Tổng thống Nga - Mỹ điện đàm, nhiều tín hiệu tích cực
Ngày 18/3, Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Mỹ Donald Trump đã có cuộc điện đàm thứ hai, với thời gian kỷ lục lên đến gần 2 giờ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại cuộc gặp bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 ở Osaka, Nhật Bản. Ảnh: Getty Images/TTXVN
Ngay sau khi điện đàm kết thúc, Điện Kremlin đã ra thông cáo về kết quả điện đàm, theo đó có rất nhiều thỏa thuận tích cực. Sau khi khẳng định cam kết cơ bản đối với giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột, Tổng thống Putin tuyên bố sẵn sàng hợp tác với Mỹ để tìm hiểu kỹ lưỡng các cách thức khả thi nhằm đạt được một giải pháp toàn diện, bền vững và lâu dài. Tất nhiên, Moscow phải tính đến yêu cầu loại bỏ nguyên nhân gốc rễ của khủng hoảng, và bảo đảm lợi ích hợp pháp của Nga trong lĩnh vực an ninh.
Tổng thống Putin cũng đồng ý với sáng kiến ngừng bắn 30 ngày vào hạ tầng năng lượng và đã ra lệnh ngay lập cho quân đội. Như một cử chỉ thể hiện thiện chí, Tổng thống Nga thông báo về một cuộc trao đổi tù binh lớn vào ngày 19/3, đồng thời trao trả cho phía Ukraine 23 thương binh nặng.
Tuy nhiên, Nga đã nêu ra một loạt chi tiết quan trọng xung quanh lệnh ngừng bắn tương lai, nhấn mạnh đến việc phải dừng tổng động viên cưỡng ép và tái vũ trang quân đội Ukraine. Nga chỉ ra những rủi ro nghiêm trọng liên quan đến tính chất không chấp nhận đàm phán của Kiev, chỉ ra những phá hỏng đàm phán và vi phạm thỏa thuận trước đó của Kiev.
Tổng thống Nga nhấn mạnh điều kiện then chốt để ngăn chặn leo thang xung đột phải là chấm dứt hoàn toàn việc hỗ trợ quân sự nước ngoài và cung cấp thông tin tình báo cho Kiev.
Tại cuộc gặp, hai nhà lãnh đạo bày tỏ quan tâm chung đến việc bình thường quan hệ song phương, xét đến trách nhiệm đặc biệt trước an ninh thế giới. Hai bên thảo luận việc ngăn chặn phổ biến vũ khí chiến lược trên thế giới.
Hai nhà lãnh đạo nhất trí sẽ bắt đầu ngay đàm phán giải quyết xung đột tại Ukraine và bước tiến về phía hòa bình sẽ bắt đầu từ việc ngừng bắn vào các cơ sở năng lượng và hạ tầng. Tổng thống Nga cũng phản hồi mang tính xây dựng đối với ý tưởng của Tổng thống Donald Trump về việc thực hiện sáng kiến liên quan đến an toàn vận chuyển ở Biển Đen.
Hai bên nhất trí bắt đầu đàm phán để xây dựng thêm chi tiết cụ thể cho thỏa thuận này. Theo tuyên bố của Điện Kremlin, tại cuộc điện đàm, Tổng thống Putin và Tổng thống Trump cũng đề cập đến nhiều vấn đề khác trong chương trình nghị sự quốc tế, gồm cả tình hình ở Trung Đông và khu vực Biển Đỏ.
Hai bên nhất trí nỗ lực chung nhằm ổn định tình hình ở khu vực khủng hoảng và thiết lập hợp tác về các vấn đề không phổ biến vũ khí hạt nhân và an ninh toàn cầu. Điều này sẽ góp phần cải thiện bầu không khí chung trong quan hệ Nga - Mỹ.
Hai bên cũng bày tỏ lợi ích chung trong bình thường hóa quan hệ song phương dựa trên trách nhiệm đặc biệt của Nga và Mỹ trong việc đảm bảo an ninh và ổn định trên thế giới. Trong bối cảnh này, nhiều lĩnh vực rộng mà hai nước có thể hợp tác đã được xem xét. Một số ý tưởng đã được thảo luận hướng tới phát triển hợp tác cùng có lợi trong lĩnh vực kinh tế và năng lượng.
Nhà lãnh đạo Mỹ cũng ủng hộ ý tưởng của Tổng thống Nga về việc tổ chức các trận đấu khúc côn cầu tại Mỹ và Nga giữa các cầu thủ hai nước đang chơi ở các giải khúc côn cầu lớn. Hai nhà lãnh đạo cũng nhất trí sẽ tiếp tục liên lạc về mọi vấn đề đã được nêu.
Cùng ngày 18/3, các nhà lãnh đạo châu Âu đã đưa ra hoan nghênh kết quả cuộc điện đàm thượng đỉnh Nga - Mỹ.
Trong một tuyên bố, một người phát ngôn của Chính phủ Anh cho biết nước này hoan nghênh "tiến triển” đã đạt được trong cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo Nga - Mỹ. Tuy nhiên, tiến triển này cần dẫn đến “một nền hòa bình công bằng và lâu dài cho Ukraine”.
Cùng ngày, phát biểu tại cuộc họp báo chung ở Berlin với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Đức Olaf Scholz hoan nghênh việc ngừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng.
Ông nhấn mạnh đây có thể là "bước đầu tiên quan trọng" hướng tới một nền hòa bình công bằng và lâu dài cho Ukraine. Bước tiếp theo cần phải là “ngừng bắn hoàn toàn và càng nhanh càng tốt”. Thủ tướng Đức cũng cho biết Berlin đã thảo luận sâu rộng với các nhà lãnh đạo Pháp và Ukraine về kết quả cuộc điện đàm thượng đỉnh Nga - Mỹ.
Ông tái khẳng định Ukraine "có thể tin tưởng vào sự hỗ trợ từ Đức và châu Âu," đồng thời cho rằng sự hỗ trợ từ Mỹ là không thể thiếu. Ngoài ra, ông Scholz cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường hợp tác quốc phòng châu Âu, đặc biệt trong bối cảnh xung đột tại Ukraine tiếp tục gây ra những tác động rộng khắp khu vực.
Ông thông báo Quốc hội Đức đã thông qua quyết định mang tính lịch sử, tăng đáng kể ngân sách quốc phòng, thể hiện cam kết của Đức đối với an ninh khu vực.
Trong khi đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhấn mạnh "mục tiêu phải là một lệnh ngừng bắn có thể đo lường và xác minh được, được tôn trọng đầy đủ... một nền hòa bình vững chắc và lâu dài cùng với các đảm bảo đi kèm". Cả hai nhà lãnh đạo Đức và Pháp khẳng định sẽ không có quyết định nào được thông qua mà không có sự tham gia của Ukraine.
