Tình hình Nagorno-Karabakh: Azerbaijan chiếm cao điểm, phe ly khai ban bố lệnh động viên, EU và Nga lên tiếng
Tình hình Nagorno-Karabakh nóng trở lại sau khi giao tranh tiếp tục nổ ra giữa quân đội Azerbaijan và các lực lượng do Armenia hậu thuẫn ngày 3 và 4/8.
Một binh sĩ Armenia đứng gác tại làng Shurnukh thuộc khu vực Nagorno-Karabakh ngày 4/3/2021. (Nguồn: AFP)
Ngày 3/8, Văn phòng báo chí Bộ Quốc phòng Azerbaijan ngày 3/8 cho biết Các Lực lượng vũ trang nước này đã kiểm soát một số điểm cao ở Karabakh.
Theo Bộ trên, ngày 3/8, quân đội Armenia đã vi phạm các điều khoản của tuyên bố ngừng bắn ở Karabakh ngày 10/11/2020 và “thực hiện hành động phá hoại các căn cứ quân đội Azerbaijan” trên lãnh thổ nơi lực lượng gìn giữ hòa bình Nga tạm thời đóng quân, khiến quân nhân Kazimov Anar Rustam thiệt mạng.
Trong số các điểm cao mà quân đội Azerbaijan chiếm có đồi Gyrkhgyz, cũng như Sarybaba nằm dọc sườn Karabakh của sườn núi Caucasus Nhỏ và một số cao điểm khác.
Bộ Quốc phòng Azerbaijan nêu rõ: “Hiện các đơn vị của chúng tôi đang tiến hành hoạt động công binh để xây dựng các vị trí mới và xây đường vào. Trong khuôn khổ chiến dịch, một số vị trí chiến đấu của các đơn vị vũ trang bất hợp pháp Armenia đã bị phá hủy và một cuộc không kích đã được thực hiện nhằm vào đơn vị quân đội ở làng Yukhari Oratagh thuộc huyện Agdara trước đây”.
Azerbaijan cho biết thêm, quân đội đã tiêu diệt một số pháo tự hành D-30, thiết bị quân sự và một lượng lớn đạn dược, đồng thời yêu cầu Armenia giải giáp “các đội quân bất hợp pháp” xung quanh Nagorno-Karabakh sau khi giao tranh nổ ra xung quanh khu vực này.
Cùng ngày, chính quyền ly khai ở Nagorno-Karabakh do Armenia hậu thuẫn đã ban bố lệnh động viên một phần. Giao tranh lại nổ ra tại khu vực này những ngày gần đây, khiến ít nhất 4 người chết và 15 người khác bị thương.
Ngay sau đó, Bộ Quốc phòng Nga cho rằng việc Azerbaijan vi phạm lệnh ngừng bắn ở Nagorno-Karabakh đã dẫn đến đụng độ đẫm máu, đồng thời cam kết sẽ ổn định tình hình. Bộ này nêu rõ: “Tại khu vực Sarybaba, các lực lượng vũ trang của Azerbaijan đã vi phạm cơ chế ngừng bắn. Bộ chỉ huy lực lượng gìn giữ hòa bình Nga, với đại diện của Azerbaijan và Armenia, đang thực hiện các biện pháp để ổn định tình hình”.
Trong khi đó, Liên minh châu Âu (EU) kêu gọi “chấm dứt ngay lập tức hành động thù địch” giữa các lực lượng Azerbaijan và Armenia ở Nagorno-Karabakh.
Người phát ngôn của Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của EU Josep Borrell nêu rõ: “Điều cần thiết là giảm leo thang, tôn trọng hoàn toàn lệnh ngừng bắn và quay trở lại bàn đàm phán để tìm kiếm các giải pháp thương lượng. EU vẫn cam kết giúp vượt qua căng thẳng và tiếp tục cam kết hướng tới hòa bình và ổn định bền vững ở Nam Caucasus”.
Khu vực Nagorno-Karabakh ly khai khỏi Azerbaijan với sự ủng hộ của Armenia sau một cuộc xung đột sắc tộc đẫm máu thời hậu Xô Viết vào đầu những năm 1990.
Năm 2020, Baku mở một chiến dịch quân sự mới và nắm quyền kiểm soát một phần lãnh thổ từng thuộc về chính quyền do Yerenvan hậu thuẫn. Theo các điều khoản của lệnh ngừng bắn ba bên ký năm 2020, Nga đã triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình để bảo vệ phần còn lại của lãnh thổ do lực lượng ly khai nắm giữ song các vi phạm lệnh ngừng bắn thường xuyên diễn ra.
