Tòa án tối cao bác giám đốc thẩm
Ngày 20-8-2023, nguồn tin của Chuyên đề Công an TPHCM, TAND tối cao đã có Quyết định 'Không có căn cứ kháng nghị giám đốc thẩm bản án hình sự phúc thẩm ngày 16-12-2022, của TAND cấp cao tại TPHCM' đã tuyên bị cáo Trương Vui (nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần sản xuất - Xuất nhập khẩu lâm sản và hàng tiểu thủ công nghệ - Upexim) tù chung thân... với số tiền thiệt hại hơn 144 tỷ đồng.
Trò lừa của "ngài" chủ tịch
Theo bản án hình sự sơ thẩm do TAND TPHCM tuyên án và bản án phúc thẩm do TAND tối cao tại TPHCM tuyên y án bản án sơ thẩm, đều vạch trần những hành vi vi phạm pháp luật của ông Trương Vui, là Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng Giám đốc Upexim, lừa đảo trong vụ "đất vàng" số 4 - 6 Hồ Tùng Mậu, Q1, TPHCM. Theo bản án của TAND TPHCM xét xử sơ thẩm và tuyên phạt bị cáo Trương Vui tù chung thân, với 2 tội danh "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" và "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng".
Cùng bị tuyên phạt trong vụ án này, có bị cáo Tống Thị Bích Loan (nguyên Giám đốc Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu Biên Hòa - Bihimex) 12 năm tù, Châu Thị Khoa (nguyên Phó Giám đốc kiêm Kế toán trưởng Bihimex) 8 năm tù, cùng về tội "Cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" và bị cáo Nguyễn Thị Mỹ Dung (nhân viên Bihimex) 3 năm tù về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".
Theo kết quả điều tra của Cơ quan CSĐT Công an TPHCM, cáo trạng của VKSND và nội dung bản án sơ thẩm của TAND TPHCM, năm 2010 UBND TPHCM có chủ trương bán chỉ định nhà, chuyển quyền sử dụng đất tại số 4 - 6 Hồ Tùng Mậu, Q1, TPHCM cho Upexim. Nơi đây cũng đang chính là trụ sở của Upexim.
Vào thời điểm đó, do khó khăn về tài chính, nên ông Trương Vui đã họp cùng HĐQT đi đến nhất trí để Công ty Cổ phần đầu tư, xây dựng, thương mại Tradeco (Công ty Tradeco) tham gia góp vốn hợp tác kinh doanh đầu tư xây dựng dự án Upex - Tra Tower ngay tại địa chỉ số 4 - 6 Hồ Tùng Mậu. Sau đó là Đại hội cổ đông Upexim, cũng đã thống nhất thông qua về việc đầu tư xây dựng dự án.
Ngày 26-7-2010, Upexim và Công ty Tradeco ký hợp đồng "Hợp tác kinh doanh", theo đó, Upexim và Tradeco cùng góp vốn để đầu tư mua nhà đất, xây dựng và khai thác ngôi nhà tại khu đất số 4 - 6 Hồ Tùng Mậu. Giá trị khu đất là 120 tỷ đồng, mỗi bên góp 50%. Công ty Tradeco đã chuyển đủ 60 tỷ đồng cho Upexim.
Đến ngày 12-12-2012, Upexim tiếp tục bán thêm 20% giá trị căn nhà số 4 - 6 Hồ Tùng Mậu cho Tradeco và nhận thêm 24 tỷ đồng. Lợi dụng việc được Công ty Tradeco cho đứng tên, ông Trương Vui lại đi ký hợp đồng chuyển nhượng căn nhà số 4 - 6 Hồ Tùng Mậu cho Công ty Kim Cương Xanh. Sau khi ký kết, phía Công ty Kim Cương Xanh đã chuyển 120 tỷ đồng cho Upexim và ông Trương Vui. Trong đó, ông Trương Vui nhận tiền mặt 59 tỷ đồng, sau đó nộp vào quỹ của Upexim 11,2 tỷ đồng tiền mặt, còn lại số tiền 47,8 tỷ đồng ông Trương Vui tiêu xài cá nhân. Chưa hết, ông Trương Vui còn bị vạch trần với thủ đoạn sử dụng giấy quyền sử dụng đất của một khu đất ở tỉnh Bình Dương, trong khi đó giấy này đã bị hủy, không còn giá trị rồi mang đi vay tiền tại một ngân hàng là 6,9 tỷ đồng và chiếm đoạt.
Với hàng loạt hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng như nêu trên, ông Trương Vui và các bị cáo trong vụ án còn có hành vi lập hợp đồng khống để rút tiền cho vay. Cụ thể là từ năm 2009 đến năm 2013, bà Tống Thị Bích Loan (nguyên Giám đốc Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu Biên Hòa - Bihimex) và bà Châu Thị Khoa (nguyên Phó Giám đốc kiêm Kế toán trưởng Bihimex) đã thông đồng với ông Trương Vui lập 173 hợp đồng mua bán hàng hóa khống giữa Bihimex và Upexim, nhằm rút tiền từ Bihimex cho Upexim vay.
Từ tháng 12-2012 đến tháng 3-2013, Bihimex đã thực hiện 20 hợp đồng mua bán khống trị giá gần 169 tỷ đồng. Đến ngày khởi tố vụ án, Upexim còn nợ Bihimex hơn 144 tỷ đồng và không có khả năng thanh toán. Bị cáo Nguyễn Thị Mỹ Dung (nhân viên Bihimex) đã ký 17 hóa đơn mua hàng, 3 giấy đề nghị thanh toán, 2 phiếu xuất kho, 19 phiếu nhập hàng khống... để bà Loan thực hiện hành vi gây thiệt hại cho Bihimex hơn 144 tỷ đồng.
Bác kháng nghị giám đốc thẩm
Sau án sơ thẩm, các bị cáo kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và bản án phúc thẩm cũng đã tuyên giữ nguyên bản án sơ thẩm đã tuyên. Ông Trương Vui (hiện đang chấp hành án tại trại giam) tiếp tục gửi đơn đến TAND tối cao đề nghị xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm đối với bản án phúc thẩm đã xử phạt ông tù chung thân về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" và 14 năm tù về tội "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng". Trong đơn ông Trương Vui cho rằng hình phạt tù chung thân đối với ông là nặng. Ông Trương Vui đề nghị xem xét lại việc kết án ông về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" và phần trách nhiệm dân sự liên quan đến hành vi cố ý làm trái...
Theo TAND tối cao, về tội danh, đối với hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Công ty Upexim do ông Trương Vui là đại diện theo pháp luật. Giữa Công ty Upexim và Công ty Tradeco đã ký kết Hợp đồng hợp tác kinh doanh số 002/UPX - TDC/2010 về việc cùng nhau góp vốn để đầu tư mua nhà, đất, xây dựng và khai thác ngôi nhà tại khu đất số 4 - 6 Hồ Tùng Mậu, Q1, TPHCM. Việc thỏa thuận, hợp tác kinh doanh được ghi nhận trong Biên bản họp HĐQT của Upexim và thông qua về mặt chủ trương tại Đại hội cổ đông Upexim. Thực hiện hợp đồng hợp tác kinh doanh, Công ty Tradeco đã thực hiện toàn bộ nghĩa vụ theo thỏa thuận giữa các bên.
Sau khi được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại số 4 - 6 Hồ Tùng Mậu cho Công ty Upexim, thì quyền sử dụng nhà đất tại số 4 - 6 Hồ Tùng Mậu thuộc Công ty Upexim và Công ty Tradeco. Theo thỏa thuận giữa Công ty Upexim và Công ty Tradeco, thì "Công ty Upexim không được mua bán, cầm cố, thế chấp khu đất trên kể từ khi hai bên ký kết hợp đồng này nếu chưa được sự đồng ý bằng văn bản của Tradeco".
Thực tế, không có văn bản nào của Công ty Tradeco đồng ý cho Công ty Upexim chuyển nhượng quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất số 4 - 6 Hồ Tùng Mậu. Nhưng ông Trương Vui đã có những hành vi gian dối, như không cho Công ty Cổ phần đầu tư Kim Cương Xanh biết quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất số 4 - 6 Hồ Tùng Mậu là tài sản hợp tác kinh doanh giữa Upexim và Công ty Tradeco, mà tự ý ký hợp đồng bán tài sản này lại cho Công ty Cổ phần đầu tư Kim Cương Xanh để chiếm đoạt 120 tỷ đồng của công ty này.
Chưa hết, ngày 12-12-2012, ông Trương Vui đại diện Công ty Upexim đã đem căn nhà số 4 - 6 Hồ Tùng Mậu thế chấp vay tiền tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam, Chi nhánh Sài Gòn. Hành vi này, ông Vui cũng không thông báo cho phía Công ty Tradeco. Chưa dừng lại, ông Trương Vui còn tiếp tục ký hợp đồng chuyển nhượng thêm 20% giá trị căn nhà số 4 - 6 Hồ Tùng Mậu cho Công ty Tradeco, để chiếm đoạt thêm 24 tỷ đồng. Trong khi đó ông Vui cũng không hề cho biết tài sản này do chính ông mang thế chấp ngân hàng để vay tiền.
Ngoài ra, mặc dù ông Trương Vui biết rõ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với thửa đất số 50, tờ bản đồ A4 (DC07) tại xã An Phú, H.Thuận An, tỉnh Bình Dương đã được cấp mới và quyền sử dụng đất này đang thế chấp vay tiền tại một ngân hàng, chi nhánh Chợ Lớn, nhưng ông Vui lại tiếp tục sử dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cũ (không còn giá trị) để thế chấp vay tiền tại ngân hàng, chiếm đoạt hơn 6,9 tỷ đồng. Vì vậy, Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm kết án ông Trương Vui về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" là có căn cứ. Đối với hành vi cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, cho thấy ông Trương Vui và các bị cáo khác có hành vi thông đồng lập các hợp đồng mua bán hàng hóa khống.
Trong vụ án lừa bán "đất vàng" do Trương Vui chủ mưu, có tình tiết về việc bà C.T.K.L (ngụ TP.Hà Nội) gửi đơn đề nghị xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm về phần quyết định tiếp tục duy trì ngăn chặn giao dịch đối với khu đất 4.418m2 tại xã An Phú, H.Thuận An, tỉnh Bình Dương. Theo TAND tối cao, thửa đất này là tài sản của Công ty Upexim, do đó nếu bà L. có căn cứ cho rằng bà là người mua thửa đất này thì bà L. có thể khởi kiện Công ty Upexim bằng một vụ án dân sự khác để được giải quyết.