Tổng cục Hải quan: Xử lý dứt điểm các lô hàng cá tầm nhập khẩu

Trước đó, ngày 18/2, Tổng cục Hải quan có công văn số 808/TCHQ-GSQL về thủ tục nhập khẩu cá tầm.

Qua thời gian theo dõi tình hình làm thủ tục hải quan và phối hợp, lấy mẫu kiểm tra xác định chủng loại tại Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I đối với một số lô hàng cá tầm nhập khẩu tại Cục Hải quan các tỉnh Lào Cai, Lạng Sơn, cơ quan hải quan nhận thấy: Thực tế cá tầm nhập khẩu không nằm trong Danh mục loài thủy sản được phép kinh doanh tại Việt Nam, không đúng với Giấy phép do Cơ quan Quản lý Cites Việt Nam cấp, không đúng với khai hải quan (cá tầm Xiberi, tên khoa học: Acipenser baerii).

Để đảm bảo việc nhập khẩu cá tầm được thực hiện theo đúng Nghị định số 06/2019/NĐ-CP ngày 22/1/2019 của Chính phủ về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm và thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp, Nghị định số 26/2019/NĐ-CP ngày 8/3/2019 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản, Tổng cục Hải quan yêu cầu cục hải quan các tỉnh nêu trên chỉ đạo các đơn vị thuộc và trực thuộc kiểm tra thực tế các lô hàng cá tầm nhập khẩu và lấy mẫu gửi:

Được biết, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I cũng đã đề nghị xác định hàng hóa nhập khẩu có thuộc Danh mục loài thủy sản được phép kinh doanh tại Việt Nam hay không? (xác định giống, loài, con lai hay thuần chủng).

Các đơn vị liên quan sẽ xử lý dứt điểm lô hàng cá Tầm nhập khẩu. Ảnh TL

Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật đề nghị xác định hàng hóa nhập khẩu có đúng với Giấy phép Cites hay không? Có thuộc Phụ lục Cites hay không? (xác định giống, loài, con lai hay thuần chủng)

Việc lấy mẫu được thực hiện ngay tại cửa khẩu. Cơ quan Hải quan căn cứ kết quả giám định của các đơn vị nêu trên để thông quan hàng hóa.

Hàng hóa chỉ được thông quan sau khi có kết quả giám định tại Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I và Viện sinh thái và Tài nguyên sinh vật xác định hàng hóa nhập khẩu đúng với khai hải quan, Giấy phép Cites, thuộc Danh mục loài thủy sản được phép kinh doanh tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan yêu cầu các đơn vị phối hợp với Cục Điều tra chống buôn lậu tiến hành điều tra, xác minh, xử lý đối với các doanh nghiệp nhập khẩu cá tầm vi phạm Nghị định số 06/2019/NĐ-CP ngày 22/1/2019 của Chính phủ về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm và thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp, Nghị định số 26/2019/NĐ-CP ngày 8/3/2019 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản.

Các đơn vị trong ngành hải quan cũng được yêu cầu khi phát hiện có hiện tượng sai phạm phải thông báo ngay cho Cơ quan quản lý Cites Việt Nam thông tin về các lô hàng nhập khẩu không đúng nội dung ghi trên Giấy phép Cites hoặc không thuộc Phụ lục Cites theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 39 Nghị định 06/2019/NĐ-CP.

Trước đó, qua thời gian theo dõi tình hình làm thủ tục hải quan và phối hợp, lấy mẫu kiểm tra xác định chủng loại tại Viện Nghiên cứu nuôi trường thủy sản 1 đối với một số lô hàng cá tầm nhập khẩu tại Cục Hải quan: Lào Cai, Lạng Sơn cho thấy thực tế cá tầm nhập khẩu không đúng với Giấy phép do Cơ quan Quản lý CITES Việt Nam cấp, không đúng với khai hải quan (cá tầm Xiberi, tên khoa học: Acipenser baerii).

Lô hàng thứ nhất được phát hiện ngày 17/3/2021 của Công ty TNHH Đầu tư & XNK A.H. đăng ký tờ khai hải quan tại Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị- Lạng Sơn nhập khẩu 12 tấn cá tầm Xiberi từ Trung Quốc.

Cùng ngày, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 1 đã cùng chi cục hải quan, cơ quan kiểm dịch lấy mẫu tại kho của doanh nghiệp để tiến hành giám định chủng loại.

Ngày 19/3/2021, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I ban hành thông báo kết quả giám định xác định: Mẫu 1, mẫu 2 và mẫu số 5 thuộc bộ cá tầm Acipenseriformes họ cá tầm Acipenseridae và thuộc giống cá tầm Huso huso và gần với loài cá tầm beluga hơn các loại khác.

Mẫu 3 và mẫu 4 phân tích thuộc bộ cá Tầm Acipenseriformes họ cá Tầm Acipenseridae và thuộc giống Tầm Acipenseri có chỉ số hình thái gần với cá Tầm Trung hoa Acipenser sinensis.

Căn cứ kết quả giám định nêu trên thì hàng hóa thực tế nhập khẩu của doanh nghiệp không đúng chủng loại với khai hải quan và Giấy phép nhập khẩu do Cơ quan Quản lý CITES Việt Nam cấp (tên là Cá tầm Xiberi, tên khoa học: Acipenser baerii).

Ngày 19/3/2021, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 1 phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Lào Cai lấy mẫu giám định ngay tại cửa khẩu tiếp tục lấy mẫu kiểm tra 9,2 tấn cá tầm khai báo là cá tầm Xibere có xuất xứ Trung Quốc của Công ty TNHH Nông Lâm Thủy sản Đ.V. đăng ký tờ khai hải quan tại Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Lào Cai.

Ngày 20/3/2021, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 1 ban hành thông báo kết luận lô hàng nhập khẩu cá tầm ở cửa khẩu Lào Cai khá đồng nhất về dạng hình, chỉ có một loài.

Trong đó, 6 mẫu phân tích thuộc bộ cá tầm Acipenseriformes, họ cá tầm Acipenseridae và thuộc giống cá tầm Acipenser.

Kết quả giám định cho thấy căn cứ vào khóa phân loại hình thái của cá tầm Xibêri (Acipenser baeri) để phân tích xác định những mẫu cá được kiểm tra không phải là cá tầm Xiberi (Acipenser baeri Brandt 1869), 6 mẫu cá này có thể là con cá lai giữa các loài cá tầm với nhau.

Căn cứ kết quả giám định nêu trên thì hàng hóa thực tế nhập khẩu của doanh nghiệp không đúng chủng loại với khai hải quan và Giấy phép nhập khẩu do Cơ quan Quản lý CITES Việt Nam cấp (tên là Cá tầm Xiberi, tên khoa học: Acipenser baerii).

Sau khi thống nhất các nội dung liên quan, trong thời gian tới để đảm bảo kiểm soát chặt chẽ cá tầm nhập khẩu, kịp thời ngăn chặn việc nhập khẩu cá tầm không thuộc Danh mục loài thủy sản được phép kinh doanh tại Việt Nam ban hành kèm Nghị định số 26/2019/NĐ-CP ngày 08/3/2019 của Chính phủ, không đúng với Giấy phép Cites, Tổng cục Hải quan cho biết sẽ tiến hành các việc như:

Kiểm soát chặt chẽ việc nhập khẩu cá tầm, phối hợp với các đơn vị liên quan kiểm tra thực tế và lấy mẫu giám định các lô cá tầm nhập khẩu; hàng hóa chỉ được thông quan và đưa ra khỏi khu vực giám sát hải quan tại cửa khẩu sau khi có kết quả giám định tại Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I và Viện sinh thái và Tài nguyên sinh vật;

Tiến hành điều tra, xác minh, xử lý đối với các doanh nghiệp nhập khẩu cá tầm vi phạm Nghị định số 06/2019/NĐ-CP ngày 22/01/2019 của Chính phủ về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm và thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp, Nghị định số 26/2019/NĐ-CP ngày 08/3/2019 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản.

Phối hợp cung cấp thông tin cho Cơ quan quản lý Cites Việt Nam về các lô hàng nhập khẩu không đúng nội dung ghi trên Giấy phép Cites hoặc không thuộc Phụ lục Cites theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 39 Nghị định số 06/2019/NĐ-CP ngày 22/01/2019 của Chính phủ.

Phối hợp với cơ quan hải quan lấy mẫu giám định các lô cá tầm nhập khẩu ngay tại cửa khẩu; Không cho phép doanh nghiệp đưa hàng về kiểm dịch tại các địa điểm bảo quản theo đề nghị của doanh nghiệp đến khi có kết quả giám định của các đơn vị liên quan để đảm bảo an ninh, an toàn, phòng chống lây lan dịch bệnh, bảo vệ môi trường.

Xác định cụ thể chủng loại cá tầm nhập khẩu có đúng với Giấy phép Cites hay không? có thuộc Danh mục loài thủy sản được phép kinh doanh tại Việt Nam hay không? Trường hợp không đúng với Giấy phép Cité, đề nghị trao đổi với Cơ quan CITES Trung Quốc và có biện pháp xử lý triệt để đối với vấn đề này, tránh việc cá tầm không rõ nguồn gốc nhập khẩu tràn lan vào Việt Nam.

Thực hiện việc truy suất nguồn gốc đối với các lô hàng cá tầm nói riêng và các mặt hàng động vật, thực vật tươi sống hoặc đã qua chế biến nhập khẩu.

Phối hợp với các Bộ, ngành liên quan rà soát, có cảnh báo để ngăn chặn việc các loài động vật ngoại lai có hại hoặc không có trong Danh mục loài thủy sản được phép kinh doanh tại Việt Nam (như: tôm hùm đỏ, tôm hùm đất, rùa tai đỏ...) nhưng có đặc điểm nhận dạng, hình thái giống với các loài thuộcDanh mục hàng hóa được phép nhập khẩu vào Việt Nam.

Dương Lâm