Tin vũ khí hôm nay 21.10: UAV Shahed cảm tử của Nga - từ sát thủ thành phát ngôn viên

UAV Shahed cảm tử của Nga - từ sát thủ thành phát ngôn viên

Các UAV cảm tử loại Shahed của Nga vừa xuất hiện thêm một vai trò mới - rải truyền đơn. Theo Militarnyi, thay vì treo quả mìn chống tăng PTM-3 dưới cánh như trước, nhiều chiếc nay mang các thùng chứa tập truyền đơn in sẵn.

UAV Shahed cảm tử - Ảnh: Militarnyi

Cơ chế hoạt động không thay đổi: Trong thùng vẫn để lại một kíp điện nổ nhỏ, nhưng phần vật liệu nổ được thay bằng túi giấy và tập tài liệu. Khi nhận lệnh, một xung điện kích hoạt kíp, mở vỏ chứa và những tờ truyền đơn phân tán xuống khu vực mục tiêu. Kênh Telegram “Mines and Coffee with Sandwiches!” nhìn nhận đây là phương pháp rẻ tiền, đơn giản để đưa thông điệp tới tuyến đầu hoặc cư dân ở vùng xung đột.

Mục tiêu của chiến thuật này rõ ràng là tác động tinh thần, làm giảm sĩ khí đối phương và lan truyền thông tin tích cực cho Nga. Dù hình thức “mềm” hơn vũ khí thông thường, tác động tâm lý của những tờ giấy vào thời điểm và địa điểm phù hợp vẫn có thể tạo ra hiệu ứng tâm lý đáng kể, tương tự ảnh hưởng của các chiến dịch thông tin trên báo chí hay mạng xã hội.

Thay đổi cấu hình không làm thay đổi năng lực hủy diệt của bản thân UAV cảm tử Nga. Các phiên bản Shahed vẫn có thể trang bị đầu nổ hơn 30kg, đủ để gây tổn thất nặng nề nếu dùng làm vũ khí. Thêm nữa, gần đây có báo cáo rằng một số Shahed đã được lắp đầu nổ chứa hỗn hợp gây cháy dạng lỏng có màu đỏ nâu, nhiều khả năng là loại giống napalm, dù chưa có tên chính thức.

Động thái chuyển đổi chức năng của UAV từ nhiệm vụ tấn công sang lan truyền thông tin cho thấy sự đa dạng trong cách Nga khai thác phương tiện này trên chiến trường hiện đại.

Đây được xem là một phần trong chiến lược tác chiến tổng hợp, kết hợp giữa yếu tố quân sự và tâm lý. Tuy nhiên, dù mục đích sử dụng thay đổi, nguy cơ đối với dân thường và binh sĩ vẫn tồn tại, bao gồm rủi ro từ mảnh vỡ, khả năng gây nổ, cũng như tác động tâm lý và thông tin ở phạm vi rộng.

NATO kiểm chứng hệ thống liên lạc laser trên biển

Trong cuộc tập trận hải quân REPMUS 2025 ngoài khơi Bồ Đào Nha, NATO đã thử nghiệm thành công hệ thống liên lạc bằng tia laser POLARIS do công ty Astrolight (Litva) phát triển. Hệ thống này giúp hai tàu chiến NRP Dom Francisco de Almeida và NRP Dom Carlos I duy trì liên lạc ổn định trong điều kiện mưa, sương mù và nhiễu điện tử mà không bị phát hiện hay gây nhiễu bởi các phương tiện khác trên biển, trên không hay từ đất liền.

POLARIS là thiết bị liên lạc quang học nhỏ gọn, có hệ thống ổn định định hướng, được thiết kế dành cho tàu chiến cỡ lớn và tàu không người lái mặt nước - Ảnh: NATO/AIRO

Theo chương trình tăng tốc công nghệ DIANA của NATO, POLARIS tạo ra kênh liên lạc “im lặng” - không phát sóng vô tuyến, khó bị đối phương phát hiện và gần như không thể làm nhiễu. Điều này cho phép các tàu phối hợp hành động trong những tình huống cần giữ bí mật phát xạ hoặc khi tín hiệu GPS bị gián đoạn.

POLARIS được thiết kế nhỏ gọn, nặng khoảng 16kg, dễ lắp đặt trên cột radar tàu chiến. Hệ thống có thể truyền dữ liệu với tốc độ cao, đạt tới khoảng 1 gigabit/giây, đủ cho hơn 10 luồng video trực tiếp cùng lúc.

Tia laser có góc chiếu cực hẹp, giúp tập trung năng lượng và giảm nguy cơ bị phát hiện. Nhu cầu điện năng chỉ khoảng 200 watt, sử dụng cổng kết nối thông thường, thuận tiện khi tích hợp với mạng thông tin của hải quân.

Ứng dụng liên lạc bằng laser giữa các tàu chiến mang lại ba lợi ích chính: giúp duy trì hoạt động bí mật, tăng khả năng phối hợp khi tín hiệu vô tuyến bị nhiễu, và giảm lượng tín hiệu điện từ bị lộ ra ngoài – yếu tố có thể bị đối phương khai thác. Tuy nhiên, công nghệ này vẫn có hạn chế, như tầm liên lạc phụ thuộc vào đường chân trời, thời tiết ảnh hưởng đến hiệu quả, và cần hệ thống định hướng ổn định khi tàu di chuyển trên sóng lớn.

Kết quả thử nghiệm cho thấy NATO có thể nhanh chóng đưa công nghệ laser vào thực tế, bổ sung thêm một “lớp bảo mật thông tin” hiệu quả cho hải quân trong môi trường chiến tranh điện tử hiện đại. Dù chưa thay thế được liên lạc vô tuyến, laser đang trở thành giải pháp hỗ trợ quan trọng giúp tăng cường an toàn và bí mật cho hoạt động trên biển.

Mỹ đẩy mạnh trang bị cảm biến hồng ngoại để đối phó máy bay tàng hình

Tập đoàn Lockheed Martin vừa được Bộ Quốc phòng Mỹ trao hợp đồng trị giá 233 triệu USD để sản xuất hàng loạt hệ thống tìm kiếm và theo dõi mục tiêu bằng tia hồng ngoại IRST21 Block II, cùng các linh kiện dự phòng, trang bị cho quân đội Mỹ.

Đây là bước tiến lớn đưa công nghệ cảm biến hồng ngoại vào biên chế rộng rãi, giúp máy bay chiến đấu phát hiện mục tiêu từ xa mà không cần sử dụng radar - đặc biệt hữu ích trong môi trường bị gây nhiễu hoặc khi đối đầu với máy bay tàng hình.

Máy bay F/A-18 Super Hornet của hải quân Mỹ được lắp hệ thống IRST21 Block II của Lockheed Martin trên thùng nhiên liệu trung tâm. Thiết bị này cho phép phát hiện và theo dõi mục tiêu tầm xa một cách thụ động, giúp tăng hiệu quả tác chiến của máy bay trong môi trường bị gây nhiễu hoặc hạn chế sử dụng radar - Ảnh: Lockheed Martin

Hệ thống IRST21 Block II sử dụng cảm biến hồng ngoại công suất cao, bộ xử lý nhanh và phần mềm tự động nhận dạng, giúp phi công phát hiện, theo dõi và khóa mục tiêu ở khoảng cách xa, ngay cả khi đối phương cố tình giấu tín hiệu.

Trên máy bay F/A-18E/F Super Hornet, thiết bị được gắn ở đầu thùng nhiên liệu trung tâm, phối hợp với radar chính để duy trì khả năng tác chiến trong điều kiện nhiễu mạnh. Với F-15 và F-16, hệ thống được lắp trong mô-đun cảm biến chuyên dụng, có thể tháo lắp nhanh mà không cần thay đổi cấu trúc máy bay.

So với phiên bản trước, Block II cải thiện rõ rệt về tầm phát hiện, độ chính xác và tốc độ xử lý thông tin. Điểm đặc biệt của hệ thống là hoạt động hoàn toàn thụ động - không phát ra sóng điện từ, giúp máy bay duy trì vị trí bí mật.

Về chiến lược, công nghệ này tăng khả năng kiểm soát bầu trời, bảo vệ lực lượng và yểm trợ hải quân trong những khu vực có chiến tranh điện tử phức tạp. IRST21 Block II được xem là “con mắt thầm lặng”, có thể phát hiện máy bay tàng hình, tên lửa hành trình và các đợt tấn công quy mô lớn mà radar thông thường khó xử lý.

Việc chuyển sang sản xuất hàng loạt cho thấy công nghệ này đã đạt độ tin cậy cao và sẵn sàng trang bị cho các đơn vị chiến đấu. Với khả năng phát hiện sớm và tấn công chính xác mà không bị phát hiện, IRST21 Block II được kỳ vọng sẽ mang lại lợi thế đáng kể cho quân đội Mỹ trong các cuộc không chiến tương lai.

Hoàng Vũ