'Toa tàu hóa thạch' độc đáo tại nhà ga metro Nhổn - ga Hà Nội

Tác phẩm công cộng "Năm giờ sáng, Hà Nội thức giấc - Il est cinq heures, Hanoï s’éveille". Ảnh: B.N.

Nhân dịp khai thác thương mại đoạn trên cao tuyến metro Nhổn - ga Hà Nội, tác phẩm công cộng "Năm giờ sáng, Hà Nội thức giấc - Il est cinq heures, Hanoï s’éveille" của nghệ sĩ Nguyễn Xuân Lam đã được Ngân hàng Phát triển Châu Á (AFD) thông qua quỹ Métis, trao tặng TP Hà Nội.

Tên tác phẩm gợi nhớ đến bài hát kinh điển Il est cinq heures, Paris s’éveille (Năm giờ sáng, Paris thức giấc) của Jacques Dutronc, một ca khúc bất hủ về cuộc sống náo nhiệt buổi sáng của Thủ đô Paris. Cũng như Paris thức giấc lúc 5 giờ, Hà Nội cũng bắt đầu vận hành các chuyến tàu vào lúc 5 giờ 30 phút sáng. Trong thời khắc chuyển giao giữa đêm và ngày ấy, “Năm giờ sáng, Hà Nội thức giấc” như một biểu tượng kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai của Hà Nội - một thành phố tràn đầy năng lượng, sức sống và khát vọng bền vững.

Mang cảm hứng từ thiết kế tàu điện “Leng keng” Hà Nội đầu thế kỷ XX, tác phẩm phác họa một toa tàu hóa thạch đồ sộ từ hơn 15.000 mảnh gốm với chiều cao hơn 2,8m và chiều ngang hơn 3,5m đang trong trạng thái tan chảy, gợi nên những liên tưởng tới hiện tượng nóng lên toàn cầu. Tương tác với Công viên Thủ Lệ gần nhà ga S8, một vườn động thực vật trong tranh dân gian Đông Hồ, Hàng Trống hiện lên sống động trên thân tàu, hòa quyện với cảnh quan đền Voi Phục, một trong Tứ trấn Thăng Long.

Sự giao thoa giữa tranh dân gian Việt Nam cùng kỹ thuật dệt vải lâu đời Toile de Jouy thanh lịch và tinh tế của văn hóa Pháp (một loại vải có nguồn gốc từ thế kỷ XVIII thường miêu tả những khung cảnh thiên nhiên nên thơ) đã trở thành nguồn cảm hứng để nghệ sĩ Xuân Lam thể hiện từng nét vẽ tỉ mỉ, với kỹ thuật đan chéo đặc trưng, tạo nên nét độc đáo cho khu vườn dân gian Việt - Pháp.

Do hình dạng địa lý khá giống với một hình lục giác đều, bản đồ nước Pháp thường được ví với hình lục giác và thậm chí có biệt danh là "l'Hexagone" (tức "Lục giác" trong tiếng Pháp). Đặt giữa tầng trung chuyển của nhà ga S8, toa tàu hóa thạch như đứng lặng giữa dòng chảy vô tận của thời gian, mang trong mình lời mời gọi suy tư về mối giao hòa giữa con người và thiên nhiên, giữa quá khứ và hiện tại.

Tác phẩm “Năm giờ sáng, Hà Nội thức giấc” của nghệ sĩ Nguyễn Xuân Lam cũng là một điểm nhấn nghệ thuật độc đáo, góp phần lan tỏa thông điệp sâu sắc về văn hóa và sáng tạo tại Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024 với chủ đề “Giao lộ sáng tạo”.

T.Quỳnh