tỉnh Thanh Hóa đã thống nhất, đề xuất với Ban Thường vụ Tỉnh ủy xem xét, chưa ban hành chính sách hỗ trợ 74 xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững. Khi có quy định, hướng dẫn của Trung ương, UBND tỉnh sẽ chỉ đạo tổ chức triển khai thực hiện theo quy định", ông Thức cho hay.

Cũng theo ông Thức, trong khi chờ Trung ương ban hành cơ chế chính sách đối với các xã mới ra khỏi vùng ĐBKK. Trong đó, có Tiểu dự án “Đổi mới hoạt động, củng cố các trường phổ thông dân tộc nội trú, trường phổ thông dân tộc bán trú, trường phổ thông có HS bán trú và xóa mù chữ cho người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số”, đã chú ý lồng ghép nhằm bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ GV và HS.

Huy động sức mạnh toàn xã hội

Liên quan đến vấn đề này, tại Kỳ họp HĐND tỉnh Thanh Hóa lần thứ 14, khóa XVIII vừa qua, ông Đỗ Trọng Hưng - Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh đề nghị UBND tỉnh khẩn trương phối hợp với Ủy ban Dân tộc xây dựng đề án hỗ trợ giáo dục học tập theo vòng đời cho HS dân tộc thiểu số tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Phối hợp với Bộ GD&ĐT xây dựng Nghị định quy định chính sách cho HS, học viên ở vùng dân tộc thiểu số, miền núi, vùng bãi ngang, ven biển, hải đảo và cơ sở giáo dục có HS hưởng chính sách (thay thế Nghị định số 116 ngày 18/7/2016 của Chính phủ)...

Huy động sức mạnh toàn xã hội, đặc biệt là sự hỗ trợ của các cá nhân, doanh nghiệp trong việc giúp đỡ GV, HS tại các xã không còn thuộc diện đặc biệt khó khăn. Lồng ghép các chương trình, dự án, thực hiện có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi giai đoạn 2021 – 2030...

Hy vọng, với những phương án của tỉnh Thanh Hóa như đã nêu trên, trong thời gian tới, GV và HS của 74 xã bị điều chỉnh theo Quyết định 861/TTg ở Thanh Hóa sẽ được hỗ trợ, để bớt đi những khó khăn.

Thế Lượng