Lúc sinh thời, hôn nhân giữa Nữ hoàng Elizabeth II và Hoàng thân Philip là một trong những cuộc hôn nhân hoàng gia bền chặt nhất trong lịch sử. Trong 74 năm bên nhau, cả hai đã chứng kiến nhiều biến đổi của xã hội Anh và cùng nhau trải qua các cuộc khủng hoảng trên thế giới, bao gồm Thế chiến 2, dịch bệnh Covid-19.
Cặp đôi lần đầu gặp nhau tại một đám cưới vào năm 1934. Khi đó, Công chúa Elizabeth mới 8 tuổi, còn Hoàng thân Philip 13 tuổi. Đến mùa hè năm 1939, cả hai có cơ hội gặp gỡ lại và chính thức nói chuyện. Elizabeth và chị gái Margaret có chuyến du lịch cùng cha mẹ đến trường Học viện Hải quân Hoàng gia Britannia, nơi Philip đang trong quá trình đào tạo sĩ quan. Vẻ ngoài bảnh bao, đôi mắt xanh của Philip đã thu hút nàng công chúa.
Không lâu sau đó, Thế chiến 2 nổ ra. Trong thời gian chiến tranh, hai người thường xuyên trao đổi thư từ. Hoàng tử Philip phục vụ trong Hải quân Hoàng gia trong khi Công chúa Elizabeth phải di chuyển từ hết cung điện này đến cung điện khác để tránh bom.
Hai người đính hôn năm 1947, ngay sau sinh nhật thứ 21 của Công chúa Elizabeth. Tuy nhiên, hôn ước được giữ kín cho đến khi công chúa bước sang tuổi 21 theo lời đề nghị của Vua George VI, cha của công chúa, người trị vì nước Anh thời điểm đó. Ngoài ra, để có thể cưới Công chúa Elizabeth, Hoàng tử Philip phải từ bỏ tước hiệu Hoàng tử Hy Lạp của mình để trở thành công dân Anh.
Cuối năm đó, cặp đôi cùng nắm tay nhau bước khỏi Tu viện Westminster với tư cách vợ chồng. Thay vì tổ chức một sự kiện hoành tráng, Vua George VI yêu cầu một đám cưới gọn nhẹ nhất có thể để không làm mất lòng người dân bởi đất nước mới trải qua chiến tranh.
Tương tự nhiều cô dâu vào thời điểm đó, Công chúa Elizabeth phải tiết kiệm tem phiếu để có thể mua nguyên liệu thiết kế váy cưới của mình. Chính phủ Anh đã gửi thêm 200 tem phiếu để giúp đỡ bà.
Hôn lễ được tường thuật trực tiếp tới hàng triệu người dân thông qua radio. Gần 2.000 khách tham dự đám cưới lịch sử này, bao gồm nhà vua Iraq, Công chúa Juliana và Hoàng tử Bernhard của Hà Lan, Đại công tước Luxembourg và Công chúa Elisabeth của Luxembourg. Hơn 10.000 người gửi điện tín chúc mừng hôn lễ và 2.500 món quà cưới được gửi từ khắp nơi trên thế giới tới cặp vợ chồng mới cưới.
Sau tiệc chiêu đãi, đôi uyên ương đi đến ga Waterloo cùng chú chó corgi Susan để bắt chuyến tàu đến Hampshire. Họ dành đêm tân hôn tại Broadlands, quê hương của chú Philip. Phần còn lại của tuần trăng mật hoàng gia diễn ra tại Birkhall (Scotland).
Sau cái chết bất ngờ của cha vào năm 1952, Công chúa Elizabeth lên ngôi Nữ hoàng Anh ở tuổi 27. Hoàng thân Philip lúc này buộc phải từ bỏ sự nghiệp trong lực lượng hải quân để lui về hỗ trợ toàn thời gian cho vợ dù ông không thực sự muốn. Theo nhiều nguồn thông tin, cuộc hôn nhân hoàng gia lúc bấy giờ thực sự căng thẳng.
Cuối cùng, Hoàng thân và Nữ hoàng đã vượt qua khó khăn. Những người con lần lượt ra đời. Hoàng thân Philip cũng thường xuyên tháp tùng vợ trong các sự kiện của hoàng gia. Cả hai cùng nhau công du khắp thế giới, thực hiện nghĩa vụ của hoàng tộc.
Theo Tatler, tạp chí chuyên ghi lại cuộc sống của hoàng gia Anh, ông thường trêu đùa bà khi hai người có thời gian riêng tư bên nhau, gọi bà là "Lilibet" hay "Xúc xích nhỏ" hoặc đôi khi đơn giản là "em yêu".
Năm 2017, Hoàng thân Philip chính thức rút khỏi các hoạt động trước công chúng sau khi dành 65 năm để ở bên ủng hộ, đồng hành với nữ hoàng. Từ khi chồng nghỉ hưu, hai người thường phải xa nhau khi Nữ hoàng Elizabeth tiếp tục thực hiện các nghĩa vụ hoàng gia. Tuy nhiên, trong thời gian dịch bệnh, cả hai được bên cạnh nhau trong lâu đài Windsor.
Trong bài phát biểu kỷ niệm 50 năm ngày cưới, cố Hoàng thân Philip tiết lộ bí quyết hạnh phúc hôn nhân đó chính là “lòng khoan dung”. “Điều đó có thể không có gì để nói khi mọi việc diễn ra suôn sẻ, nhưng nó tuyệt đối quan trọng khi mọi việc trở nên khó khăn”, ông nói.
Hơn 7 thập kỷ đồng hành bên nhau, hai người có 4 người con, 9 cháu và 8 chắt. Trước khi băng hà vào ngày 8/9, nữ hoàng nhiều lần thừa nhận sự ảnh hưởng sâu sắc của Hoàng thân Philip đối với bà, gọi chồng là “sức mạnh và là chỗ dựa” của bà. Việc ông ra đi vào năm ngoái để lại "khoảng trống lớn" trong lòng Nữ hoàng Anh.
Hiền Thy