Tình cảm sâu đậm của bạn bè quốc tế

Ngày 6/10/2024, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam dâng hoa trước tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh tại công viên Montreau ở thành phố Montreuil thuộc ngoại ô Paris.

Sinh ra vào mùa sen nở năm 1890, lớn lên trong xứ thuộc địa An Nam, dấn thân vào đời sống chính trị năm châu bốn biển trong suốt 30 năm bão táp cách mạng của thế kỷ 20 (1911-1941), Hồ Chí Minh trở thành người cộng sản Việt Nam đầu tiên; nhà lý luận Mác-Lênin kiên định và sáng tạo; người sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam mở ra con đường độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; lãnh tụ của cuộc chiến tranh nhân dân toàn dân, toàn diện đánh bại chiến tranh xâm lược của cả chủ nghĩa thực dân và chủ nghĩa đế quốc; người sáng lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, là nguồn cảm hứng đầy sinh lực cho các dân tộc Á, Phi, Mỹ Latinh vẽ lại bản đồ thế giới từ sau năm 1945; biểu tượng trong sáng nhất của hòa bình, hữu nghị, đoàn kết và hợp tác giữa các dân tộc trong thời đại mới; kết tinh của văn hóa Đông-Tây như báo hiệu sự ra đời “một nền văn hóa của tương lai”(1).

Hồ Chí Minh là một trong những lãnh tụ cách mạng mà ngay từ rất sớm đã được hàng triệu người trên thế giới biết đến. Người được ngưỡng mộ là “nhà mácxít-lêninnít khiêm tốn nhất và triệt để nhất của thời đại chúng ta” (Fidel Castro); là “biểu tượng của sự sáng suốt cộng sản chủ nghĩa ở châu Á” (R.Arismendi); là “nhà lãnh đạo vĩ đại và kiên định” (Indira Gandi); là tấm gương lớn nhất về “sự toàn vẹn, lòng nhân ái và tính khiêm tốn” (Salvador Agende)...(2).

Là người dân của xứ thuộc địa, Hồ Chí Minh thấu hiểu bản chất tàn bạo của chủ nghĩa thực dân và xót xa trước nỗi khổ đau của mọi thân phận người bị áp bức trên toàn thế giới. Không phân biệt mầu da và sắc tộc, đây là những người cùng khổ, cần đoàn kết lại trong cuộc đấu tranh chung lật đổ chủ nghĩa thực dân.

Với tình hữu ái “bốn phương vô sản đều là anh em”, Hồ Chí Minh đã gay gắt phê phán một số đồng chí trong Quốc tế Cộng sản không đánh giá đúng vấn đề thuộc địa và đã đầy bản lĩnh khẳng định cách mạng vô sản hoàn toàn có khả năng nổ ra trước ở các nước thuộc địa, để rồi tạo điều kiện cho công nhân và lao động ở các chính quốc tiến hành cách mạng giải phóng giai cấp, giải phóng xã hội.

Ánh sáng trí tuệ và nhiệt huyết cách mạng Hồ Chí Minh đã khiến nhà văn hóa Xô Viết nổi tiếng Osip Emilyevich Mandelstam thốt lên từ năm 1923: “Qua phong thái thanh cao, trong giọng nói trầm ấm của Nguyễn Ái Quốc, chúng ta như nghe thấy ngày mai, thấy sự yên tĩnh mênh mông của tình hữu ái toàn thế giới”(3).

Khi nghe tin thực dân Pháp thất thủ ở Điện Biên Phủ ngày 7/5/1954, nhạc sĩ danh tiếng người Anh Ewan MacColl tự hỏi: Tại sao lại ở Việt Nam? Ngay sau đó, ông tự trả lời:

Vì ở đó có Hồ Chí Minh. Và với cảm hứng ấy, nhạc sĩ viết ngay tuyệt phẩm Bài ca Hồ Chí Minh. Đến nay, Bài ca Hồ Chí Minh đã được dịch ra bảy thứ tiếng trên thế giới, được đông đảo nhân dân các dân tộc cùng hát vang trong những sự kiện lớn, nhất là trong các liên hoan thanh niên, sinh viên trên thế giới.

Nhạc sĩ Ewan MacColl đã đề tặng vào bản nhạc những dòng chữ khắc họa tầm vóc vượt thời gian của hình tượng Hồ Chí Minh: “Trên đời có những vật không thể thay đổi. Có những con chim không khuất phục bao giờ. Có những con người sống mãi với thời gian: Hồ Chí Minh”(4).

Hồ Chí Minh là biểu tượng của nền hòa bình chân chính trong thời đại ngày nay, một nền hòa bình gắn với độc lập dân tộc, chủ quyền quốc gia, dân chủ, bình đẳng và tiến bộ xã hội. Đây là cội nguồn sức sống của tấm gương Hồ Chí Minh, giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh trong đời sống của nhân dân tiến bộ thế giới, đúng như đánh giá của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba: Hồ Chí Minh thuộc những lớp người đặc biệt mà cái chết đã gieo mầm cho sự sống và là nguồn cổ vũ đời đời bất diệt.

Đến nay, hơn 20 quốc gia trên thế giới đã xây dựng tượng đài Hồ Chí Minh với hàng chục công trình phong phú về ngôn ngữ kiến trúc và tầm vóc nhân vật. Hàng trăm trường học, vườn hoa, công viên, đại lộ mang tên Người; trường đại học của Venezuela đưa nội dung về đất nước và văn hóa Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh vào giảng dạy. Đại học Tổng hợp Saint Petersburg (Liên bang Nga) có bộ phận nghiên cứu về Hồ Chí Minh. Hồ Chí Minh toàn tập được dịch ra các thứ tiếng theo đề nghị của bạn bè thế giới...

Theo phóng viên Thông tấn xã Việt Nam, Thứ trưởng Văn hóa Venezuela Alí Alejandro Primera cho biết, Chính phủ Venezuela đã chỉ đạo các ban, ngành liên quan phối hợp chặt chẽ với Đại sứ quán Việt Nam để hoàn tất các khâu chuẩn bị cuối cùng cho chương trình nghệ thuật “Mãi mãi Hồ Chí Minh”, dự kiến sẽ được tổ chức tại Nhà hát Bolivar, thủ đô Caracas, vào ngày 21/5 tới.

Nhân dân các dân tộc trên thế giới trở về với Hồ Chí Minh hôm nay không chỉ để tôn vinh một nhân vật mà “ngay từ lúc còn sống, đã trở thành một huyền thoại”, đúng như nhận xét của ông Modagat Ahmed, Giám đốc Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) khu vực châu Á-Thái Bình Dương(5).

Sự trở về với Hồ Chí Minh còn có ý nghĩa to lớn, hệ trọng hơn: góp phần tìm ra phương hướng giải quyết các vấn đề của thế giới ngày nay là hòa bình, công lý, tự do, hạnh phúc cho con người.

Ông Romesh Chandra, Chủ tịch Hội đồng Hòa bình thế giới đã giải thích sức sống của tư tưởng Hồ Chí Minh: “Bất cứ nơi nào chiến đấu cho độc lập, tự do, ở đó có Hồ Chí Minh và ngọn cờ Hồ Chí Minh bay cao. Bất cứ ở đâu chiến đấu cho hòa bình và công lý, ở đó có Hồ Chí Minh và ngọn cờ Hồ Chí Minh bay cao. Ở bất cứ đâu, nhân dân chiến đấu cho một thế giới mới, chống đói nghèo, ở đó có Hồ Chí Minh và ngọn cờ Hồ Chí Minh bay cao”(6).

Hôm qua, hôm nay và mai sau, nhân dân các dân tộc trên thế giới tiếp tục ca ngợi Hồ Chí Minh như giá trị tiêu biểu đại diện cho thời đại của giải phóng và phát triển. Tư tưởng Hồ Chí Minh khích lệ nhân dân các dân tộc trong hành trình vươn tới một thế giới tốt đẹp hơn, thế giới của hòa bình, độc lập, không còn đói nghèo, bất công, áp bức.

Bác Hồ là Việt Nam và Việt Nam là lương tâm, khí phách của thời đại chúng ta. Nhà thơ Cuba Indio Naborí đã khái quát rất mực chuẩn xác: “Bác Hồ ơi/Ca ngợi Người/Là bản anh hùng ca thời đại/Gọn gàng trong hai chữ VIỆT NAM!”(7).
-----

(1) https://baotanghochiminh.vn/nguyen-ai-quoc-gap-nha-tho-xoviet-oxip-mandenxtam-khi-dang-hoat-dong-o-lien-xo.htm

(2) Hồ Chí Minh sống mãi trong trái tim nhân loại. Nxb. Lao động - Nxb. Quân đội nhân dân, Hà Nội, 1993

(3) https://baotanghochiminh.vn/nguyen-ai-quoc-gap-nha-tho-xoviet-oxip-mandenxtam-khi-dang-hoat-dong-o-lien-xo.htm

(4) https://baoxaydung.vn/ewan-maccoll-nguoi-sang-tac-bai-ca-ho-chi-minh-192147854.htm

(5) https://hanoimoi.vn/nguoi-da-tro-thanh-huyen-thoai-ngay-tu-khi-con-song-534913.htm

(6) Hồ Chí Minh sống mãi trong trái tim nhân loại. Nxb. Lao động - Nxb. Quân đội nhân dân, Hà Nội, 1993, tr.90

(7) https://lamdong.gov.vn/sites/btg/hoc-tap-hcm/tai-lieu/SitePages/the-gioi-ca-ngoi-ho-chi-minh.aspx

Phó Giáo sư, Tiến sĩ NGUYỄN VIẾT THẢO Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, nguyên Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh