Tổng Bí thư: Phát triển KHCN phải có tầm nhìn quốc tế, không thể quanh 'góc sân nhà'

Sáng nay, Tổng Bí thư Tô Lâm - Trưởng Ban chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đã chủ trì phiên họp Thường trực Ban chỉ đạo đánh giá tình hình 9 tháng thực hiện Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị, xác định những nhiệm vụ trọng tâm trong các tháng cuối năm.

Không thiếu người tài nhưng đang thiếu những “tổng công trình sư”

Phát biểu mở đầu phiên họp, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết, nhìn lại 9 tháng qua, Nghị quyết 57 đã thực sự đi vào cuộc sống, tạo sự thống nhất cao trong nhận thức và hành động, nhiều kết quả cụ thể, thiết thực...

Niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp, người dân, chuyên gia, nhà khoa học trong nước và quốc tế đã được nâng cao. Khí thế phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số đang lan tỏa rộng rãi trong toàn xã hội.

“Nhìn ra thế giới thì rất sốt ruột, các nước đang đi rất nhanh. Chúng ta phải có tầm nhìn quốc tế chứ không chỉ ở góc sân nhà mình, trong làng xóm của mình. Phải nhìn ra sự phát triển của quốc tế, đây là cuộc cạnh tranh, thi đua. Phải biết người ta đi đến đâu, làm những gì và mình phải làm những gì”, Tổng Bí thư nhận định.

Tổng Bí thư Tô Lâm: Phải có cơ chế, chính sách vượt trội “trải thảm đỏ”, quy tụ và trao quyền cho nhân tài... Ảnh: Cổng TTĐT Đảng Cộng sản

“Chúng ta khẳng định những nhiệm vụ đặt ra trong năm 2025 phải kiên quyết thực hiện bằng được, không bàn lùi để đánh giá từng việc một, ở đâu làm được, ở đâu không làm được, tiến độ đến đâu, khâu nào đang ách tắc, trách nhiệm như thế nào”, Tổng Bí thư nêu rõ.

Ông đề nghị các đại biểu tập trung làm rõ vì sao thể chế đã mở, quyết tâm chính trị đã có nhưng vẫn còn tình trạng “trên nóng dưới lạnh”.

Tổng Bí thư chỉ rõ, nguyên nhân sâu xa nằm ở khâu tổ chức thực hiện; vẫn còn tình trạng thiếu quyết liệt, trông chờ, ỷ lại, thậm chí là e ngại, sợ trách nhiệm của người đứng đầu; vẫn còn tư duy nhiệm kỳ, nhận thức chưa đầy đủ, chỉ đạo thiếu quyết liệt hoặc nói nhưng không làm.

Theo ông, cần có một cơ chế để siết chặt lại kỷ luật, kỷ cương, gắn trách nhiệm người đứng đầu, đặc biệt là việc hoàn thành các cơ sở dữ liệu quốc gia chuyên ngành, nâng cao thực chất chất lượng dịch vụ công…

Về nhân tài, Tổng Bí thư cho rằng, không thiếu người tài nhưng đang thiếu những “tổng công trình sư”. Vì vậy phải có cơ chế, chính sách vượt trội “trải thảm đỏ”, quy tụ và trao quyền cho nhân tài đủ sức giải quyết những “bài toán lớn” của đất nước...

Phát biểu kết luận, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, khoa học công nghệ là yêu cầu sống còn.

Ảnh: Cổng TTĐT Đảng Cộng sản

"Nếu quốc gia không có chiến lược này thì các doanh nghiệp cũng phải tự tìm đến khoa học công nghệ để tồn tại, phát triển. Nếu quốc gia không có khoa học công nghệ cũng không tồn tại được. Như vậy, vì quốc gia, vì đất nước, chúng ta nhìn thấy được việc đó và phải định hướng phát triển khoa học công nghệ", Tổng Bí thư nói.

Thay thế người níu kéo lợi ích cục bộ, không dám đột phá

Về định hướng lớn, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ, trước hết, phải kiên định triển khai thực hiện các nhiệm vụ theo nguyên tắc điều hành mới đã được hội nghị Trung ương 13 thống nhất là "kỷ cương đi trước, nguồn lực đi cùng và kết quả là thước đo". Đây là tư tưởng chỉ đạo xuyên suốt, là kim chỉ nam trong hoạt động của Ban chỉ đạo.

Kỷ cương thể hiện ở việc chấp hành các kết luận, chỉ đạo, tuân thủ tiến độ, không đùn đẩy, né tránh, phải xử lý dứt điểm các nhiệm vụ quá hạn. Nguồn lực phải được đảm bảo đầy đủ, phân bổ đúng, trúng, nhanh, hiệu quả, tránh dàn trải lãng phí.

"Cuối cùng, nỗ lực được đo lường bằng kết quả cụ thể, thực chất, cân - đong - đo - đếm được chứ không phải là những báo cáo hình thức. Lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là động lực chính, tạo ra sức sản xuất và có phương thức sản xuất mới chất lượng cao, trọng tâm là kinh tế dữ liệu và kinh tế số", Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Ông chỉ rõ phải kiến tạo hệ sinh thái, khơi thông nguồn lực mạnh mẽ của xã hội, lấy doanh nghiệp làm trung tâm. Từ "nhà nước làm" sang "nhà nước kiến tạo" nhằm giải phóng và huy động tối đa nguồn lực tư nhân cho phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. Những gì tư nhân làm được, không phải lĩnh vực Nhà nước giữ vai trò chủ đạo thì tạo điều kiện, khuyến khích.

Tổng Bí thư yêu cầu phải lấy sự hài lòng và niềm tin của người dân và doanh nghiệp làm thước đo.

Về phương châm hành động, Tổng Bí thư quán triệt tinh thần chỉ đạo tại hội nghị Trung ương 13 gồm 3 trọng tâm, 3 công khai, 1 thước đo.

Ba trọng tâm là: Phải thể chế hóa nhanh các kết luận chỉ đạo của Ban chỉ đạo; phải tổ chức thực thi quyết liệt, có sản phẩm cụ thể; kiểm tra, giám sát thường xuyên kịp thời, tháo gỡ những khó khăn vướng mắc. Ba công khai là : Công khai tiến độ, công khai trách nhiệm và công khai kết quả để nhân dân, xã hội cùng giám sát, cùng đồng hành. Một thước đo là mức sống và niềm tin của nhân dân.

Tổng Bí thư lưu ý, trách nhiệm của người đứng đầu, trước hết là bộ trưởng, trưởng ngành, bí thư, chủ tịch tỉnh, xã phải nhận thức đầy đủ, sâu sắc yêu cầu, nhiệm vụ phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số quốc gia với vận mệnh của đất nước, quyết liệt trong chỉ đạo điều hành, không chấp nhận tư duy nhiệm kỳ, níu kéo lợi ích cục bộ, không dám nghĩ, dám làm, không dám đột phá.

"Ai vướng vào những tình trạng này mà không sửa đổi thì phải kịp thời thay thế, không được làm chậm tiến trình phát triển của đất nước", Tổng Bí thư chỉ đạo.

Trần Thường