'Tôi có thể thảo luận với con về sex bình thường như tối nay ăn gì'
'Khi có người yêu, các con đều kể cho chúng tôi nghe những chuyện tế nhị xảy ra với chúng mà không hề giấu giếm. Thậm chí, chúng tôi có thể thảo luận với con về sex bình thường như thể 'tối nay ăn gì''.
TS Cherry Vũ (hiện đang sinh sống tại New Zealand) là tác giả của những cuốn sách nổi tiếng về quản lý và nuôi dạy con. Tuy nhiên, chị thừa nhận, mình cũng là một bà mẹ mắc nhiều sai lầm.
Từng “phát sốt” khi biết tin con yêu sớm, TS Cherry Vũ cũng phải “loay hoay” không biết xử lý tình huống này ra sao cho đúng.
“Ngoài việc quan tâm một cách thái quá, tôi đã phạm một lỗi không giữ mồm giữ miệng. Tôi đã kể cho mọi người trong nhà nghe về việc con có bạn gái, nhưng điều đó đã làm con “nổi khùng” lên.
Sau đó, tôi rút ra bài học, chuyện con kể với mẹ là bí mật giữa hai mẹ con, tuyệt nhiên không thể để người thứ 3 biết. Dần dần, tôi lấy lại được lòng tin của con”, TS Cherry Vũ nhớ lại.
9 tuổi, khi con bắt đầu biết yêu, chị không coi đây là vấn đề cần phải giải quyết, bởi cảm giác yêu thích hay rung động với một ai đó là một điều rất tuyệt vời.
“Nếu cha mẹ kiểm soát, thậm chí chỉ cần có một hành động sai lầm, ví dụ như đọc trộm tin nhắn, cũng đủ hủy hoại niềm tin của con. Chỉ khi con cảm thấy tin tưởng và an toàn, con mới cho phép cha mẹ gần gũi và chạm được vào thế giới của chúng”.
Xác định tâm lý như thế, chị chọn cách đồng hành và trân trọng mọi cảm xúc của con.
“Khi yêu, con luôn cảm thấy cuộc sống thú vị, dễ thương và nhiều màu sắc. Tôi hay hỏi 'hôm nay gặp bạn con có vui không?’. Con thường cười khúc khích khi nói về người bạn ấy.
Thời gian đó, con đang trong quá trình luyện viết nên mỗi ngày, con đều viết một bài về người bạn mà con thích. Con hào hứng khi tả bạn nói cười, duyên dáng ra sao, có giọng nói ngọt ngào thế nào…
Mình nghĩ, thực ra, tình yêu của trẻ con đa số trong sáng. Nếu cha mẹ gần gũi, coi con như bạn, nói chuyện nhẹ nhàng thì chuyện gì con cũng sẽ kể với cha mẹ và không đi quá giới hạn. Còn khi bị cấm đoán, đe nẹt, trẻ có thể sẽ đi theo chiều hướng ngược lại”, TS Cherry Vũ nói.
Ủng hộ tất cả các mối quan hệ tình cảm, chào đón bạn gái của con…, nhờ vậy, từ lúc bắt đầu yêu, đang yêu hay cả khi chia tay, các con của chị Cherry đều chia sẻ với mẹ.
Không giáo điều hay rao giảng đạo đức, khi muốn đề cập đến việc sex trước 16 tuổi, chị hay nói đùa với con: “Mẹ vẫn chưa sẵn sàng làm bà nội đâu”. Các con chị nghe vậy, thường không cảm thấy nặng nề và luôn hiểu rằng, sex trước 16 tuổi là điều không được xảy ra.
15 tuổi phải có bao cao su trong túi khi ra ngoài
Tuy nhiên, theo TS Cherry Vũ, kể cả khi bắt gặp con nói chuyện về sex, cha mẹ cũng không nên ngay lập tức quy chụp điều này liên quan đến vấn đề đạo đức và đe dọa hay cố gắng điều khiển con.
Bởi lẽ, sex là nhu cầu bản năng của con người, giống các nhu cầu khác như ăn, ngủ, thở… Điều quan trọng, cha mẹ cần giáo dục con thật sớm về giới tính trước khi con biết xấu hổ.
“Cha mẹ cần mua sách có tranh ảnh về dạy con, giải thích rõ ràng rằng con được sinh ra như thế nào, các bộ phận sinh dục của con trai, con gái khác nhau ra sao.
Thậm chí, các ông bố có thể ngồi xuống, nói với con trai về những gì mình đã trải qua và cách vượt qua; các bà mẹ có thể giúp con gái đang hoang mang tột độ đi qua những khủng hoảng tâm lý tuổi dậy thì và làm bạn cùng con.
Hướng các con tới những hành vi đúng đắn, quan hệ yêu đương lành mạnh và làm thế nào để bảo vệ sức khỏe của bản thân, như vậy con sẽ tránh được những rắc rối không đáng có”.
Thực tế, trước khi bước vào tuổi vị thành niên, các con của TS Cherry Vũ đã được giáo dục đầy đủ kiến thức về giáo dục giới tính.
Các con của chị đều nhận thức được rằng, sẽ không có sex trước 16 tuổi, bởi ở New Zealand, nếu người trên 16 tuổi có sex với người dưới 16 tuổi, khi bị kiện sẽ phạm tội hiếp dâm.
Ngoài ra, có một nguyên tắc “bất di bất dịch”, không được quan hệ tình dục nếu không có bao cao su để phòng trách các bệnh lây lan qua đường tình dục và có thai ngoài ý muốn.
TS Cherry Vũ cho biết, từ 15 tuổi trở đi, các con của chị đều có bao cao su trong túi, do chính bố mẹ mua cho và luôn được dặn: “Cha mẹ không khuyến khích con làm chuyện ngu ngốc khi chưa đủ tuổi, nhưng bao cao su là để phòng tránh tai nạn. Và nếu chẳng may có chuyện đó xảy ra, cha mẹ muốn các con thực hiện tại nhà, tuyệt đối không ở bờ bụi, trong xe hay bất cứ đâu ngoài nhà mình”.
Cha mẹ cởi mở nên các con của chị thường tự kể cho cha mẹ nghe về những chuyện tế nhị mà không hề e ngại. Thậm chí, gia đình chị có thể thảo luận về sex với nhau bình thường như thể câu chuyện “tối nay ăn gì”.
“Khi làm như thế, các con sẽ hiểu được đâu là điều đúng đắn. Và nếu được đối xử bằng sự tử tế và tôn trọng, các con cũng sẽ hành xử tôn trọng và tử tế”, TS Cherry Vũ nói.
TS Cherry Vũ là tiến sĩ ngành Chính sách Công, ĐH Victoria Wellington. Chị là một trong 100 người phụ nữ trên thế giới có đóng góp lớn trong lĩnh vực quản lý doanh nghiệp linh hoạt toàn cầu.
TS Cherry Vũ cũng tác giả của những cuốn sách về dạy con như: "Con mình chẳng lẽ lại vứt", "Thế bây giờ mẹ muốn cái giề?".