Tôm, cá Việt 'ngồi trên đống lửa' vì dịch COVID-19

Theo Tổng cục Hải quan, xuất khẩu thủy sản của cả nước trong tháng đầu tiên của năm 2020 sụt giảm mạnh 32% so với tháng 12-2019 và cũng giảm 34% so với tháng 1-2019, chỉ đạt gần 492 triệu USD.

Thủy sản của Việt Nam xuất khẩu nhiều nhất sang thị trường Nhật Bản, đạt 88 triệu USD, chiếm 18% trong tổng kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng này của cả nước, giảm 19% so với tháng 12-2019 và cũng giảm 28% so với tháng 1-2019.

Đứng thứ 2 về kim ngạch là thị trường Mỹ đạt 87 triệu USD, chiếm 18%, giảm hơn 27% so với tháng 12-2019 và cũng giảm 26% so với cùng kỳ năm 2019.

Xuất khẩu sang EU giảm 36%; Hàn Quốc giảm 32%; xuất khẩu sang thị trường Đông Nam Á cũng giảm 32% so với cùng kỳ năm 2019.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) nhận định mặc dù tình hình dịch Covid-19 chưa ảnh hưởng đến kết quả xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong tháng 1-2020 nhưng từ tháng 2-2020 hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu thủy sản cũng không tránh khỏi ảnh hưởng tiêu cực, ít nhất cho đến hết nửa đầu năm 2020. Không chỉ xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc bị ảnh hưởng mà xuất khẩu sang các thị trường khác cũng bị tác động.

Xuất khẩu thủy sản Việt Nam dự báo sụt giảm trong ba tháng đầu năm 2020.

VASEP cho biết xuất khẩu qua các cửa khẩu hiện chiếm 20% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản sang thị trường Trung Quốc, vì thế việc đóng cửa các cửa khẩu do dịch COVID-19 có thể làm giảm ít nhất 20% xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Trung Quốc trong ba tháng đầu năm.

Nhu cầu tiêu thụ giảm do các chuỗi bán lẻ thực phẩm, các nhà hàng ẩm thực đóng cửa hàng loạt; hoạt động trao đổi, thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc bị gián đoạn do hệ thống vận tải bị đảo lộn; đơn hàng bị chậm trễ hoặc không ký thêm được hợp đồng mới; hoạt động sản xuất trong nước đình trệ vì các nhà máy thiếu công nhân... Không chỉ hoạt động giao thương qua đường tiểu ngạch mà cả đường chính ngạch sang Trung Quốc đang gặp nhiều khó khăn.

Một số lượng đáng kể doanh nghiệp xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc bị ảnh hưởng chắc chắn sẽ làm giảm doanh số thủy sản xuất khẩu nói chung. VASEP đưa ra dự báo trong trường hợp khả quan nhất là dịch COVID-19 hết trong quý I-2020, xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc trong quý I-2020 sẽ bị giảm ít nhất là 40% so với quý trước, đạt khoảng 265 triệu USD, tuy nhiên so với cùng kỳ năm ngoái vẫn tăng 10%.

Xuất khẩu thủy sản trong các quý tiếp theo sẽ hồi phục so với quý I và guồng sản xuất xuất khẩu lại vận hành bình thường trong nửa cuối năm, dự báo xuất khẩu cả năm sang Trung Quốc có thể đạt 1,5 tỉ USD, tăng nhẹ 5% so với năm 2019. Với kết quả này, tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản Việt Nam cả năm 2020 có thể vẫn giữ được tăng trưởng 8% so với năm 2019, đạt 9,25 tỉ USD.

Tình huống xấu hơn, nếu dịch COVID-19 kéo dài hơn nữa thì hệ lụy sẽ lớn hơn, sản xuất xuất khẩu có thể bị ảnh hưởng và đình trệ nghiêm trọng hơn, có thể đến tháng 8. Khi đó, xuất khẩu sang Trung Quốc nửa đầu năm sẽ giảm 30%. Tổng xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc cả năm sẽ đạt khoảng 1,3 tỉ USD, giảm 6%.

MINH LONG