Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Nói ít, làm nhiều, làm nhanh' để bứt phá, bắt kịp tốc độ thế giới
Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: 'Những thông điệp được phát đi hôm nay là lời hiệu triệu khơi nguồn trí thức và đánh thức tiềm năng Việt Nam, để bứt phá, phát triển nhanh, bền vững trong kỷ nguyên số'.
Sáng 1.10, tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (Bộ Tài chính), Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, Hà Nội, đã diễn ra lễ khai mạc Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia 2025. Phát biểu tại buổi lễ, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: "Những thông điệp được phát đi hôm nay là lời hiệu triệu khơi nguồn trí thức và đánh thức tiềm năng Việt Nam, để bứt phá, phát triển nhanh, bền vững trong kỷ nguyên số".
Chuyển đổi nhanh và mạnh mẽ hơn để tháo gỡ điểm nghẽn
Tổng Bí thư nhận định trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, quyết sách lớn, mở không gian, tháo điểm nghẽn, khơi nguồn lực cho đổi mới sáng tạo quốc gia, đạt được một số kết quả bước đầu tích cực.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại sự kiện - Ảnh: Thịnh Nguyễn
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đó, hoạt động đổi mới sáng tạo vẫn còn nhiều hạn chế, cản trở sự phát triển. Các điểm nghẽn được Tổng Bí thư chỉ rõ bao gồm: "Thể chế, chính sách chưa theo kịp tốc độ phát triển của công nghệ và xu thế toàn cầu, chưa thúc đẩy đổi mới sáng tạo mạnh mẽ trong doanh nghiệp. Mức độ làm chủ công nghệ, nhất là các công nghệ lõi, công nghệ nguồn của chúng ta còn hạn chế. Vốn đầu tư mạo hiểm cho giai đoạn đầu của các dự án khởi nghiệp chưa được khơi thông, nguồn nhân lực chất lượng cao còn thiếu hụt. Văn hóa sợ rủi ro còn nặng nề".
Từ sự so sánh giữa tốc độ phát triển trong nước và thế giới, Tổng Bí thư đưa ra lời hiệu triệu mang tính hành động cao: "Kết quả bước đầu cho thấy chúng ta đã đi đúng hướng nhưng tốc độ thay đổi của thế giới đang nhanh hơn khả năng bắt nhịp của chúng ta. Vì vậy, từ quyết tâm chính trị cho đến triển khai thực hiện, từ nhận thức đến hành động, chúng ta phải chuyển đổi nhanh hơn, mạnh mẽ hơn để biến ý tưởng thành giá trị, biến khát vọng thành hiện thực. Tinh thần là nói ít, làm nhiều, làm nhanh, làm đúng, làm đến nơi đến chốn".
Ba trụ cột và vai trò "ngọn đuốc soi đường" của chuyên gia
Trên tinh thần ấy, Tổng Bí thư nêu ra 6 nhóm nhiệm vụ, yêu cầu cả nước phải thực hiện để đẩy nhanh hơn khả năng bắt nhịp với tốc độ thay đổi của thế giới.
Trong đó, nhiệm vụ trọng tâm là vận hành hiệu quả 3 trụ cột: Nhà nước (kiến tạo); doanh nghiệp và viện, trường (nguồn tri thức). Tổng Bí thư phân tích các trụ cột như sau:
- Doanh nghiệp phải đặt nghiên cứu phát triển và trọng tâm chiến lược và dám đầu tư cho tương lai, trở thành trung tâm của đổi mới sáng tạo, nơi ý tưởng được biến thành sản phẩm tri thức, giá trị công nghệ được biến thành sức mạnh cạnh tranh.
- Nhà nước chịu trách nhiệm kiến tạo thể chế chuẩn hạ tầng số, dữ liệu mở, dịch vụ công, phục vụ công số thuận tiện, bảo đảm công bằng, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, mở đường cho sáng tạo, bứt phá.
- Các viện, trường nâng cao chất lượng đào tạo gắn nghiên cứu với nhu cầu thị trường, khuyến khích công bố quốc tế đi đôi với thương mại hóa các kết quả.
Tổng Bí thư nhấn mạnh vai trò của lực lượng tri thức: "Chuyên gia, nhà nghiên cứu, nhà khoa học là ngọn đuốc soi đường, dấn thân, cống hiến, đưa tri thức phục vụ Tổ quốc, đặt lợi ích quốc gia của dân tộc lên trên lợi ích cá nhân".
Thế hệ trẻ nuôi dưỡng khát vọng lớn và dám chấp nhận rủi ro
Tổng Bí thư gửi gắm thông điệp riêng tới thế hệ trẻ, thanh niên và mong muốn họ là "những người biết nuôi dưỡng khát vọng lớn, dám ước mơ, dám khởi nghiệp, dám chấp nhận rủi ro, coi đổi mới sáng tạo để đóng góp vào sự phát triển của đất nước là lý tưởng sống. Phải dũng cảm, tiên phong đi trước, mở đường tiến vào khoảng trời khoa học kỹ thuật, công nghệ mênh mông đang ở phía trước".
Đối với lực lượng lao động: "Nông dân, công nhân, người lao động, lực lượng đông đảo và trực tiếp sản xuất chủ động nắm bắt, trang bị kiến thức, kỹ năng, công cụ để nâng cao sản xuất, biến mỗi giọt mồ hôi thành giá trị lớn hơn cho đất nước," Tổng Bí thư bày tỏ.
Các nhóm nhiệm vụ còn lại nhằm đảm bảo sự đồng bộ trong triển khai:
- Thống nhất nhận thức và hành động theo quan điểm đổi mới sáng tạo là sự nghiệp xây dựng văn hóa của toàn dân.
- Đổi mới sáng tạo phải đi liền với phát triển vững chắc nền tảng khoa học công nghệ, nâng cao mức độ tự chủ chiến lược về công nghệ quốc gia, trước hết là công nghệ lõi, công nghệ nguồn.
- Tập trung hoàn thiện thể chế, chính sách vượt trội cho phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, khẩn trương thể chế hóa các chủ trương của Đảng bằng những đạo luật, nghị định, thông tư rõ ràng, có khả năng thực hành cao, tập trung vào ưu đãi thuế tín dụng đất đai cho hoạt động nghiên cứu và phát triển.
- Triển khai chiến lược quốc gia về khởi nghiệp sáng tạo, xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia kết nối khu vực và toàn cầu.
- Gắn đổi mới sáng tạo cùng phát triển bền vững và hội nhập quốc tế.
Tổng Bí thư khẳng định một lần nữa về tinh thần không ngừng nghỉ: "Đổi mới sáng tạo không phải là đích đến của một quốc gia mà phải là một quá trình cải tiến được lặp đi lặp lại, không có điểm dừng. Khởi nguồn của quá trình ấy là tinh thần dám nghĩ về những điều phi thường, dám làm những việc khó khăn nhất, dám gánh vác trách nhiệm trước nhân dân và lịch sử, dám đột phá để mở ra những con đường chưa có dấu chân người".