Toán học là nền tảng hiện thực hóa các ý tưởng nghệ thuật
Toán học với những phép tính cụ thể và hệ tư tưởng trừu tượng đã trở thành nền tảng để hiện thực hóa những ý tưởng nghệ thuật bay bổng và khơi nguồn các sáng tạo vô tận.
Nhân Ngày Toán học Quốc tế 2025, ngày 13/3, Viện Toán học - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam phối hợp cùng các đơn vị đồng tổ chức sự kiện đặc biệt với chủ đề "Toán học, Nghệ thuật và Sáng tạo".
Theo PGS. Phan Thị Hà Dương, giám đốc Trung tâm Toán Unesco, chương trình được thiết kế nhằm thể hiện ý tưởng Toán học – với những phép tính cụ thể và hệ tư tưởng trừu tượng – đã trở thành nền tảng để hiện thực hóa những ý tưởng nghệ thuật bay bổng và khơi nguồn các sáng tạo vô tận. Dấu ấn của toán học in đậm trong những trải nghiệm của các chuyên gia từ nhiều lĩnh vực khác nhau.
Các nhà khoa học tham dự sự kiện ngày 13/3 tại Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.
Buổi tọa đàm "Toán học, Nghệ thuật và Sáng tạo" là dịp để những người gắn bó trọn đời với toán học hay chuyên gia công nghệ từng đoạt huy chương toán quốc tế, cùng các nhà vật lý và khoa học xã hội cùng chia sẻ các ứng dụng kỳ diệu của Toán học trong đời sống.
Ông Jonathan Baker - Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam cho rằng, chúng ta thường nhắc tới Toán là nhắc tới một hình thức tư duy logic và chính xác một cách thuần túy, nhưng Toán cũng chính là nguồn gốc sâu xa của các biểu đạt nghệ thuật và sự khám phá của sức sáng tạo. Trong suốt chiều dài lịch sử, các nguyên lý Toán học đã định hình nên kiến trúc, âm nhạc, thiết kế và nghệ thuật thị giác, cho phép con người chúng ta phá vỡ các giới hạn về đổi mới sáng tạo.
"Tôi tin rằng, trong những bài giảng và các thảo luận hôm nay, đặc biệt là khi có sự tham gia của các nhà Toán học lâu năm, những người đạt huy chương quốc tế về công nghệ, nhà vật lý và nhà khoa học xã hội, chúng ta sẽ cùng nhau thấy góc nhìn độc đáo và liên ngành về mối liên hệ sâu sắc giữa Toán học và sự sáng tạo", ông Jonathan Baker nói.
GS.TSKH. Đoàn Thái Sơn - Viện trưởng Viện Toán học cho biết, ngày Quốc tế Toán học là một sự kiện được tổ chức trên toàn thế giới. Mỗi năm, vào khoảng ngày 14 tháng 3, tất cả các quốc gia đều được mời tham gia thông qua các hoạt động dành cho học sinh và công chúng tại các trường học, thư viện và nhiều địa điểm khác.
Từ năm 2021, cùng với một số đơn vị thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam như Viện Toán học, Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội, Trung tâm Quốc tế Nghiên cứu và Đào tạo Toán học, Trung tâm Dữ liệu và Thông tin khoa học đã tổ chức Ngày Quốc tế Toán học với các chủ đề như: "Toán: Học như thế nào và làm ở đâu?" (2021); "Toán học kết nối chúng ta" (2022); "Toán học dành cho mọi người" (2023); "Playing with Math - Chơi với Toán" (2023). Những hoạt động này đã thu hút đông đảo người tham dự với nhiều bài giảng hấp dẫn, cho thấy vai trò quan trọng của Toán học trong cuộc sống".
Tại sự kiện diễn ra 2 bài giảng đại chúng. Bài giảng "Toán học và nghệ thuật lát gạch đá hoa" của GS Trần Văn Tấn, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội đem lại cái nhìn thú vị về ứng dụng của Toán học. Bài giảng "Vai trò của toán học trong sáng tạo và tiếp cận chân lý" của PGS Nguyễn Hoàng Hải, Đại học Quốc gia Hà Nội nêu vai trò quan trọng của toán học trong việc tiếp cận những vấn đề tưởng chừng chỉ thuộc về triết học và khoa học viễn tưởng.
Tại phiên họp lần thứ 40 của Đại hội đồng UNESCO ngày 26 tháng 11 năm 2019, tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc chính thức tuyên bố ngày 14 tháng 3 hằng năm là ngày Toán học Quốc tế (International Day of Mathematics-IDM).
