Tinh thần vượt khó, đổi mới sáng tạo góp phần khẳng định giá trị Bộ đội Cụ Hồ

1. QĐND Việt Nam từ khi ra đời đến nay đã trải qua nhiều tên gọi khác nhau, song Bộ đội Cụ Hồ là cái tên mà nhân dân dành cho Quân đội vừa thân thương, trìu mến vừa hàm chứa những giá trị cao quý của một Quân đội anh hùng đã cùng toàn dân làm nên những chiến công hiển hách trong suốt 80 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành.

Nhân dân Việt Nam gọi Quân đội của mình là Bộ đội Cụ Hồ, một mặt là sự tin yêu, kỳ vọng của nhân dân vào những người lính do Chủ tịch Hồ Chí Minh giáo dục, rèn luyện-một đội quân cách mạng từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu. Mặt khác, xuất phát từ lòng yêu mến và sự kính trọng của nhân dân dành cho Chủ tịch Hồ Chí Minh-vị lãnh tụ vĩ đại, cũng là người đã sáng lập, giáo dục, rèn luyện QĐND Việt Nam từ những ngày đầu kháng chiến; thể hiện sự gắn bó, trung thành của Quân đội với lãnh tụ và nhân dân.

Bộ đội Cụ Hồ là danh hiệu mà nhân dân tôn vinh đối với QĐND Việt Nam, nhằm khẳng định những phẩm chất cao đẹp của Quân đội ta-phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ. Đó là hệ thống giá trị bền vững, phản ánh bản chất, truyền thống tốt đẹp của QĐND Việt Nam, tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh, thể hiện ở tư tưởng, tình cảm, thái độ, hành động của mọi cán bộ, chiến sĩ và các tổ chức Quân đội, thông qua các mối quan hệ giữa Quân đội với Đảng, với Nhà nước, với nhân dân, với bạn bè quốc tế và những mối quan hệ trong nội bộ Quân đội; đồng thời thông qua thực tiễn hoạt động thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Quân đội trong mỗi thời kỳ cách mạng.

Lãnh đạo Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị và Bộ Thông tin và Truyền thông tham quan sản phẩm sáng tạo bên lề lễ tổng kết, trao Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo trong Quân đội năm 2024. Ảnh: TRỌNG HẢI

2. Phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ không phải tự nhiên mà có, cũng không phải nhất thành bất biến mà được hình thành, phát triển gắn với sự ra đời, chiến đấu, xây dựng, trưởng thành và thực hiện các chức năng của đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động, sản xuất của QĐND Việt Nam trong suốt 80 năm qua. Trong đó, tinh thần nỗ lực vượt khó, tìm tòi, đổi mới sáng tạo là một trong những đặc trưng nổi bật của phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ.

Nỗ lực vượt khó, tìm tòi, đổi mới sáng tạo tuy phản ánh những hoạt động khác nhau nhưng có mối quan hệ chặt chẽ, trong đó, thành tố trước là tiền đề cho thành tố sau. Chính sự nỗ lực vượt khó đã thôi thúc sự tìm tòi và thúc đẩy đổi mới sáng tạo để đưa ra và tổ chức thực hiện những ý tưởng, mô hình, cách thức làm việc mang lại giá trị, hiệu quả thiết thực trong thực hiện nhiệm vụ của Quân đội.

Suốt 80 năm qua, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ QĐND Việt Nam dù phải thực hiện nhiệm vụ trong điều kiện vô cùng khó khăn, gian khổ, ác liệt ngay từ những ngày đầu thành lập cũng như trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, kháng chiến chống thực dân, đế quốc xâm lược, bảo vệ Tổ quốc; song tinh thần nỗ lực vượt khó, tìm tòi, không ngừng sáng tạo của cán bộ, chiến sĩ Quân đội luôn được khơi dậy, phát huy mạnh mẽ, góp phần làm nên phẩm chất, giá trị cao quý Bộ đội Cụ Hồ và truyền thống quyết chiến, quyết thắng của QĐND Việt Nam.

Trong sự nghiệp đấu tranh chống thực dân, đế quốc, những tìm tòi, sáng tạo của bội đội ta như “lấy vũ khí địch để đánh địch”; “đi không dấu, nấu không khói, nói không tiếng”; “đưa pháo lên cao, vào gần, bắn thẳng”; “cuộn rơm chống đạn”; “đào hầm, đánh lấn”; “vây, lấn, tấn, diệt”; “bám thắt lưng địch mà đánh”; đường Trường Sơn-Đường Hồ Chí Minh trên bộ; Đường Hồ Chí Minh trên biển”... đã góp phần làm nên những chiến thắng to lớn, vĩ đại, từ Phai Khắt, Nà Ngần đến Đông Xuân 1953-1954 mà đỉnh cao là Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “chấn động địa cầu”; Chiến thắng "Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không" cuối năm 1972, đặc biệt là Chiến thắng vĩ đại mùa xuân 1975 được ghi vào lịch sử dân tộc ta như những trang chói lọi nhất, là biểu tượng sáng ngời về sự toàn thắng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng và trí tuệ con người, đi vào lịch sử thế giới như một chiến công vĩ đại của thế kỷ 20.

Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hình ảnh cán bộ, chiến sĩ Quân đội luôn có mặt trên các địa bàn chiến lược, vùng sâu, vùng xa, biên giới, biển, đảo; ở "tâm nóng" của đại dịch Covid-19; trên tuyến đầu phòng, chống thiên tai, bão, lũ, thảm họa... thể hiện rõ mục tiêu, lý tưởng cao đẹp của Bộ đội Cụ Hồ: Sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng.

Cùng với đó, Quân đội đã tiếp nhận, làm chủ nhiều vũ khí, khí tài hiện đại cả hải quân, lục quân, phòng không-không quân; công nghiệp quốc phòng đã nghiên cứu thiết kế, chế tạo, sản xuất được nhiều sản phẩm lưỡng dụng tiên tiến, hiện đại, có chất lượng cao, phục vụ quốc phòng và đời sống dân sinh... thể hiện nỗ lực và tinh thần sáng tạo của người lính Cụ Hồ.

Trong đó, Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel) là một điển hình, sau 35 năm thành lập, Viettel đã nghiên cứu làm chủ và sản xuất hơn 60 dòng sản phẩm thuộc 10 ngành vũ khí, trang bị kỹ thuật cho Quân đội, góp phần nâng cao tiềm lực quân sự, quốc phòng quốc gia; trở thành công ty viễn thông lớn nhất Việt Nam, một tập đoàn kinh tế quan trọng của đất nước với giá trị thương hiệu gần 9 tỷ USD, thương hiệu đứng số 1 Đông Nam Á, thứ 15 trên bảng xếp hạng 150 nhà mạng có giá trị thương hiệu lớn nhất toàn cầu... Đó là những minh chứng hùng hồn cho tinh thần nỗ lực vượt khó, tìm tòi và không ngừng đổi mới sáng tạo, góp phần tạo nên phẩm chất, giá trị Bộ đội Cụ Hồ.

3. Ngày nay, trước yêu cầu cao của sự nghiệp xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh tình hình thế giới diễn biến, thay đổi hết sức nhanh chóng, phức tạp, khó dự báo; thách thức an ninh phi truyền thống gia tăng; cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư làm biến đổi nhanh chóng các phương tiện, vũ khí, khí tài quân sự, tổ chức biên chế, phương thức tác chiến của Quân đội cũng như phương thức tiến hành chiến tranh và chỉ huy bộ đội.

Trong nước, sau gần 40 năm đổi mới, thế và lực, sức mạnh tổng hợp quốc gia, vị thế và uy tín quốc tế của đất nước ngày càng được nâng cao. Tuy nhiên, 4 nguy cơ mà Đảng ta chỉ ra vẫn tồn tại, có mặt gay gắt hơn; tác động của mặt trái cơ chế kinh tế thị trường; nhất là các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị trong và ngoài nước tăng cường các hoạt động chống phá, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, “phi chính trị hóa” Quân đội...

Từ thực tế đó đòi hỏi hơn lúc nào hết phải tiếp tục giữ vững và khơi dậy, phát huy mạnh mẽ tinh thần nỗ lực vượt khó, tìm tòi, đổi mới sáng tạo của mỗi cán bộ, chiến sĩ Quân đội nói riêng, toàn quân nói chung, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Trước hết, cần chăm lo công tác tuyên truyền, giáo dục làm cho mọi cán bộ, chiến sĩ trong Quân đội có nhận thức đúng đắn về vị trí, vai trò, sự cần thiết nỗ lực vượt khó, tìm tòi, đổi mới sáng tạo đối với mỗi cá nhân cũng như tập thể, nhằm đáp ứng tốt với yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng của đất nước, Quân đội trong bối cảnh mới.

Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp, nhất là trong nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực chất lượng cao trong Quân đội cả về trình độ, năng lực, phẩm chất đạo đức, làm cơ sở khơi dậy, phát huy tinh thần nỗ lực vượt khó, tìm tòi, đổi mới sáng tạo của cán bộ, chiến sĩ.

Chú trọng phát huy vai trò của các chủ thể, lực lượng; tạo môi trường, điều kiện thuận lợi thông qua phát huy dân chủ, đoàn kết, kỷ luật, bảo đảm cơ sở vật chất, tăng cường các hoạt động thực tiễn để cán bộ, chiến sĩ rèn luyện và phát huy tinh thần nỗ lực vượt khó, tìm tòi, đổi mới sáng tạo phù hợp với thực tiễn.

Giải pháp căn cơ là xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách Quân đội, hậu phương Quân đội nói chung, cơ chế, chính sách khuyến khích, tôn vinh, trọng dụng nhân tài nói riêng, nhằm khơi dậy, phát huy mạnh mẽ tinh thần nỗ lực, tích cực, sáng tạo của cán bộ, chiến sĩ trong thực hiện mọi nhiệm vụ.

Đặc biệt, cần đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, gắn với thực hiện Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ thời kỳ mới”, động viên, khích lệ cán bộ, chiến sĩ toàn quân tiếp tục giữ vững và phát huy tinh thần nỗ lực vượt khó, tìm tòi, đổi mới sáng tạo, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước trong tình hình mới.

Đại tá, PGS, TS PHẠM VĂN SƠN, Viện Khoa học xã hội và nhân văn Quân sự, Học viện Chính trị