Tin thế giới 13/9: Iran và Mỹ chuẩn bị trao đổi tù nhân, Nga sẽ giúp Triều Tiên chế tạo vệ tinh, Lào trục xuất 164 công dân Trung Quốc
Trung Quốc, Campuchia tập trận chung, EU thay đổi cách tiếp cận châu Phi, Trung Quốc, Venezuela nâng cấp quan hệ, Ngoại trưởng Đức thăm Mỹ… là một số tin thế giới đáng chú ý 24 giờ qua.
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Châu Âu
*Tổng thống Putin tuyên bố sẽ giúp Triều Tiên chế tạo vệ tinh: Hãng thông tấn RIA (Nga) đưa tin, trong hội đàm với Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, Tổng thống Nga Putin tuyên bố Nga sẽ giúp Triều Tiên phát triển các vệ tinh. Hai bên cũng thảo luận về tất cả các chủ đề hai bên cùng quan tâm, đặc biệt là thảo luận về hợp tác trong lĩnh vực kỹ thuật-quân sự .
Trả lời câu hỏi của truyền thông, Tổng thống Putin đã khẳng định điều đó và nhấn mạnh đó là lý do tại sao hai bên tổ chức cuộc hội đàm này.
Trước đó, Tổng thống Putin đã tiếp đón nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un tại trung tâm Vostochny và dẫn ông Kim đi tham quan các cơ sở ở trung tâm này. Về phần mình, Nhà lãnh đạo Triều Tiên đã cảm ơn Tổng thống Putin vì đã tiếp đón ông một cách nồng nhiệt. Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un nói với Tổng thống Vladimir Putin rằng Nga đang tiến hành một cuộc chiến "thiêng liêng" với phương Tây và hai nước sẽ cùng nhau chiến đấu chống lại "chủ nghĩa đế quốc... chống lại các thế lực bá quyền".
Cũng trong cuộc gặp Tổng thống Putin tại vùng Viễn Đông của Nga ngày 13/9, nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un nói với Tổng thống Vladimir Putin rằng Triều Tiên coi mối quan hệ với Nga là ưu tiên hàng đầu của Bình Nhưỡng. (Yonhap)
*Ngoại trưởng Đức bắt đầu chuyến thăm Mỹ: Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock đã tới bang Texas, bắt đầu chuyến thăm Mỹ. Phát biểu tại Austin, bà Baerbock nói: “Bạn không thể hiểu được nước Mỹ nếu bạn chỉ đến Washington. Đó là lý do tại sao tôi đến Texas, bang lớn thứ hai của Mỹ và rất quan trọng đối với tôi, nơi có rất nhiều cơ hội và rất nhiều thách thức".
Bà Baerbock đã gặp Thống đốc bang Texas Greg Abbott, người đã gây ra tranh cãi về lập trường cứng rắn chống lại việc nhập cư bất hợp pháp và phản đối việc phá thai. Ngoài các vấn đề trên, bà Baerbock cũng đã thảo luận về một số vấn đề mà hai bên có quan điểm hoàn toàn khác nhau như kiểm soát súng và quyền sinh sản.
Cũng nằm trong chương trình nghị sự, bà Baerbock cũng thảo luận về sự cần thiết phải quản lý các công nghệ quan trọng và khai thác năng lượng xanh. Ngoại trưởng Baerbock cũng đã đến thăm hai công ty hoạt động trong lĩnh vực công nghệ xanh.
Theo kế hoạch, Ngoại trưởng Đức sẽ gặp gỡ các nhà lãnh đạo khác trong bang và gặp Thị trưởng thành phố Houston thuộc đảng Dân chủ Sylvester Turner. (DW)
*EU thay đổi cách tiếp cận châu Phi: Ngày 13/9, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết Liên minh châu Âu (EU) cần một “cách tiếp cận chiến lược mới” với châu Phi trong bối cảnh Nga đang có những bước tiến trên lục địa này.
Phát biểu trước Nghị viện châu Âu, bà von der Leyen nói: “Nghĩ về khu vực Sahel, một trong những khu vực nghèo nhất nhưng lại tăng trưởng nhanh nhất về mặt nhân khẩu học. Các cuộc đảo chính quân sự xảy ra liên tiếp sẽ khiến khu vực này trở nên bất ổn hơn trong nhiều năm tới. Nga vừa có ảnh hưởng vừa được hưởng lợi từ sự hỗn loạn". Bà cho rằng EU cần “thể hiện sự đoàn kết với châu Phi như chúng ta đã thể hiện đối với Ukraine”, “tập trung vào hợp tác với các chính phủ hợp pháp và các tổ chức khu vực”.
Theo bà von der Leyen, EU sẽ nỗ lực vạch ra "một cách tiếp cận chiến lược mới" trước hội nghị thượng đỉnh với Liên minh châu Phi. (AFP)
Châu Á
*Trung Quốc, Campuchia tập trận chung: Tờ Khmer Times ngày 13/9 đưa tin Trung Quốc và Campuchia sẽ tiến hành cuộc tập trận chung kéo dài 13 ngày với tên gọi “Sứ giả hòa bình” tại Bộ Tư lệnh Lực lượng Đặc nhiệm Campuchia ở thủ đô Phnom Penh từ ngày 14/9.
Người phát ngôn Quân đội Hoàng gia Campuchia (RCAF) - Tướng Thong Solimo cho biết RCAF và Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) đã quyết định tổ chức cuộc tập trận “Sứ giả hòa bình” trong 13 ngày, kéo dài từ ngày 14-26/9.
Ông Solimo nêu rõ: “Mục đích chính của cuộc tập trận này là kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Trung Quốc và Campuchia. Cuộc tập trận cũng nhằm mục đích tăng cường hợp tác trao đổi kinh nghiệm và cải thiện sức khỏe cộng đồng, bao gồm đối phó, kiểm soát với bệnh truyền nhiễm, cũng như các hoạt động cứu trợ thiên tai”.
Cuộc tập trận chung sẽ tăng cường hơn nữa “tình hữu nghị sắt son và không thể tách rời” giữa Trung Quốc và Campuchia. Những cuộc tập trận chung này được coi là chìa khóa để tăng cường quan hệ chiến lược Campuchia-Trung Quốc trong bối cảnh những thách thức và tình hình toàn cầu. (Khmer Times)
*Cảnh sát Lào trục xuất 164 công dân Trung Quốc: Theo Vientiane Times số ra ngày 13/9 đưa tin cảnh sát nước này đã bàn giao 164 công dân Trung Quốc cho cảnh sát Trung Quốc tại Sân bay Quốc tế Wattay trong ngày 11/9 sau khi những người này bị bắt giữ vì nghi ngờ liên quan đến lừa đảo trực tuyến.
164 nghi phạm nói trên bị cáo buộc lừa đảo thông qua việc sử dụng hệ thống viễn thông xuyên biên giới, đã bị phía Lào trục xuất và được đưa về Trung Quốc để điều tra thêm.
Những công dân Trung Quốc nói trên được cho có liên quan đến 270 vụ lừa đảo viễn thông xuyên biên giới, đã bị bắt giữ trong một chiến dịch chung do cảnh sát Lào và Trung Quốc tiến hành trong vài tháng qua.
Bộ Công an Lào và Trung Quốc đã ký văn bản xác nhận việc trao trả các nghi phạm từ Lào về Trung Quốc, dựa trên Biên bản ghi nhớ hợp tác được ký giữa Bộ Công an Lào và Bộ Công an Trung Quốc vào tháng 5/2023.
Trước đó vào tháng 7/2023, Bộ Công an Trung Quốc đã cử một nhóm chuyên gia tới Lào để làm việc với các đối tác Lào trong chương trình hợp tác thực thi pháp luật. Đội đã hỗ trợ cảnh sát Lào thực hiện 10 cuộc truy quét, đóng cửa 10 địa điểm phạm tội và bắt giữ các nghi phạm, trong đó có 9 thủ lĩnh hoặc thành viên chủ chốt của băng nhóm tội phạm. (Vientiane Times)
*Indonesia kêu gọi G77 không trở thành lực lượng ủy nhiệm: Phát biểu phỏng vấn độc quyền với kênh truyền hình BTV, Ngoại trưởng Indonesia Retno Marsudi cho biết Indonesia sẽ kêu gọi Nhóm các nước đang phát triển G77 không trở thành lực lượng ủy nhiệm trong cuộc cạnh tranh giữa các cường quốc - thông điệp tương tự mà quốc gia Đông Nam Á này luôn gửi đến các thành viên ASEAN.
G77 là diễn đàn dành cho các quốc gia đang phát triển trong Liên hợp quốc (LHQ) và đến nay có 134 thành viên, chiếm hơn 80% dân số thế giới và 2/3 số thành viên LHQ. Nhóm này nhằm mục đích thúc đẩy lợi ích kinh tế và phát triển của các nước Nam bán cầu. (Bangkok Post)
Trung Quốc kêu gọi Nhật Bản đối thoại để ổn định quan hệ song phương: Theo hãng tin Kyodo, ngày 13/9, Trung Quốc kêu gọi Nhật Bản tăng cường đối thoại, cùng nhau thúc đẩy một mối quan hệ mang tính xây dựng và ổn định. Tuyên bố này được người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh đưa ra sau khi Thủ tướng Fumio Kishida công bố cải tổ nội các trong cùng ngày.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho rằng việc duy trì sự phát triển lành mạnh và ổn định của quan hệ song phương là "trong lợi ích chung của cả hai nước và khu vực", đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quản lý xung đột và sự khác biệt.
Quan hệ giữa Trung Quốc và Nhật Bản trở nên căng thẳng gần đây liên quan đến việc Nhật Bản xả nước thải nhiễm xạ đã được xử lý từ khu liên hợp hạt nhân Fukushima ra biển. (Kyodo)
*Cảnh sát 3 nước Đông Nam Á bắt giữ nhóm buôn bán ma túy xuyên quốc gia: Giới chức Indonesia cho biết cảnh sát nước này phối hợp với lực lượng cảnh sát Thái Lan và Malaysia trong tuần này đã bắt giữ 39 đối tượng trong đường dây buôn bán ma túy xuyên biên giới với khối tài sản hàng trăm triệu USD.
Người đứng đầu cơ quan điều tra tội phạm của cảnh sát quốc gia Indonesia, ông Wahyu Widada ngày 13/9 cho biết, các đối tượng bị bắt giữ có liên quan tới một tổ chức buôn bán ma túy quy mô lớn tại “Tam giác vàng”, khu vực nằm giữa ba quốc gia Thái Lan, Myanmar và Lào, sau đó vận chuyển vào Indonesia.
Theo ông Wahyu Widada, mạng lưới này được điều hành bởi Fredy Pratama, quốc tịch Indonesia. Đối tượng này bị truy nã từ năm 2020, với khối tài sản hơn 900 triệu USD.
Từ năm 2020, cảnh sát Indonesia đã tịch thu 10 tấn ma túy trong các chiến dịch truy quét tội phạm. Theo luật pháp Indonesia, các đối tượng vi phạm liên quan đến ma túy có thể phải đối mặt với án tử hình. (Jakarta Post)
*Trung Quốc, Venezuela nâng cấp quan hệ, ký nhiều văn kiện hợp tác: Ngày 13/9, Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) đưa tin Trung Quốc và Venezuela đã ký một số văn kiện hợp tác song phương trong nhiều lĩnh vực, trong đó có kinh tế, thương mại, du lịch và hàng không vũ trụ.
Trước đó cùng ngày, trong cuộc gặp Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã thông báo "nâng cấp quan hệ Trung Quốc-Venezuela lên thành quan hệ đối tác chiến lược trong mọi hoàn cảnh”. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khẳng định Trung Quốc sẵn sàng củng cố và làm sâu sắc thêm mối quan hệ với Venezuela trong nhiều lĩnh vực.
Tổng thống Venezuela Maduro đang có chuyến thăm Trung Quốc kéo dài tới ngày 14/9.
Trước đó, Tổng thống Maduro đã thăm Bắc Kinh vào năm 2018 - chuyến đi thứ 10 của ông tới Trung Quốc. Trong khi đó, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cũng đã có chuyến thăm Venezuela vào năm 2014.
Trung Quốc đã cho Venezuela, thành viên OPEC vay khoảng 50 tỷ USD trong những năm 2010, trong đó Caracas trả nợ bằng các chuyến hàng dầu. Venezuala là một trong các quốc gia có trữ lượng dầu lớn nhất thế giới. (HKFP)
Châu Phi-Trung Đông
*Israel giới thiệu máy bay không người lái Spark mới: Truyền thông Israel ngày 12/9 đưa tin Không quân nước này vừa mới tổ chức lễ tiếp nhận một máy bay không người lái (UAV) mới và đặt tên là Spark.
Chiếc UAV mới sẽ là một phần trong dàn UAV Storm Clouds, được đưa vào Phi đội UAV số 144 tại căn cứ Không quân Hatzor ở miền Trung Israel.
Phi đội 144 được thành lập từ năm 1972, ban đầu chỉ vận hành các máy bay chiến đấu như Nesher, Kfir và Ntez. Sau đó, trong cuộc Chiến tranh Sám hối (1973), phi đội này trở nên nổi tiếng khi bắn rơi hơn 40 máy bay của đối phương. Từ năm 2022, Không quân Israel đã quyết định chuyển đổi phi đội 144 thành đơn vị chuyên điều khiển UAV.
Với UAV Spark, khả năng hoạt động của phi đội 144 sẽ được cải thiện đáng kể, nhất là trong thực hiện các phi vụ tấn công phức tạp. UAV này do hãng Rafael chế tạo, có khả năng thu thập tin tức tình báo, thực hiện nhiệm vụ hộ tống hay tấn công đối phương.(Israel Defense)
*Iran và Mỹ chuẩn bị trao đổi tù nhân: Iran ngày 12/9 đã công bố danh tính 5 tù nhân mà họ hy vọng sẽ được Mỹ trả tự do để đổi lấy 5 người Mỹ gốc Iran đang bị Tehran giam giữ và giải phóng hàng tỷ USD đang bị đóng băng trong các ngân hàng ở Hàn Quốc.
Hiện có nhiều động thái cho thấy thỏa thuận trao đổi tù nhân đang được xúc tiến khi số tiền khoảng 6 tỷ USD được lưu giữ bằng đồng won của Hàn Quốc đã được chuyển thành đồng euro và chuyển sang Qatar, nơi Iran được phép sử dụng phục vụ mục đích nhân đạo.
Cùng ngày, Tổng thống Iran Ebrahim Raisi cho biết 5 công dân Mỹ đang bị giam giữ ở Iran vẫn đang trong tình trạng sức khỏe tốt.
Trả lời phỏng vấn truyền hình, ông Raisi nêu rõ: "Theo những thông tin mới nhất thì họ vẫn rất khỏe mạnh". Đây là những người dự kiến sẽ được đưa ra trao đổi với 5 tù nhân người Iran bị Mỹ giam giữ. Dự kiến, việc trao đổi có thể diễn ra ngay trong tuần sau. (Reuters)