Tốc độ phát triển vùng đồng bằng sông Cửa Long chậm lại một cách đáng kể

Toàn cảnh Hội nghị Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án Tổng kết thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW,

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án Tổng kết thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW do BKTTW tổ chức sáng nay - 01/6, Trưởng ban BKTTW Trần Tuấn Anh nhấn mạnh: Trong thời gian qua, Đảng, Nhà nước luôn quan tâm đặc biệt đến vùng ĐBSCL. Nhiều nghị quyết, văn bản quan trọng về vấn đề này đã được Đảng ta ban hành, trong đó có Nghị quyết 21-NQ/TW, ngày 20/01/2003 của Bộ Chính trị khóa IX về phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng ĐBSCL thời kỳ 2001-2010.

Trưởng ban BKTTW Trần Tuấn Anh

Nghị quyết 21-NQ/TW đã xác định những định hướng, mục tiêu, giải pháp quan trọng để đẩy nhanh quá trình phát triển bền vững của vùng ĐBSCL, trong đó xác định: Huy động cao nhất các nguồn lực, trước hết là nội lực, nguồn lực của các thành phần kinh tế; đặc biệt cần quan tâm xây dựng và phát huy nhân tố con người để khai thác có hiệu quả tiềm năng và lợi thế của vùng, kể cả vùng biển và thềm lục địa;

Đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nhất là công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn, tạo ra những vùng sản xuất hàng hóa lớn, tập trung; phát triển kinh tế biển (nuôi trồng, khai thác, chế biến hải sản, thăm dò, khai thác, chế biến dầu khí, du lịch, vận tải biển…); xây dựng vùng ĐBSCL trở thành vùng trọng điểm phát triển kinh tế của cả nước với tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, hiệu quả, bền vững...

Năm 2012, Bộ Chính trị đã chỉ đạo sơ kết thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW nhằm đánh giá kết quả triển khai Nghị quyết, trên cơ sở đó ban hành Kết luận 28-KL/TW ngày 14/8/2012 Bộ Chính trị khóa XI. Kết luận 28-KL/TW xác định vùng ĐBSCL được định hướng trở thành vùng trọng điểm sản xuất nông nghiệp hàng hóa theo hướng hiện đại, phát triển công nghiệp chế biến và công nghiệp phụ trợ cho nông nghiệp với tốc độ tăng trưởng cao, bền vững. Phát triển mạnh kinh tế biển. Xây dựng ngành thủy sản trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của quốc gia. Phát triển mạnh dịch vụ - du lịch thành ngành kinh tế then chốt của cả vùng. Chủ động hội nhập, hợp tác kinh tế với các nước, trước hết là các nước khu vực Đông Nam Á.

Với sự quan tâm chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, sự lãnh đạo, chỉ đạo tích cực của các cấp ủy đảng, các cấp chính quyền và sự nỗ lực phấn đấu của nhân dân, vùng ĐBSCL trong những năm qua đã có những chuyển biển tích cực, đạt được nhiều thành tựu trong các lĩnh vực kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định chính trị và bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Cơ cấu kinh tế đã chuyển dịch và phát triển đúng hướng, với quy mô, chất lượng và hiệu quả ngày càng cao. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội có bước phát triển tích cực, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh của cả vùng. Đã khẳng định vị trí trung tâm sản xuất, xuất khẩu lúa, gạo, thủy, hải sản và cây ăn quả hàng đầu của cả nước.

Cùng với đó, các chương trình phục vụ an sinh xã hội đã góp phần ổn định cuộc sống người dân, nhất là đồng bào dân tộc ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, vùng ngập lũ. Nhiều lĩnh vực văn hóa, xã hội đã từng bước phát triển khá và ngày càng ổn định. Tỉ lệ hộ đói nghèo đã giảm đáng kể. Y tế, giáo dục được quan tâm đầu tư. Thế trận quốc phòng, an ninh được tăng cường, trật tự xã hội được củng cố…

Là vùng đất trù phú nhất toàn quốc nhưng vùng ĐBSCL vẫn chưa đem lại được sự thịnh vượng cho phần lớn người dân

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, hiệu quả nêu trên, Trưởng ban BKTTW cũng nhấn mạnh, vùng ĐBSCL hiện còn nhiều khó khăn, hạn chế.

“Mặc dù được thiên nhiên ưu đãi, là vùng đất trù phú nhất toàn quốc nhưng vùng đất này vẫn chưa đem lại được sự thịnh vượng cho phần lớn người dân của mình. Tốc độ phát triển của Vùng đã chậm lại một cách đáng kể, mức sống của người dân thấp hơn mức trung bình của cả nước. Tăng trưởng kinh tế chưa ổn định, vững chắc, chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế của vùng. Vùng ĐBSCL hiện là “vùng trũng” về đô thị hóa ở Việt Nam. Tình hình dân tộc, tôn giáo vẫn có những diễn biến phức tạp…” - ông Trần Tuấn Anh chỉ rõ.

Để thúc đẩy phát triển nhanh, bền vững, đảm bảo an ninh, quốc phòng, ứng phó biến đổi khí hậu… của ĐBSCL thời gian tới, Bộ Chính trị đã giao BKTTW là cơ quan Thường trực, phối hợp với các cơ quan có liên quan tổ chức Tổng kết Nghị quyết 21-NQ/TW.

Theo Trưởng ban BKTTW, Trần Tuấn Anh, kết quả tổng kết là cơ sở quan trọng để Ban Chỉ đạo và BKTTW tham mưu cho Bộ Chính trị, Ban Bí thư đề ra các định hướng, quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ giải pháp nhằm phát triển kinh tế - xã hội vùng ĐBSCL đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Tại Hội nghị, Trưởng ban BKTTW Trần Tuấn Anh đề nghị Ban Chỉ đạo, Tổ Biên tập và các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan tổng kết đánh giá kỹ lưỡng, toàn diện, sâu sắc về những việc đã làm được, những việc chưa làm được và bài học kinh nghiệm trong quá trình triển khai, thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW.

Trong đó lưu ý, cần đi sâu, làm rõ những lợi thế và thách thức đôi với phát triển bền vững của vùng ĐBSCL trong thời gian tới, nhất là những thách thức trong bối cảnh mới; phát hiện các nguồn lực, nhân tố mới mà quá trình tổng kết cần mở rộng nghiên cứu và làm rõ, đặc biệt trong mối liên hệ với Nghị quyết Đại hội Đảng XIII và các Nghị quyết chuyên đề có liên quan.

Trên cơ sở đó, đề xuất các giải pháp tạo thêm các động lực phát triển kinh tế - xã hội cho vùng ĐBSCL. Xác định rõ thế mạnh của Vùng trong mối quan hệ với vùng Đông Nam bộ, TP Hồ Chí Minh và cả nước; tìm ra những điểm mới có tính chất khơi thông, mở đường cho khai thác, phát huy được nguồn lực con người, điều kiện tự nhiên, xã hội, phát triển các ngành, lĩnh vực vùng ĐBSCL để tham mưu cho Bộ Chính trị, Ban Bí thư về quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ giải pháp nhằm phát triển kinh tế - xã hội vùng ĐBSCL đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045./.

Thanh Thanh