Tính toán của Tổng thống Ukraine khi cải tổ Nội các giữa lúc chiến sự căng thẳng

Bà Yulia Svyrydenko - ứng viên Thủ tướng Ukraine. (Ảnh: X)

Bà Yulia Svyrydenko (39 tuổi) - ứng cử viên duy nhất cho vị trí thủ tướng - dự kiến sẽ tiếp quản Nội các với nhiệm vụ mở rộng quy mô ngành công nghiệp vũ khí còn non trẻ, và thổi luồng sinh khí mới vào nền kinh tế vốn đang được phương Tây hỗ trợ.

Việc ông Zelensky lựa chọn một nhà kinh tế trẻ có quan hệ với Washington làm thủ tướng phản ánh tầm quan trọng của việc hàn gắn mối quan hệ với chính quyền Tổng thống Trump, sau chuyến thăm Nhà Trắng gây tranh cãi hồi tháng Hai.

Nhà phân tích chính trị Mykola Davydiuk nói: “Đối với chúng tôi, đó là một mối quan hệ đối tác, không chỉ về tiền bạc mà còn về các giá trị, về các dự án chung, và nói chung là về sự phát triển cùng nhau”.

Bà Yulia Svyrydenko và ông Denys Shmyhal. (Ảnh: X)

Người tiền nhiệm của bà Svyrydenko - ông Denys Shmyhal (49 tuổi) - nhiều khả năng sẽ chuyển sang làm bộ trưởng quốc phòng, một dấu hiệu cho thấy Kiev đang muốn chú trọng thúc đẩy năng lực của ngành công nghiệp quốc phòng như một cơ hội tốt để đối phó với Nga.

Ngân sách năm 2025 của Ukraine phân bổ 2,23 nghìn tỷ hryvnia - khoảng 26% tổng sản phẩm quốc nội - cho chi tiêu quốc phòng.

Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Ukraine đang phải đối mặt với những chỉ trích công khai về vấn đề tổ chức và mua sắm, trong bối cảnh Kiev vật lộn để đối phó với quân đội Nga lớn mạnh và được trang bị tốt hơn.

“Đây là một bộ mà thực tế ngay từ đầu cuộc xung đột đã thiếu sự quản lý mang tính hệ thống”, ông Hlib Vyshlinsky, người đứng đầu Trung tâm Chiến lược Kinh tế tại Kiev, cho biết. Ông mô tả quyết định bổ nhiệm ông Shmyhal làm bộ trưởng quốc phòng là “một bước đi rất đúng đắn”.

Tuy nhiên, việc ông Zelensky vẫn đang dựa vào một số ít đồng minh thân cận để thực hiện cuộc cải tổ lớn nhất trong thời chiến có thể khiến người dân Ukraine thất vọng, khi họ mong muốn có một đội ngũ nhân tài hùng hậu hơn ở cấp cao.

Các nghị sĩ đối lập đã chỉ trích điều mà họ mô tả là sự phụ thuộc của ông Zelensky vào một nhóm ngày càng nhỏ những người trung thành thân cận. “Đội ngũ nhân sự của ông Zelensky khá ít ỏi”, nghị sĩ Iryna Herashchenko, một thành viên trong đảng của đối lập, viết vào ngày 16/7. “Điểm đổi mới duy nhất là việc bổ sung một nhà quản lý nữ, bà Svyrydenko, làm thủ tướng”.

Mặc dù bản thân ông Zelensky vẫn được lòng dân, nhưng một số thành viên Nội các Ukraine và các quan chức cấp cao đương nhiệm hoặc tiền nhiệm đã vướng vào các cáo buộc tham nhũng. Hồi tháng 6, cơ quan điều tra Ukraine đã buộc tội một phó thủ tướng nhận hối lộ 345.000 đô la Mỹ.

Ông Anton Grushetskyi - Giám đốc điều hành Viện Xã hội học Quốc tế Kiev - cho rằng hầu hết người dân Ukraine mong muốn một cuộc cải tổ rộng rãi. Nhưng việc bầu cử bị cấm khi đất nước đang trong tình trạng thiết quân luật. Và điều này cũng đồng nghĩa với việc khó có thể có một thế hệ lãnh đạo mới xuất hiện trong tương lai gần.

Minh Hạnh