Tình báo Mỹ dự đoán lực lượng Ukraine không đến được nơi quan trọng nhất

Binh lính Ukraine di chuyển ở Zaporizhzhia hồi tháng 6. (Ảnh: Washington Post)

Nếu kết luận này đúng, điều đó nghĩa là Kiev sẽ không thực hiện được mục tiêu cao nhất của họ là cắt đứt cây cầu đường bộ nối Nga với bán đảo Crimea trong chiến dịch năm nay.

Đánh giá ảm đạm này dựa phân tích về năng lực của Nga trong bảo vệ những vùng đất mà họ đang kiểm soát, có thể dẫn đến việc Kiev và phương Tây đổ lỗi cho nhau khi cuộc phản công tiêu tốn hàng chục tỷ đô la vũ khí và thiết bị quân sự của phương Tây mà không đạt được mục tiêu.

Đang tiến từ thị trấn Robotyne về phía Melitopol với khoảng cách hơn 80 km, lực lượng của Ukraine sẽ khó có thể tiến thêm nữa, các quan chức Mỹ nhận định.

Melitopol rất quan trọng đối với cuộc phản công của Ukraine vì đó là cửa ngõ để vào Crimea. Thành phố nằm ở giao điểm của hai đường cao tốc quan trọng và tuyến đường sắt cho phép Nga đưa binh lính và thiết bị quân sự từ bán đảo tới các vùng lãnh thổ mà họ đang kiểm soát ở miền nam Ukraine. Ukraine mở chiến dịch phản công từ đầu tháng 6, với hy vọng lặp lại thành công đáng kinh ngạc của mình trong cuộc tấn công mùa thu năm ngoái ở Kharkiv.

Nhưng ngay trong tuần giao tranh đầu tiên, Ukraine đã hứng chịu thương vong lớn vì vấp phải đội hình phòng thủ được chuẩn bị kỹ lưỡng của Nga, dù được phương Tây trang bị nhiều phương tiện mới như xe chiến đấu Bradley của Mỹ, xe tăng Leopard 2 do Đức sản xuất và các phương tiện rà phá bom mìn chuyên dụng.

Giới chức phương Tây cho biết, các cuộc tập trận chung do quân đội Mỹ, Anh và Ukraine tiến hành đã lường trước những tổn thất như vậy, nhưng mặc định Kiev phải chấp nhận thương vong như cái giá phải trả để có thể chọc thủng tuyến phòng thủ chính của Nga.

Tuy nhiên, Ukraine lại chọn cách giảm bớt tổn thất trên chiến trường và chuyển sang chiến thuật dùng các đơn vị nhỏ hơn để tiến công trên nhiều khu vực khác nhau của mặt trận. Cách này giúp Ukraine đạt được một số kết quả ở một số vị trí khác nhau trong mùa hè này. Kiev gần đây bổ sung lực lượng dự bị cho chiến trường, bao gồm các đơn vị Stryker và Challenger, nhưng vẫn chưa chọc thủng được tuyến phòng thủ chính của Nga.

Con đường thách thức

Rob Lee, một nhà phân tích quân sự của Viện Nghiên cứu Chính sách đối ngoại, cho rằng con đường đến Melitopol vô cùng thách thức và thậm chí việc giành lại những thành phố gần hơn như Tokmak cũng rất khó khăn.

“Nga có ba tuyến phòng thủ chính ở đó và củng cố các thành phố xung quanh. Vấn đề không chỉ là Ukraine có thể chọc thủng một hay hai trong số chúng hay không, mà liệu họ có thể chọc thủng cả ba và có đủ lực lượng sẵn sàng sau khi tiêu hao đáng kể, để có thể đạt được kết quả quan trọng hơn như giành lại Tokmak hay xa hơn thế hay không”, ông nói.

Viễn cảnh ảm đạm này đã được báo cáo với một số thành viên đảng Cộng hòa và Dân chủ tại Đồi Capitol, dẫn đến tình trạng đổ lỗi trong các cuộc họp kín. Một số thành viên đảng Cộng hòa hiện không mặn mà với đề xuất của Tổng thống Biden về khoản viện trợ bổ sung 20,6 tỷ USD cho Ukraine vì chiến dịch phản công mang lại kết quả khiêm tốn.

Các quan chức Mỹ bác bỏ ý kiến cho rằng nếu phương Tây viện trợ tiêm kích F-16 hoặc các hệ thống tên lửa tầm xa hơn như ATACMS sẽ giúp Ukraine đạt được một kết quả khác.

Một quan chức cấp cao của chính quyền cấp cao cho rằng không có bằng chứng nào cho thấy những hệ thống này sẽ là thuốc chữa bách bệnh.

Trong một cuộc phỏng vấn trong tuần này, tướng Mark A. Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân, cho biết Mỹ hiểu rõ về nhiệm vụ khó khăn mà Ukraine phải đối mặt. “Tôi đã nói vài tháng trước rằng cuộc tấn công này sẽ kéo dài, sẽ đẫm máu và diễn ra chậm,” ông nói với Washington Post.

Dẫu vậy, ông Milley ghi nhận thành công của Kiev trong việc làm suy yếu lực lượng Nga.

Giới chức Mỹ cho biết, Lầu Năm Góc đã nhiều lần khuyên Ukraine tập trung lực lượng lớn vào một điểm duy nhất. Dù Ukraine chọn một chiến lược khác, nhưng các quan chức cho biết đó là quyết tâm của Kiev và sự hy sinh lớn mà quân đội Ukraine đang trải qua trên chiến trường.

Ngày 17/8, Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba thừa nhận tốc độ phản công chậm chạp, nhưng khẳng định Kiev sẽ không ngừng chiến đấu cho đến khi giành lại được toàn bộ đất đai.

“Chúng tôi không quan tâm phải mất bao lâu,” ông nói trong cuộc trả lời phỏng vấn hãng tin Pháp.

Ông nói rằng những người chỉ trích cuộc tấn công “hãy gia nhập quân đoàn nước ngoài” nếu họ muốn có kết quả nhanh hơn. “Thật dễ dàng để nói rằng bạn muốn mọi thứ nhanh hơn khi bạn không ở đó”, ông nói.

Còn có những câu hỏi về cách Ukraine triển khai lực lượng như thế nào và ở những khu vực nào.

Trong nhiều tháng, Ukraine đã đổ nguồn lực to lớn vào Bakhmut, nhưng cuối cùng họ đã mất quyền kiểm soát thành phố và chỉ đạt được một số kết quả khiêm tốn trong việc giành lại khu vực xung quanh địa bàn này.

Chiến hào ở Bakhmut khác với những bãi mìn ở miền nam, nên trọng tâm của quân đội Ukraine khiến một số người trong chính quyền Biden lo ngại rằng việc tấn công quá mức ở miền đông có thể làm giảm sức tấn công ở miền nam.

Đánh giá tình báo mới phù hợp với dự báo của Mỹ hồi tháng 2, rằng sự thiếu hụt về thiết bị và sức mạnh lực lượng có thể khiến chiến dịch phản công không đạt được mục tiêu của Ukraine, là cắt đứt cây cầu trên đất liền tới Crimea trong tháng 8.

Một quan chức quốc phòng Mỹ cho biết, Washington để ngỏ khả năng Ukraine sẽ làm được điều ngược quy luật và tiếp tục phản công trong suốt mùa đông, khi tình hình trở nên khó khăn hơn nhiều vì thời tiết khắc nghiệt. Tuy nhiên, điều đó sẽ phụ thuộc vào một số yếu tố quan trọng, như binh lính cần nghỉ ngơi sau một mùa chiến đấu cam go.

Mátxcơva cũng có thể sẽ vượt trội hơn trong các hoạt động quân sự mùa đông. “Người Nga được biết đến với khả năng chiến đấu tốt trong thời tiết lạnh giá”, vị quan chức nói.

Tú Linh

Theo Washington Post