Tổng thư ký LHQ: Thế giới đang 'thất hứa' với mục tiêu giới hạn mức tăng nhiệt

Tổng thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres. Ảnh: Kyodo/TTXVN

Lời kêu gọi trên được đưa ra tại lễ khai mạc hội nghị thượng đỉnh trù bị ở Brazil, diễn ra vài ngày trước khi các cuộc đàm phán chính thức của Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của LHQ về biến đổi khí hậu (COP30) bắt đầu tại thành phố Belem, ven biển Amazon.

Theo Tổng Thư ký Guterres cho biết thế giới đã không thực hiện được lời hứa giới hạn mức tăng nhiệt độ dưới 1,5 độ C, đồng thời cảnh báo về những tổn thất và thiệt hại lớn hơn cho mọi quốc gia. Song, ông cho biết thêm rằng thế giới vẫn có thể giảm thiểu thiệt hại bằng các hành động nhanh chóng hơn, chẳng hạn như loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch.

Về phần mình, Tổng thống nước chủ nhà Lula da Silva cảnh báo cánh cửa ngăn chặn biến đổi khí hậu thảm khốc đang "khép lại nhanh chóng".

Cùng ngày, Cơ quan Khí tượng và khí hậu của LHQ (WMO) công bố báo cáo cho biết năm 2025 được dự đoán sẽ là một trong những năm nóng nhất từng được ghi nhận. Tuy nhiên WMO khẳng định rằng xu hướng này vẫn có thể đảo ngược.

Theo báo cáo, dù năm 2025 sẽ không vượt qua năm 2024 để trở thành năm nóng nhất từng được ghi nhận, nhưng sẽ xếp thứ 2 hoặc thứ 3, đánh dấu hơn một thập kỷ nắng nóng chưa từng có. Trong khi đó, nồng độ khí nhà kính đã tăng lên mức cao kỷ lục mới, dự báo sẽ khiến có thêm nhiều đợt nắng nóng hơn nữa trong tương lai.

WMO nhận định giai đoạn 2015 - 2025 sẽ là những năm nóng nhất trong 176 năm trở lại đây, khi việc theo dõi các hiện tượng thời tiết bắt đầu. Trong đó, các năm 2023, 2024 và 2025 sẽ đứng đầu bảng xếp hạng đó. WMO cũng nhấn mạnh nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan liên quan đến khí hậu và thời tiết trong 8 tháng đầu năm 2025, từ lũ lụt tàn khốc đến nắng nóng và cháy rừng dữ dội, với "những tác động dây chuyền đến cuộc sống, sinh kế và hệ thống lương thực".

Tổng giám đốc WMO Celeste Saulo đánh giá sẽ là rất khó để hạn chế mức tăng nhiệt ở 1,5 độ C (so với thời tiền công nghiệp) trong vài năm tới, tuy nhiên "khoa học cũng chỉ ra rõ ràng rằng vẫn có khả năng kiềm chế nhiệt độ không tăng quá 1,5 độ C vào cuối thế kỷ này và điều này là cần thiết".
Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu năm 2015 đã đặt mục tiêu nhiệt độ toàn cầu tăng dưới 2 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp - và ở mức 1,5 độ C nếu có thể.

Báo cáo của WMO cũng ca ngợi "những tiến bộ đáng kể" trong hệ thống cảnh báo sớm đa thiên tai, nhấn mạnh rằng những hệ thống này có vai trò quan trọng hơn bao giờ hết. WMO cho biết, số lượng quốc gia báo cáo các hệ thống như vậy đã tăng hơn gấp đôi, từ 56 lên 119 trong giai đoạn 2015-2025. WMO đặc biệt hoan nghênh những tiến bộ ở các quốc gia kém phát triển nhất thế giới và các quốc đảo nhỏ đang phát triển, với mức tăng 5% về khả năng tiếp cận chỉ trong năm qua. Tuy nhiên, thực tế là 40% quốc gia trên thế giới vẫn chưa có hệ thống cảnh báo sớm như vậy. WMO kêu gọi: "Cần hành động khẩn cấp để thu hẹp những khoảng trống còn lại này.

Bích Liên (TTXVN)