Tổng thống Zelensky: Ukraine đang ở thời khắc sống còn

Lực lượng cứu hộ tại hiện trường vụ tấn công của Nga nhằm vào một tòa nhà dân cư ở Ternopil, miền Tây Ukraine. Ảnh: Mauricio Lima / The New York Times

Theo tuyên bố chung phát đi từ Nhà Trắng và Phủ Tổng thống Ukraine, vòng đàm phán đã đạt “tiến triển có ý nghĩa”, giúp hai bên “xích lại lập trường”. Bản dự thảo kế hoạch hòa bình được mô tả là đã “được cập nhật và tinh chỉnh”, và quá trình thương lượng chuyên sâu sẽ tiếp tục trong những ngày tới.

Cuộc gặp tại Geneva diễn ra nhằm giải quyết các quan ngại của Ukraine và một số quốc gia châu Âu về dự thảo ban đầu, vốn bị đánh giá là có nhiều nội dung thuận lợi cho Nga. Mỹ muốn thống nhất quan điểm với Kiev trước khi chuyển kế hoạch cho phía Nga. Tổng thống Mỹ Donald Trump được cho là muốn đạt thỏa thuận trong tuần này, nhưng sẵn sàng kéo dài thời gian nếu các cuộc trao đổi đang tiến triển.

Ông Zelensky cho biết phái đoàn Ukraine đã giữ lại “những điểm cực kỳ nhạy cảm”, bao gồm yêu cầu trao trả toàn bộ tù binh Ukraine và hồi hương trẻ em bị đưa sang Nga. Phát biểu tại một hội nghị gần đây, ông nói thêm: “Nhưng để đạt được hòa bình thực sự, chúng ta cần nhiều hơn nữa”.

Từ phía châu Âu, một số lãnh đạo cho rằng vẫn còn nhiều khác biệt lớn. Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb viết rằng “các cuộc đàm phán là một bước tiến, nhưng vẫn còn nhiều vấn đề chưa được giải quyết”. Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul thì cho biết các điều khoản liên quan đến NATO đã được rút khỏi dự thảo, nhằm phản hồi những lo ngại từ châu Âu, đồng thời nhấn mạnh mục tiêu bảo đảm “chủ quyền của Ukraine”.

Về phía Nga, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Moscow chưa nhận được thông tin chính thức về kết quả đàm phán và “không có kế hoạch” gặp quan chức Mỹ trong tuần này, nhưng vẫn để ngỏ khả năng liên lạc.

Tại Angola, nơi các nhà lãnh đạo châu Âu họp bên lề một hội nghị quốc tế, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết còn nhiều việc phải làm, song vòng đàm phán Geneva đã tạo “nền tảng đủ vững” để tiếp tục các cuộc thương lượng. Bà khẳng định nguyên tắc mà châu Âu muốn thể hiện trong mọi kế hoạch hòa bình là tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ Ukraine.

Hoàng Nam (Theo TIME, Le Monde, The Washington Post)