Tổng thống lâm thời Syria thăm Nga: Cơ hội mới với Syria

Tổng thống Nga Vladimir Putin tiếp Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. Ảnh: Kremlin

Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa vừa có chuyến công du Nga, mở ra một giai đoạn mới cho quan hệ Nga-Syria. Những chuyển động tích cực đang diễn ra ở quốc gia Trung Đông càng góp phần gia tăng niềm tin, sự ủng hộ của các nước đối với tiến trình tái thiết kinh tế, hàn gắn xã hội hậu xung đột và hòa nhập quốc tế của Damascus.

Chuyến thăm Nga hôm 15/10 vừa qua của Tổng thống lâm thời Syria Ahmed Al-Sharaa thu hút sự chú ý của dư luận, bởi đây là chuyến thăm đầu tiên của người đứng đầu chính quyền quốc gia Trung Đông tới Nga kể từ khi cựu Tổng thống Syria Bashar Al-Assad bị lật đổ vào cuối năm 2024. Đáng nói là, Nga từng là đồng minh thân thiết với Syria dưới thời ông Al-Assad. Nga cũng duy trì hiện diện quân sự tại Syria thông qua các căn cứ không quân và hải quân. Việc ông al-Sharaa chọn Nga là điểm dừng chân được cho là phản ánh thông điệp của hai nước về thích ứng với thực tế mới, tái định hình quan hệ song phương.

Chuyến thăm này mang lại nhiều lợi ích cho Syria, trong bối cảnh giới chức Syria đang cố gắng giành được lòng tin, sự ủng hộ từ cộng đồng quốc tế. Đây là yếu tố quan trọng để Damascus thu hút nhiều vốn đầu tư và viện trợ nước ngoài nhằm tái thiết nền kinh tế sau 14 năm nội chiến. Chuyến thăm Nga phần nào thể hiện hình ảnh ôn hòa, thiện chí hợp tác và mong muốn xây dựng lại đất nước của giới chức Syria.

Là một đối tác quan trọng của Syria trong giai đoạn trước, Nga được đánh giá có vai trò trên hành trình tái thiết còn nhiều gian nan của quốc gia Trung Đông. Bởi vậy, trong cuộc gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin ở Điện Kremlin, ông al-Sharaa nhấn mạnh về nỗ lực “khôi phục và xác định lại” mối quan hệ Nga-Syria, theo hướng “Syria độc lập, có chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và ổn định an ninh”. Còn về phía Nga, việc chủ động duy trì kênh đối thoại, hợp tác với chính quyền mới ở Syria được coi là bước đi quan trọng giúp duy trì ảnh hưởng và bảo vệ lợi ích chiến lược của Moskva tại khu vực Trung Đông.

Thúc đẩy hợp tác quốc tế là một phần trong chiến lược ngoại giao của Damascus nhằm củng cố tính chính danh của chính phủ chuyển tiếp, sau những biến động chính trị lớn tại Syria. Thời gian qua, chính quyền Syria đã xúc tiến đàm phán với lãnh đạo Mỹ, các nước châu Âu và vùng Vịnh, giành được những kết quả đáng kể trong nới lỏng lệnh trừng phạt, mở rộng quan hệ với nhiều quốc gia ở các khu vực khác, đánh dấu những thành tựu trong hội nhập quốc tế. Mới đây, Syria cũng tiến hành cuộc bầu cử Quốc hội đầu tiên kể từ khi chính quyền cựu Tổng thống Al-Assad bị lật đổ, đánh dấu bước ngoặt chính trị quan trọng thời kỳ hậu chiến.

Tuy nhiên, song hành với cơ hội là vô vàn thách thức. Syria chỉ thật sự được tái thiết khi chính quyền khôi phục được niềm tin của những người dân thuộc nhiều sắc tộc khác nhau, giải quyết hiệu quả các mâu thuẫn, chia rẽ phe phái. Nhiều năm chiến tranh đã làm gia tăng sự chia rẽ, mâu thuẫn, khiến việc hòa hợp, hòa giải dân tộc trở nên khó khăn. Cuộc bầu cử Quốc hội mới đây chỉ được tổ chức tại 50 trong tổng số 60 khu vực bầu cử trên cả nước, do an ninh không bảo đảm tại các khu vực Sweida, Raqqa, Hasakah…

Tiến trình hòa bình ở quốc gia Trung Đông càng trở nên phức tạp khi chứng kiến những tính toán lợi ích, tranh giành ảnh hưởng của các lực lượng bên ngoài. Việc Israel tiến hành không kích nhằm Syria liên quan cuộc đối đầu giữa các phe phái ở tỉnh miền nam Sweida của Syria đã phần nào bộc lộ sự phức tạp trên bàn cờ địa chính trị khu vực.

Tình trạng bất ổn an ninh, chia rẽ sắc tộc, sự chi phối của cục diện khu vực là những thách thức lớn với chính quyền, vốn đang chật vật xây dựng lại đất nước Syria từ đống tro tàn của chiến tranh. Các động thái hướng tới ổn định chính trị, khôi phục kinh tế và hội nhập đất nước vẫn được thúc đẩy, nhưng với những nguy cơ an ninh đang hiện hữu, hành trình tái thiết Syria rất cần sự cam kết hỗ trợ toàn diện từ cộng đồng quốc tế.

MINH HẰNG