Tìm thấy tảng đá 4,16 tỷ năm tuổi

Khung cảnh từ vành đai đá xanh Nuvvuagittuq, Nunavik, Quebec, Canada, công bố ngày 26/6. Ảnh: Jonathan O'Neil/Reuters.

Vành đai đá xanh Nuvvuagittuq vừa được phát hiện nằm gần đô thị Inuit, dọc bờ biển phía đông vịnh Hudson, Quebec (Canada), Reuters đưa tin ngày 26/6.

Màu sắc của tảng đá là sự pha trộn giữa màu xanh đậm, xanh lá cây nhạt và những đốm hồng, đen. Thử nghiệm mới nhất cho thấy chúng thuộc hàng lâu đời nhất trên Trái Đất.

Các nhà khoa học sử dụng 2 phương pháp xác định niên đại là dựa vào sự phân rã phóng xạ của các nguyên tố samarium và neodymium. Cả hai đưa ra cùng một kết luận rằng những tảng đá đã 4,16 tỷ năm tuổi.

Một mỏm đá meta-gabbroic từ vành đai đá xanh Nuvvuagittuq ở Nunavik, Quebec, Canada, có tuổi đời 4,16 tỷ năm. Một con dao được vẽ để đo tỷ lệ. Ảnh: Jonathan O'Neil/Reuters.

Thời kỳ này được gọi là Hadean eon. Eon được đặt theo tên của vị thần Hy Lạp cổ đại của thế giới ngầm Hades.

Vành đai đá xanh Nuvvuagittuq chủ yếu là đá núi lửa biến chất có thành phần bazan. Đá biến chất là một loại đá đã bị thay đổi bởi nhiệt và áp suất theo thời gian.

Các phân tích hóa học trong tương lai về những tảng đá vừa được phát hiện có thể cung cấp cái nhìn sâu sắc về điều kiện của Trái Đất trong thời kỳ Hadean, một thời kỳ bí ẩn vì sự khan hiếm của các di tích vật lý.

Giáo sư địa chất của Đại học Ottawa (Canada) Jonathan O'Neil, người đứng đầu nghiên cứu, cho biết: "Những tảng đá này và vành đai Nuvvuagittuq là hồ sơ đá duy nhất từ Hadean. Chúng cung cấp một góc nhìn độc đáo về thời gian sớm nhất của hành tinh chúng ta, từ đó giúp hiểu rõ hơn về cách lớp vỏ đầu tiên hình thành trên Trái Đất và các quá trình địa động lực học liên quan".

Cận cảnh đá meta-gabbroic từ vành đai đá xanh Nuvvuagittuq ở Nunavik, Quebec, Canada. Ảnh: Jonathan O'Neil/Reuters.

Một trong số loại đá này có thể được hình thành nhờ lượng mưa từ nước biển cổ đại, chúng có thể làm sáng tỏ thành phần, nhiệt độ của các đại dương đầu tiên và giúp thiết lập môi trường - nơi sự sống có thể bắt đầu trên Trái Đất, O'Neil nói thêm.

Cho đến nay, tảng đá lâu đời nhất được biết đến là có niên đại khoảng 4,03 tỷ năm trước từ Lãnh thổ Tây Bắc của Canada.

Trước đó, O'Neil cho biết từng có một số tranh cãi xoay quanh tuổi của đá Nuvvuagittuq.

Theo một báo cáo được công bố vào năm 2008, thử nghiệm trước đó trên mẫu lấy từ lớp đá núi lửa cho ra 2 kết quả, một là 4,3 tỷ năm và trẻ hơn 3,3-3,8 tỷ năm.

Giáo sư địa chất từ Đại học Ottawa cho rằng sự khác biệt có thể là do tác động nhiệt từ môi trường vào thời điểm tiến hành phương pháp xác định niên đại.

Minh Vi