Tổng thống Donald Trump điều chỉnh kế hoạch áp thuế: Việt Nam nằm trong danh sách bị ảnh hưởng

Mặc dù có phạm vi thu hẹp hơn, kế hoạch của ông Trump vẫn mở rộng đáng kể so với nhiệm kỳ đầu tiên của ông, đặt ra thách thức lớn đối với sự chấp nhận của thị trường trước những biến động và loạt thuế nhập khẩu mới.

Thay đổi cách tiếp cận, nhưng vẫn giữ quan điểm cứng rắn

Danh sách các quốc gia bị áp thuế theo kế hoạch mới của ông Trump bao gồm các nền kinh tế lớn trong nhóm G-20, cũng như Ấn Độ, Nhật Bản, Trung Quốc và Việt Nam, theo các báo cáo từ Bloomberg và Wall Street Journal. Điều này cho thấy Washington đang ngày càng chú ý hơn đến các đối tác thương mại có thặng dư đáng kể với Hoa Kỳ, trong đó Việt Nam là một trong những nước xuất siêu lớn nhất vào thị trường Mỹ.

Việt Nam đã ghi nhận mức xuất siêu đáng kể sang Hoa Kỳ trong những năm qua, đặc biệt trong các lĩnh vực như dệt may, giày dép, đồ gỗ và linh kiện điện tử. Điều này khiến Việt Nam trở thành mục tiêu của các biện pháp thương mại mới từ chính quyền Tổng thống Trump. Tuy nhiên, khác với những đồn đoán trước đó về một loạt thuế quan áp dụng rộng rãi, chiến lược điều chỉnh của ông Trump có vẻ tập trung vào những lĩnh vực cụ thể và những quốc gia mà ông cho là gây bất lợi cho cán cân thương mại của Hoa Kỳ.

Ban đầu, ông Trump đe dọa sẽ áp thuế cao đối với nhiều ngành công nghiệp quan trọng như ô tô, dược phẩm, chất bán dẫn và hàng hóa nói chung. Tuy nhiên, các quan chức chính quyền cho biết chính sách thuế quan sẽ không áp dụng trên diện rộng theo từng ngành, mà thay vào đó sẽ nhắm vào những quốc gia có thặng dư thương mại lớn với Mỹ.

Ông Trump từng tuyên bố rằng ngày 2 tháng 4 sẽ là "ngày giải phóng" của nền kinh tế Hoa Kỳ, khi ông thực hiện các biện pháp được cho là nhằm điều chỉnh thương mại công bằng hơn với các đối tác thương mại. Tuy nhiên, kế hoạch thuế quan mới có thể ít gây xáo trộn hơn so với những gì thị trường lo ngại trước đó.

Trong một tuyên bố vào thứ Sáu tuần trước, ông Trump nhấn mạnh rằng kế hoạch thuế quan của ông sẽ "có sự linh hoạt" nhưng vẫn đảm bảo nguyên tắc có đi có lại. Ông cho biết:

"Mọi người đang đến gặp tôi và nói về thuế quan, và rất nhiều người hỏi liệu họ có thể có ngoại lệ không. Một khi bạn làm điều đó cho một quốc gia, bạn phải làm điều đó cho tất cả mọi người."

Điều này cho thấy ông Trump vẫn kiên định với quan điểm bảo hộ thương mại của mình, nhưng có thể sẽ điều chỉnh một số điều khoản để tránh gây tác động quá lớn đến nền kinh tế Hoa Kỳ và các đồng minh quan trọng.

Tác động đối với thị trường

Việc ông Trump thay đổi cách tiếp cận thuế quan có thể giúp giảm bớt lo ngại của thị trường tài chính về một cuộc chiến thương mại toàn diện. Tuy nhiên, dù phạm vi thuế quan có thể hẹp hơn so với lo ngại ban đầu, nó vẫn có thể làm gia tăng căng thẳng thương mại giữa Hoa Kỳ và nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.

Hồi đầu tháng 3, ông Trump đã áp thuế 20% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, khiến Bắc Kinh đáp trả bằng các biện pháp thuế quan đối với nông sản Mỹ. Các đồng minh của Hoa Kỳ như Canada, Mexico và Liên minh châu Âu cũng cảnh báo rằng họ có thể áp dụng các biện pháp trả đũa nếu bị ảnh hưởng bởi chính sách thuế quan mới.

Đối với Việt Nam, việc nằm trong danh sách các quốc gia bị áp thuế có thể gây ra nhiều thách thức. Một số chuyên gia kinh tế lo ngại rằng các ngành xuất khẩu quan trọng của Việt Nam như dệt may, đồ gỗ và linh kiện điện tử có thể bị ảnh hưởng. Điều này có thể thúc đẩy Việt Nam tìm kiếm các giải pháp như đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, tăng cường hợp tác thương mại với các đối tác khác, và đẩy mạnh sản xuất nội địa để giảm sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ.

Mặc dù chưa có thông tin cụ thể về mức thuế quan mà Việt Nam có thể phải đối mặt, nhưng việc bị liệt vào danh sách các quốc gia có thặng dư thương mại lớn với Hoa Kỳ có thể dẫn đến các biện pháp giám sát thương mại chặt chẽ hơn từ Washington. Việt Nam sẽ cần đàm phán với Hoa Kỳ để tránh các biện pháp thuế quan gây bất lợi, đồng thời chứng minh rằng cán cân thương mại song phương không hoàn toàn bất lợi cho Mỹ.

Mặc dù thuế quan của ông Trump sẽ không áp dụng rộng rãi trên tất cả các ngành công nghiệp, nhưng với cách tiếp cận có đi có lại, Việt Nam vẫn có thể bị ảnh hưởng. Kế hoạch thuế quan của ông Trump cho thấy ông tiếp tục theo đuổi chính sách bảo hộ thương mại, nhưng với một chiến lược có mục tiêu hơn.

Thùy Linh