Tin tưởng vào đột phá, sáng tạo của giáo dục nước nhà

Trước bối cảnh trong nước và quốc tế có nhiều chuyển biến sâu sắc, hệ thống giáo dục và đào tạo Việt Nam đứng trước những yêu cầu mới, toàn diện và đột phá. Cán bộ quản lý, nhà giáo, chuyên gia, nhà khoa học kỳ vọng và tin tưởng vào nhiệm kỳ 2025 - 2030 sẽ thực sự là giai đoạn “Kỷ cương - Sáng tạo - Đột phá - Phát triển” trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo nước nhà.

PGS.TS Trần Xuân Nhĩ - nguyên Thứ trưởng Bộ GD&ĐT:

Khơi thông điểm nghẽn, tạo động lực phát triển

Đại hội Đại biểu Đảng bộ Bộ GD&ĐT lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 diễn ra trong bối cảnh đất nước đã có cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế ngày càng nâng cao. Đồng thời, ngành Giáo dục chuẩn bị bước vào năm học 2025 - 2026 với tinh thần đổi mới, sáng tạo, quyết tâm nâng cao hiệu quả và chất lượng.

Tôi đặc biệt ấn tượng khi hệ thống giáo dục quốc dân tiếp tục giữ vai trò nòng cốt trong việc xây dựng thế hệ công dân Việt Nam mới - bản lĩnh, trí tuệ, sức khỏe để kiến tạo nền kinh tế độc lập, tự chủ, hội nhập sâu rộng.

Động lực phát triển chính là khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và khai thác hiệu quả các cơ hội từ hội nhập quốc tế.

Một trong những trọng tâm được nhấn mạnh là đẩy mạnh hợp tác và hội nhập quốc tế trong phát triển đội ngũ giảng viên, nghiên cứu và đào tạo nhân lực chất lượng cao. Kế thừa những thành quả đạt được, cùng định hướng, chủ trương của Đảng bộ Bộ GD&ĐT, tôi mong muốn và tin tưởng trong nhiệm kỳ 2025 - 2030, toàn ngành sẽ tiếp tục mở rộng, đa dạng hóa và làm sâu sắc hơn các cơ chế hợp tác quốc tế về giáo dục và đào tạo; đồng thời tăng cường áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế phù hợp với điều kiện Việt Nam.

Cùng với đó, cần thúc đẩy đàm phán, ký kết các thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực giáo dục, khoa học, công nghệ; mở rộng cơ chế cấp học bổng và khuyến khích giảng viên, sinh viên đi học tập, nghiên cứu tại các nước phát triển.

Ngoài ra, cần hoàn thiện chính sách hỗ trợ để các cơ sở giáo dục đại học có thể hợp tác, liên kết với các trường đại học uy tín, doanh nghiệp lớn ở nước ngoài, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ mới nổi. Việc khuyến khích mô hình giáo dục số, xuyên biên giới; thu hút đầu tư nước ngoài vào giáo dục; liên kết thành lập viện nghiên cứu, đơn vị đào tạo chung cũng là hướng đi cần chú trọng.

Bên cạnh đó, việc quản lý chất lượng, bảo đảm an ninh văn hóa, thúc đẩy giảng dạy ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam trong các chương trình giáo dục có yếu tố nước ngoài cần đặt lên hàng đầu. Đồng thời, khuyến khích các cơ sở giáo dục Việt Nam mở phân hiệu, văn phòng đại diện hoặc triển khai chương trình đào tạo ở nước ngoài, qua đó lan tỏa giá trị văn hóa, tiếng Việt trong cộng đồng quốc tế, đặc biệt cộng đồng kiều bào.

Với quyết tâm, cùng tinh thần cầu thị, đổi mới, sáng tạo, tôi tin tưởng Đảng bộ Bộ GD&ĐT nhiệm kỳ 2025 - 2030 sẽ phát huy thành tựu, vượt qua khó khăn, giữ vững đoàn kết, phấn đấu hoàn thành xuất sắc các mục tiêu đã đề ra.

Ông Lê Xuân Bột - Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, nguyên giáo viên Ngữ văn Trường THPT chuyên Lý Tự Trọng (TP Cần Thơ):

Tin tưởng vào đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo

Đại hội Đại biểu Đảng bộ Bộ GD&ĐT, nhiệm kỳ 2025 - 2030 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đây là dịp tổng kết việc thực hiện Nghị quyết Đảng bộ nhiệm kỳ 2020 - 2025, đánh giá những kết quả đạt được, thảo luận, thông qua báo cáo và xác định phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp cùng một số chỉ tiêu cụ thể cho nhiệm kỳ mới.

Bối cảnh trong nước và quốc tế đang có nhiều chuyển biến sâu sắc, đặt hệ thống giáo dục và đào tạo Việt Nam trước những yêu cầu mới, toàn diện và đột phá. Đồng thời, Đảng và Nhà nước đang đẩy mạnh công cuộc cải cách toàn diện, đồng bộ trong sắp xếp tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hệ thống chính trị, hướng tới Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV.

Bước vào giai đoạn 2025 - 2030, người dân cả nước, đặc biệt đội ngũ nhà giáo, đặt nhiều kỳ vọng vào việc ngành Giáo dục tiếp tục triển khai Kết luận số 91-KL/TW ngày 12/8/2024 của Bộ Chính trị về thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.

Trong những năm gần đây, sự nghiệp giáo dục và đào tạo đã từng bước phát triển ổn định, bền vững. Nổi bật là các chủ trương, chính sách quan trọng như: Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Kết luận số 91-KL/TW về tiếp tục thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo; chủ trương miễn học phí cho học sinh phổ thông; các quy hoạch, chiến lược về giáo dục, đào tạo… Tất cả thể hiện dấu ấn quan trọng của ngành.

Trong giai đoạn tới, ngành Giáo dục cần tiếp tục xây dựng tinh thần đoàn kết, phát huy tối đa năng lực cá nhân, đồng thời chú trọng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ có trình độ, quán triệt tinh thần đổi mới. Một trong những định hướng quan trọng là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, trí tuệ nhân tạo, phân tích dữ liệu trong xây dựng chính sách, giám sát hệ thống, nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước.

Trọng tâm là chuyển đổi số toàn diện, phổ cập công nghệ số, đưa trí tuệ nhân tạo vào giáo dục và đào tạo. Cùng đó, cần xây dựng đội ngũ nhà giáo đáp ứng yêu cầu mới, đầu tư cơ sở vật chất trường lớp đạt chuẩn, nâng cao chất lượng giáo dục mầm non và phổ thông.

Giáo dục nghề nghiệp phải cải cách mạnh mẽ, hiện đại hóa để tạo đột phá trong phát triển nguồn nhân lực có kỹ năng nghề cao. Giáo dục đại học cần nâng tầm, trở thành động lực phát triển nhân lực trình độ cao, đào tạo nhân tài, đồng thời dẫn dắt nghiên cứu, đổi mới sáng tạo.

Bên cạnh đó, ngành cần thúc đẩy hợp tác và hội nhập quốc tế trong đào tạo nhân lực chất lượng cao, phát triển đội ngũ giảng viên và nghiên cứu viên. Công tác tư tưởng phải đặc biệt coi trọng nhằm tạo sự thống nhất, đồng thuận trong toàn Đảng bộ Bộ GD&ĐT; kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Đồng thời, phải tăng cường phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng.

Việc xây dựng, chỉnh đốn Đảng bộ trong sạch, vững mạnh toàn diện là then chốt, gắn với nâng cao bản lĩnh chính trị, tính chiến đấu của cán bộ, đảng viên. Cần tiếp tục chấn chỉnh, tăng cường trách nhiệm công vụ, kỷ luật, kỷ cương; song song với đổi mới, sáng tạo để nâng cao chất lượng, hiệu quả.

Công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng phải được thực hiện nghiêm túc, cùng với đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Ngành cần đẩy mạnh công tác dân vận, truyền thông giáo dục và phát động các phong trào thi đua sâu rộng trong toàn ngành.

Một yêu cầu đặt ra trong nhiệm kỳ mới là triển khai đồng bộ các giải pháp theo Kết luận số 91-KL/TW của Bộ Chính trị, gắn với Chiến lược phát triển giáo dục Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045, cùng với Nghị quyết về hiện đại hóa, đột phá phát triển giáo dục và đào tạo. Trên cơ sở đó, cần nhanh chóng tháo gỡ những rào cản về tư duy, nhận thức; loại bỏ yếu kém, lạc hậu; khơi thông các điểm nghẽn về thể chế, chính sách, quản trị và nguồn lực.

Chỉ khi làm được điều đó, ngành Giáo dục mới có thể tạo ra động lực và không gian phát triển mới, góp phần chấn hưng nền giáo dục nước nhà, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước bứt phá, vượt qua bẫy thu nhập trung bình, tiến tới kỷ nguyên thịnh vượng, hùng cường.

Ông Đinh Văn Trịnh - Hiệu trưởng Trường THCS Nguyễn Hiền (Hiệp Thành, TPHCM):

Tiếp tục chú trọng tăng cường kỷ cương toàn ngành

Với cương vị người quản lý giáo dục ở cơ sở, tôi kỳ vọng Đảng bộ Bộ GD&ĐT trong nhiệm kỳ mới sẽ tiếp tục chú trọng tăng cường kỷ cương toàn ngành. Kỷ cương không chỉ dừng lại ở công tác quản lý hành chính, mà còn thể hiện ở thực hiện chuẩn mực dạy học, thi cử, đánh giá, rèn luyện đạo đức của thầy và trò. Nếu ngành Giáo dục xây dựng được môi trường kỷ cương, sẽ tạo nên sự công bằng, minh bạch và củng cố niềm tin của xã hội đối với nền giáo dục nước nhà.

Cùng với đó, để đáp ứng yêu cầu của thời đại số, tôi mong ngành GD-ĐT tiếp tục khuyến khích, dẫn dắt các nhà trường đổi mới phương pháp giảng dạy, ứng dụng công nghệ, tạo ra những giờ học sinh động, hấp dẫn. Điều này giúp phát huy tư duy sáng tạo của học sinh.

Tôi đặc biệt kỳ vọng Đảng bộ Bộ GD&ĐT trong nhiệm kỳ mới sẽ có bước đột phá về chính sách, chương trình và cơ chế. Đây là yêu cầu cấp thiết để giáo dục bắt kịp với phát triển của xã hội, tránh tình trạng giáo dục đi sau, trở thành lực cản của tiến trình phát triển. Giáo dục là “đầu tàu”, nên mọi đổi mới, cải cách phải quyết liệt, hiệu quả và thiết thực.

Một vấn đề quan trọng là cần phân bổ hợp lý nguồn lực giữa các vùng miền; đồng thời mạnh dạn áp dụng những mô hình giáo dục tiên tiến, hiện đại, nhưng phải phù hợp với thực tiễn Việt Nam. Nếu áp dụng máy móc các mô hình nước ngoài, đôi khi sẽ tạo ra tác dụng ngược. Do đó, việc tiếp thu tinh hoa quốc tế cần gắn chặt với điều kiện cụ thể của đất nước.

Bên cạnh nhiệm vụ cung cấp kiến thức, giáo dục còn giữ vai trò then chốt trong việc hình thành nhân cách, bồi dưỡng năng lực, tư duy và phẩm chất để tạo nền tảng cho sự phát triển toàn diện của con người.

Tôi cho rằng, đào tạo những công dân vừa có tri thức, kỹ năng, vừa có bản lĩnh và phẩm chất là yêu cầu cấp bách trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Sự trưởng thành của học sinh không chỉ đo bằng thành tích học tập, mà còn bằng tinh thần cống hiến, trách nhiệm xã hội ngay từ khi các em còn ngồi trên ghế nhà trường.

Trường THCS Nguyễn Hiền xác định, trong kỷ nguyên công nghệ số, trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ trở thành công cụ đắc lực trong mọi lĩnh vực, đặc biệt là giáo dục. AI không chỉ hỗ trợ thiết kế, gợi ý ý tưởng cho hoạt động dạy học, mà còn giúp tiết học trở nên sinh động, phát huy tối đa khả năng sáng tạo của học sinh.

Việc ứng dụng công nghệ thông tin đã góp phần làm cho quá trình dạy - học thuận tiện, linh hoạt hơn. Dù giai đoạn đầu còn một số khó khăn, nhưng với tinh thần trách nhiệm và ý chí đổi mới, tập thể giáo viên của nhà trường luôn quyết tâm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đáp ứng tinh thần Chương trình GDPT 2018.

Ông Lê Hữu Bình - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Thạnh An (TPHCM):

Mong chờ chính sách đặc thù cho đội ngũ nhà giáo

Chương trình GDPT 2018 đem đến nhiều đổi mới cả về nội dung chương trình lẫn phương pháp giảng dạy, ứng dụng khoa học công nghệ... Trong bối cảnh đó, mỗi nhà giáo phải liên tục học hỏi, trau dồi, nâng cao chuyên môn mỗi ngày. Tôi kỳ vọng Đảng bộ Bộ GD&ĐT sẽ tiếp tục quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ, giáo viên, công chức, viên chức mẫu mực về đạo đức, năng lực và tác phong chuyên nghiệp.

Tôi tin tưởng vào việc thúc đẩy mạnh mẽ tư duy đổi mới, ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, xây dựng trường học số, trường học hạnh phúc vào quản lý, dạy và học, tạo ra một môi trường học tập năng động, sáng tạo, hội nhập cho người học.

Riêng xã đảo Thạnh An cách xa trung tâm TPHCM; việc đi lại còn gặp nhiều trở ngại. Nhiều năm qua, mặc dù gặp không ít khó khăn, vất vả nhưng các thầy, cô giáo vẫn kiên trì giảng dạy. Các thầy, cô luôn hết lòng, tận tụy với học sinh và chưa khi nào than vãn hay lơ là công việc. Điều đáng mừng, các thầy, cô giáo ở mọi miền Tổ quốc về xã đảo giảng dạy đều đã lập gia đình và coi Thạnh An là quê hương thứ hai…

Do đó, tôi mong chờ những chính sách đột phá, đặc thù cho đội ngũ nhà giáo. Đặc biệt là những nhà giáo công tác ở vùng sâu, xa, địa bàn còn nhiều khó khăn như xã đảo Thạnh An.

Tôi tin rằng nhiệm kỳ 2025 - 2030 của Đảng bộ Bộ GD&ĐT: “Kỷ cương - Sáng tạo - Đột phá - Phát triển” sẽ đóng vai trò dẫn dắt, quy tụ trí tuệ toàn ngành để nâng cao chất lượng giáo dục ở tất cả cấp, bậc học; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, góp phần vào sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước vươn ra khu vực và quốc tế.

Nhóm PV