'Tổ đoàn kết' - điểm tựa của ngư dân trên biển

Đánh bắt thủy hải sản trên biển ngư dân luôn phải đối mặt với nhiều rủi ro như thiên nhiên bất trắc, đau ốm, tàu hư hỏng, tàu nước ngoài va đâm… Để hạn chế những rủi ro giữa mênh mông biển cả, hàng vạn ngư dân ở Quảng Bình đã thành lập được hàng trăm tổ đoàn kết (TĐK) đánh cá trên biển. Họ giúp nhau khi trái gió, trở trời; kêu gọi nhau tránh bão; chung sức đồng lòng ngăn cản tàu lạ xâm nhập vùng biển của Tổ quốc… Mô hình TĐK đánh bắt thủy hải sản đang thực sự phát huy hiệu quả.

Nhấp một ngụm trà, ngư dân Nguyễn Anh Đức, trú Cảnh Dương, Quảng Trạch, Quảng Bình nhìn xa xăm nói cảm ơn bạn tàu: “Nếu không có tàu cá QB 93342 TS của anh Nguyễn Ngọc Cường cùng tổ hợp tác đánh bắt xa bờ xã Cảnh Dương phát hiện, ứng cứu kịp thời thì chúng tôi làm gì còn để được chuẩn bị cho tàu ra khơi dịp gần Tết này nữa.

Hôm đó, vào lúc khoảng 4-5h sáng 8-10-2019, tàu cá 93942TS của anh Đức cùng 5 ngư dân (Phạm Chân Thực, Bùi Văn Biểu, Bùi Văn Hải, Phạm Hữu Sự, Nguyễn Quang Phú, đều trú xã Cảnh Dương) đang đánh bắt cách cửa biển khoảng 35 hải lý thì bị vật cứng trên biển trôi nổi đâm làm vỡ mạn tàu, nước tràn vào khoang. Các ngư dân tìm mọi cách ứng cứu nhưng chiếc tàu cứ chìm dần, mọi người nhìn nhau trong tuyệt vọng. Khi con tàu sắp bị nhấn chìm, các ngư dân hiền lành nhìn về đất liền như lần cuối chia xa thì may tàu anh Cường đánh bắt trong khu vực nhận được tín hiệu trước đó đã đến kịp cứu mọi người an toàn.

Dọc theo triền cát trắng Quảng Bình, nhiều gia đình ngư dân cha còn lênh đênh trên biển, con đã chuẩn bị xuống tàu ra khơi đánh cá. Biển cả chan hòa nhưng cũng đầy bất trắc, bão tố. Để giữ lấy nghề đánh cá biển, trung bình một chuyến ra khơi, ngư dân phải thức trắng từ 10-15 ngày. Thuyền cập bến trừ hết chi phí, mỗi chuyến ra khơi ngư dân cũng chỉ nhận được khoảng hơn 7-10 triệu đồng.

Trước đây, chỉ cần đánh bắt quanh quẩn gần bờ cũng có cá, giờ ngư dân phải đóng tàu lớn, giong thuyền ra tận biển xa mới có ngư trường. Chính vì vậy nỗi nguy hiểm cũng tăng lên theo chiều con sóng. Khi đi biển ngư dân buộc lòng chấp nhận thi gan với biển cả. Song không phải ai cũng thắng, có nhiều người mãi mãi nằm lại giữa biển khơi.

Nhờ có Tổ đoàn kết đánh cá trên biển, 6 ngư dân trên tàu cá 93942TS gặp nạn đã được kịp thời phát hiện, cứu đưa vào bờ an toàn.

Để ngư dân một mình tự chống chọi với biển khơi chắc chắn không đủ sức. Cách đây đúng tròn 10 năm, ngày 27-5-2009, trở thành một ngày đáng nhớ của gần 200 ngàn ngư dân Quảng Bình, đó là ngày Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh quyết định thành lập các tổ đoàn kết (TĐK) khai thác hải sản trên biển. Cùng chung tay với ngư dân ngoài Sở NN&PTNT, còn có lực lượng Biên phòng, Hội Nông dân, các hợp tác xã…

Từ đây ngư dân Quảng Bình bớt lẻ loi trên con đường chinh phục biển khơi. Bên ly rượu trắng và những con mực còn mang vị mặn mòi của biển, ngư dân Đào Hải Châu vỗ vai tôi thân tình: “Cả đời đi biển, có khi mô tui được ngồi với nhà báo để nói về công việc của mình mô. Đây, thằng Hoàng, thằng Minh, thằng cu út… tất cả đều là chiến hữu của tui đó. Mỗi lần sau chuyến tàu cập bến, là anh em tui quây quần họp kiểu dã chiến này để ăn mừng về với vợ con an toàn, đồng thời bàn bạc cho chuyến đi tiếp theo”.

Nói về các TĐK đánh cá trên biển, anh Châu cười vui; từ ngày có TĐK ngư dân cảm thấy an tâm hơn mỗi lần ra khơi. Làm ăn giữa mênh mông sóng nước, anh em trong các TĐK luôn chung sức giúp nhau, người khỏe làm bớt việc cho người ốm. Trước đây, ngư dân đánh cá theo kiểu mạnh ai người ấy làm, giờ mà ai làm như vậy là bị anh em ngư dân cự liền. Từ khi vào các TĐK, hầu hết ngư dân ở Quảng Bình biết nâng đỡ, giúp nhau trong công việc, và nhất là khi hoạn nạn. Tàu của anh Tô Hải Nam chạy xa cách bờ hơn 10 hải lý và bắt đầu xuống lưới. Bất ngờ anh phát hiện phía xa có người đang bám vào miếng xốp dập dờn trên sóng.

Anh Nam kéo lưới cho tàu chạy đến cứu người bị nạn. Người được cứu là anh Trương Châu, Bảo Ninh, Đồng Hới. Anh Châu gắng gượng báo còn 3 người nữa. Lập tức anh Nam cho tàu quần đảo trên vùng biển. Sau hơn 3 tiếng đồng hồ, anh cứu được cả 4 người. Sơ cứu xong cho ngư dân gặp nạn, anh Nam cho tàu trực chỉ đất liền để sớm đưa 4 ngư dân về nhà cứu chữa.

“Chuyến đi chấp nhận lỗ, nhưng mạng người thì không có cái chi đổi được phải không chú”, anh Nam quay sang tôi nói vậy… Không chỉ cứu giúp nhau, các TĐK ở Quảng Bình còn biết nương tựa vào nhau góp phần bảo vệ vùng biển khơi thiêng liêng của mình. Nhiều ngư dân cho biết, mỗi khi thấy tàu đánh cá lạ xâm nhập trái phép vùng biển của mình và gây chuyện, các TĐK lại báo cho nhau qua máy Icom, đoàn kết nhau lại để xua đuổi tàu lạ.

Bên cạnh giúp đỡ nhau trong hoạn nạn, các TĐK của ngư dân Quảng Bình còn tương trợ, hỗ trợ nhau trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, thông tin ngư trường, thông tin thời tiết và phối hợp tìm kiếm cứu nạn khi sự cố xảy ra. Trong cơn bão số 9 vừa qua, ngư dân trong các TĐK đã hỗ trợ đắc lực cho nhau về tình hình mưa bão, tìm nơi trú ẩn an toàn, toàn tỉnh Quảng Bình không có thiệt hại nào đáng tiếc xảy ra.

Dương Sông Lam