Top 10 sự kiện nổi bật trên thế giới trong năm 2024

Trong bối cảnh đó, các sự kiện lớn trên thế giới đã tạo ra nhiều thay đổi quan trọng. Dưới đây là 10 sự kiện nổi bật có thể sẽ tiếp tục ảnh hưởng mạnh mẽ trong năm 2025 và các năm sau.

Ảnh minh họa: AI

1. Donald Trump tái đắc cử Tổng thống Mỹ

Sự trở lại của ông Donald Trump vào Nhà Trắng năm 2024 là một trong những sự kiện chính trị lớn nhất trong lịch sử Mỹ. Sau những sóng gió chính trị và các vụ bê bối, ông Trump đã đánh bại đối thủ Kamala Harris trong một cuộc bầu cử đầy kịch tính.

Việc ông Trump trở lại với cương vị Tổng thống đánh dấu một sự thay đổi lớn trong chính sách đối ngoại của Mỹ, cũng như định hình lại hướng đi của chính trị Mỹ trong những năm tới.

Ông Trump tại một cuộc mít tinh ở Arizona, năm 2024. Ảnh: CC/Wiki

2. Sự sụp đổ của chế độ Assad ở Syria

Cuộc nổi loạn bất ngờ ở Syria đã kết thúc chế độ cai trị tàn bạo của Bashar al-Assad. Sau 11 ngày, cuộc nội chiến kéo dài 13 năm của Syria đã kết thúc, với việc Tổng thống Assad vội vã bỏ trốn sau khi các nhóm phiến quân chiếm được thủ đô Damascus.

Điều đáng ngạc nhiên là cuộc nổi loạn diễn ra mà không có bạo lực trên diện rộng, trái ngược với những dự đoán về một cuộc chiến đẫm máu. Điều này đã tạo ra những biến động mạnh mẽ, không chỉ ở Syria mà còn ảnh hưởng đến toàn bộ khu vực Trung Đông. Các quốc gia như Nga, Iran, Thổ Nhĩ Kỳ, và Israel đã phải đối mặt với những thay đổi sâu rộng về chiến lược và tầm ảnh hưởng tại khu vực.

Quân nổi dậy Syria sau khi chiếm được Sân bay quân sự Hama trong cuộc tấn công Hama năm 2024. Ảnh: CC/Wiki

3. Biến động ở Trung Đông

Cuộc xung đột giữa Israel và Hamas đã lan rộng ra khắp Trung Đông, gây ra cái chết và sự tàn phá cho hàng nghìn người. Các cuộc tấn công của Iran vào Israel, cùng với các hành động của Hezbollah, đã làm tăng thêm căng thẳng trong khu vực.

Vào tháng 9/2024, một loạt sự kiện lớn đã thay đổi cục diện ở Trung Đông, đặc biệt là quan hệ giữa Israel và Iran. Tại Lebanon, hàng nghìn máy nhắn tin nổ tung trong tay các chiến binh Hezbollah, khiến 12 người thiệt mạng và hơn 2.000 người bị thương. Cuộc tấn công này chứng tỏ sự thâm nhập sâu của tình báo Israel vào Hezbollah, làm suy yếu ban lãnh đạo nhóm và buộc họ phải tìm cách liên lạc thay thế. Mười ngày sau, Israel ám sát thủ lĩnh Hassan Nasrallah và phát động một chiến dịch quân sự nhằm tiêu diệt Hezbollah.

Đồng thời, các cuộc tấn công leo thang giữa Israel và Iran vào tháng 10 đã đẩy khu vực đến bờ vực chiến tranh toàn diện. Iran tấn công Israel sau khi Israel không kích giết chết tướng Iran. Mặc dù Israel đã giành nhiều chiến thắng chiến thuật, mục tiêu chiến lược của họ vẫn chưa hoàn thành. Tình hình Trung Đông có thể sẽ còn tiếp tục căng thẳng và không thể dự đoán trước.

Địa điểm xảy ra vụ nổ ở khu vực Tehran vào sáng sớm 26/10/2024, khi Israel không kích thủ đô Tehran và một số khu vực lân cận. Ảnh: Mạng xã hội

4. Biến đổi khí hậu tiếp tục gia tăng

Năm 2024 đã trở thành năm nóng nhất được ghi nhận, với nhiệt độ toàn cầu vượt quá 1,5°C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Biến đổi khí hậu đã gây ra nhiều thảm họa thiên nhiên, ảnh hưởng lớn đến sản xuất và cuộc sống của người dân.

Mặc dù các quốc gia đã có những nỗ lực trong việc giảm phát thải và chuyển đổi sang nền kinh tế xanh, nhưng hậu quả của biến đổi khí hậu ngày càng rõ ràng và không thể tránh khỏi.

5. Khủng hoảng chính trị Hàn Quốc sau thiết quân luật

Đêm 3/12/2024, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol bất ngờ ban bố thiết quân luật khẩn cấp, cáo buộc phe đối lập có "hoạt động chống nhà nước và âm mưu nổi loạn".

Quyết định này đã gây ra cuộc khủng hoảng chính trị nghiêm trọng. Về đối nội, chính trường Hàn Quốc chao đảo với toàn bộ nội các, với Bộ trưởng Quốc phòng Kim Yong Hyun và Bộ trưởng Nội vụ Lee Sang Min từ chức. Trong khi đó, Quốc hội Hàn Quốc đã luận tội quyền Tổng thống Han Duck Soo chưa đầy hai tuần sau khi đình chỉ chức vụ của Tổng thống Yoon Suk Yeol.

Quốc hội Hàn Quốc, do phe đối lập kiểm soát, đã thông qua dự luật bổ nhiệm công tố viên đặc biệt để điều tra Tổng thống và các quan chức liên quan. Cuộc khủng hoảng này không chỉ làm suy yếu chính trường Hàn Quốc mà còn gây thiệt hại nghiêm trọng cho nền kinh tế, với thị trường chứng khoán giảm mạnh và các cuộc đình công lan rộng.

Cuộc biểu tình phản đối thiết quân luật năm 2024 ở Hàn Quốc. Ảnh: CC/Wiki

6. Xung đột Nga - Ukraine vẫn kéo dài

Năm thứ ba của cuộc khủng hoảng Ukraine chứng kiến sự thay đổi lớn trong chiến lược và chiến thuật của Nga. Mặc dù quân đội Nga đã chiếm được nhiều vùng lãnh thổ tại miền đông Ukraine, nhưng thiệt hại về người và vật chất là rất lớn.

Đáng chú ý, năm 2024 đã chứng kiến một sự kiện không tưởng: quân đội Ukraine, sau hai năm rưỡi chiến đấu, đã xâm nhập tỉnh Kursk của Nga, thực hiện cuộc tấn công lớn đầu tiên vào lãnh thổ Nga kể từ Thế chiến II. Mặc dù Nga tuyên bố sẽ trả đũa nhanh chóng và giành lại lãnh thổ, nhưng tính đến thời điểm hiện tại, quân Ukraine vẫn kiểm soát một phần khu vực này.

Tình hình vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt khi các cuộc tấn công qua lại giữa hai bên vẫn tiếp diễn. Liệu cuộc chiến này có tiếp tục kéo dài hay không vẫn là một câu hỏi chưa có lời giải.

Cây cầu bắc qua sông Seym ở khu vực Kursk đã bị quân đội Ukraine phá hủy vào ngày 16/8/2024. Ảnh: Văn phòng Báo chí Bộ Quốc phòng Ukraine

7. Trí tuệ nhân tạo (AI) tiếp tục phát triển mạnh mẽ

AI tiếp tục là một trong những chủ đề nổi bật của năm 2024. Những tiến bộ đáng kể trong công nghệ này đang thay đổi các ngành nghề và lĩnh vực khoa học. AI được ứng dụng trong y tế, công nghiệp, và nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của AI cũng đặt ra nhiều câu hỏi về tác động của nó đối với xã hội và nền kinh tế toàn cầu, khi những công nghệ này có thể làm tăng thêm sự chênh lệch giữa các quốc gia giàu và nghèo.

8. Nội chiến Sudan kéo dài

Cuộc nội chiến ở Sudan tiếp tục diễn ra khốc liệt, với những cuộc đụng độ giữa quân đội chính phủ và lực lượng dân quân RSF. Tình hình nhân đạo tại Sudan ngày càng tồi tệ, với hàng chục nghìn người chết và hàng triệu người phải di cư. Mặc dù có nhiều nỗ lực hòa giải, nhưng cuộc chiến vẫn chưa có dấu hiệu chấm dứt.

9. Kinh tế Trung Quốc chững lại

Sau một thời gian dài phát triển nhanh chóng nhờ vào xuất khẩu, nền kinh tế Trung Quốc đang gặp phải khó khăn. Việc xuất khẩu giảm và nhu cầu tiêu dùng trong nước tăng đã làm suy giảm lợi thế của Trung Quốc. Sự chuyển hướng này, cùng với tình hình dịch bệnh COVID, khiến nền kinh tế Trung Quốc dần chững lại.

10. Cuộc đua không gian vẫn tiếp diễn

Năm 2024, không gian tiếp tục là nơi chứng kiến những bước tiến lớn trong khoa học và công nghệ. Các thành tựu đáng chú ý bao gồm: Nhật Bản hạ cánh thành công thiết bị SLIM lên Mặt trăng, Trung Quốc đưa mẫu đất từ Mặt trăng về Trái đất, và NASA tiếp tục hành trình tìm kiếm sự sống trên sao Hỏa.

Tuy nhiên, không phải tất cả đều suôn sẻ. Dự án Starliner của Boeing gặp phải các vấn đề kỹ thuật nghiêm trọng, trong khi căng thẳng địa chính trị khiến không gian cũng trở thành một đấu trường mới cho các siêu cường.

Những sự kiện này không chỉ tạo ra những biến động lớn ngay lập tức mà còn có thể gây ảnh hưởng sâu rộng đến các xu hướng toàn cầu trong tương lai. Khi năm 2025 bắt đầu, chúng ta sẽ chứng kiến những thay đổi và chuyển động mới trên tất cả các lĩnh vực.

Ngọc Ánh (theo thecipherbrief, CFR)