Tổng thống Ukraine Zelensky sa thải Tổng tư lệnh quân đội

Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine Valery Zaluzhny, ngày 24/8/2023. Ảnh: AFP

Theo Reuters, trong một tuyên bố trên kênh Telegram ngày 8/2, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết: "Kể từ hôm nay, một đội ngũ quản lý mới sẽ tiếp quản quyền lãnh đạo Lực lượng vũ trang Ukraine".

Ông Zelensky thông báo cách chức Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine Valery Zaluzhny - người được bổ nhiệm vào tháng 7/2021, đồng thời bổ nhiệm Tư lệnh lục quân Ukraine Oleksandr Syrsky, 58 tuổi, đảm nhận vị trí mới.

Ông Syrsky - được mệnh danh là "báo tuyết" - sẽ trở thành người đứng đầu Lực lượng vũ trang Ukraine, nhờ vai trò của ông trong giám sát việc phòng thủ thủ đô Kiev năm 2022 và cuộc phản công chớp nhoáng ở Kharkov vào cuối năm đó.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đăng ảnh bắt tay với Tổng tư lệnh lực lượng vũ trang Ukraine Valery Zaluzhny, Telegram, ngày 8/2. Ảnh: AFP

Tổng thống Zelensky bày tỏ sự biết ơn tướng Zaluzhny vì những đóng góp của ông và đăng một bức ảnh chụp hai người mỉm cười bắt tay nhau. Trong khi đó, tướng Zaluzhny giơ biểu tượng hòa bình, cho biết đã có có cuộc thảo luận "quan trọng và nghiêm túc" với Tổng thống Zelensky.

"Nhiệm vụ năm 2022 khác xa so với nhiệm vụ năm 2024. Vì vậy, mỗi người cũng phải thay đổi và thích ứng với thực tế mới để giành chiến thắng. Chúng tôi đã quyết định rằng chúng tôi cần thay đổi cách tiếp cận và chiến lược", tướng Zaluzhny cho hay.

Cuộc cải tổ ban lãnh đạo quân sự mới diễn ra sau nhiều tháng có sự đồn đoán về rạn nứt giữa Tổng thống Ukraine Zelensky và tướng Valery Zaluzhny. Việc thay đổi người nắm quyền lãnh đạo quân đội Ukraine khi Kiev đang đối mặt với bất ổn vì chờ đợi viện trợ quân sự quan trọng từ Washington - vốn đã bị đảng Cộng hòa tại Quốc hội Mỹ trì hoãn trong nhiều tháng.

Tư lệnh lục quân Oleksandr Syrsky sẽ trở thành người đứng đầu mới của Lực lượng vũ trang Ukraine. Ảnh: AP

Việc Ukraine nỗ lực cải tổ cách thức huy động lực lượng tham gia quân đội, cũng như sa thải tướng Zaluzhny có thể giáng một đòn mạnh vào tinh thần quân đội trên chiến trường dài 1.000km. Cuối năm ngoái, một cuộc thăm dò cho thấy niềm tin của công chúng đối với tướng Zaluzhny là hơn 90%.

Dưới sự chỉ huy của Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Valery Zaluzhny, quân đội Ukraine đã đẩy lùi cuộc tấn công ban đầu của Nga vào Kiev và giành lại nhiều vùng lãnh thổ vào năm 2022.

Tuy nhiên, tình hình trên chiến trường đã chững lại với Ukraine vào năm 2023, khi cuộc phản công mùa hè được kỳ vọng của Kiev đã không thể xuyên thủng các phòng tuyến phòng thủ dày đặc của Nga. Kể từ đó, Nga đã tăng cường áp lực tấn công ở mặt trận phía đông, cố gắng cắt đứt và bao vây thị trấn trọng điểm Avdiivka, nằm ở vùng ngoại ô thủ phủ Donetsk, vùng Donbass.

Hồi tháng 11/2023, trong một bài viết đăng trên The Economist, tướng Zaluzhny đã mô tả tả tình hình ở tiền tuyến là "bế tắc" và cuộc chiến đã bước vào giai đoạn tiêu hao mới.

Tuy nhiên, ông Zelensky và các đồng minh đã chỉ trích quan điểm này, cho rằng Ukraine vẫn có thể đẩy lùi lực lượng Nga. Một nguồn tin thân cận với Văn phòng Tổng thống Zelensky tiết lộ rằng ông đã phản đối kế hoạch huy động 500.000 tân binh của tướng Zaluzhny. Tổng thống Zelensky thừa nhận rằng chính thất bại của năm 2023 đã củng cố quyết định thay thế tướng Zaluzhny.

Đỗ Thảo