Tổng thư ký NATO nói thẳng về khả năng răn đe hạt nhân của khối

Tổng thư ký NATO Mark Rutte. Ảnh: NATO

Reuters ngày 8/11 đưa tin, Tổng thư ký NATO Mark Rutte cho biết, thành công của cuộc diễn tập hạt nhân thường niên đầu tháng 11 đã mang lại cho ông “niềm tin tuyệt đối vào khả năng răn đe hạt nhân của NATO”, giữa bối cảnh Nga tiếp tục đưa ra những lời cảnh báo về khả năng sử dụng vũ khí hạt nhân.

“Giữa lúc Nga liên tục nhắc tới khả năng sử dụng vũ khí hạt nhân trong các tuyên bố gần đây, người dân chúng ta phải hiểu rằng không có lý do gì để hoảng loạn, vì NATO có một khả năng răn đe hạt nhân mạnh mẽ”, ông Rutte nói với tuần báo Đức Welt am Sonntag.

“Và Tổng thống Nga Vladimir Putin phải biết rằng chiến tranh hạt nhân không bao giờ có thể thắng và không bao giờ được phép xảy ra”, Tổng thư ký NATO nói thêm.

Thông điệp kép

Theo Reuters, phát biểu của ông Rutte không chỉ hướng tới các đối thủ tiềm tàng mà còn nhằm trấn an người dân trong khối.

Từ sau khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra, ông Putin và Nga nhiều lần nhắc đến khả năng hạt nhân của Moscow.

Những tuyên bố như vậy khiến nhiều nước thành viên NATO lo ngại về nguy cơ leo thang ngoài ý muốn hoặc hiểu nhầm chiến lược, đặc biệt khi cả hai bên đều tiến hành các cuộc diễn tập hạt nhân cùng thời điểm.

Theo giới quan sát, NATO đang cố gắng cân bằng giữa hai mục tiêu: Giữ vững khả năng răn đe bằng cách chứng minh rằng liên minh vẫn đủ sức đáp trả mọi mối đe dọa; tránh kích động leo thang bằng cách khẳng định các cuộc diễn tập chỉ mang tính “phòng thủ và huấn luyện”.

Ông Rutte – đảm nhận cương vị Tổng thư ký NATO từ tháng 10/2024 – được cho là đang muốn khẳng định lập trường cứng rắn nhưng có kiểm soát. Việc ông Rutte nhấn mạnh “không có lý do để hoảng loạn” cho thấy mục tiêu trấn an dư luận phương Tây, rằng liên minh do Mỹ dẫn đầu vẫn duy trì được sự kiểm soát chiến lược và sự thống nhất nội khối.

Các cuộc diễn tập hạt nhân của NATO và Nga

Các tiêm kích F-16 tham gia một cuộc tập trận của NATO. Ảnh: Getty

Cuộc diễn tập mà ông Rutte nhắc tới là “Steadfast Noon”, được khởi động vào ngày 13/10/2025 và kéo dài khoảng hai tuần. Đây là cuộc diễn tập hạt nhân thường niên, đã được lập kế hoạch từ trước, không sử dụng đạn thật và không gắn với bất kỳ sự kiện thời sự cụ thể nào.

Khoảng 2.000 binh sĩ và hơn 70 máy bay từ 14 quốc gia thành viên NATO đã tham gia, bao gồm các loại máy bay chiến đấu có thể mang vũ khí hạt nhân, máy bay tiếp dầu và máy bay trinh sát. Một trong những trọng tâm của diễn tập là bảo vệ, vận hành và duy trì an toàn các kho vũ khí hạt nhân chiến thuật được triển khai ở châu Âu – chủ yếu là bom hạt nhân B61 của Mỹ.

NATO nhấn mạnh rằng Steadfast Noon là hoạt động “thường lệ và minh bạch”, nhằm duy trì tính đáng tin cậy, an toàn, bảo mật và hiệu quả của năng lực răn đe hạt nhân – một phần cốt lõi trong chiến lược phòng thủ của liên minh.

Trong khi NATO tiến hành diễn tập này, Nga cũng tổ chức một cuộc kiểm tra mức độ sẵn sàng của lực lượng hạt nhân chiến lược, bao gồm tên lửa đạn đạo liên lục địa, tàu ngầm mang tên lửa và máy bay ném bom chiến lược. Theo truyền thông phương Tây, Tổng thống Vladimir Putin đích thân giám sát cuộc diễn tập của Nga, nhấn mạnh “tình huống giả định đáp trả một cuộc tấn công lớn từ phương Tây”.

Nguyễn Thái - Reuters