Tottenham đã thoát khỏi sự tầm thường, trở thành nhà vô địch Europa League như thế nào?

Suốt một thời gian dài, Tottenham có nghĩa là không có gì. Có giai đoạn họ chiến thắng rất nhiều trận, nhưng vẫn trắng tay. Và không ít lần họ vào tới chung kết, hoặc đua vô địch, nhưng chỉ để nhận lấy thất bại.

Nhìn lại những gì Tottenham đã bỏ lỡ trong 17 năm qua, có thể đôi khi họ thiếu may mắn, hoặc đôi khi chưa đủ tốt. Thế nhưng khi chuỗi ngày "không có gì" kéo dài gần hai thập kỷ, nguyên nhân thuộc về yếu tố khác, cái gọi là "tinh thần chiến thắng" hay "tâm lý đội bóng lớn".

Ở một giải đấu khắc nghiệt như Premier League, Tottenham được liệt kê vào nhóm Big Six, tham dự cúp châu Âu 16 lần và 11 lần kết thúc mùa giải trong tốp 5 ở 18 mùa đã qua. Vấn đề là Spurs khá hài lòng với hiện trạng và không khao khát quá nhiều về một sự đột phá.

Tottenham thất bại trong trận chung kết Champions League 2018/19.

Trong tự truyện, cựu đội trưởng Tottenham Hugo Lloris từng tiết lộ anh đã rất sốc khi nhận món quà từ Chủ tịch Daniel Levy, chỉ 4 ngày trước trận chung kết Champions League 2018/19. Đó là chiếc đồng hồ sang trọng, đắt tiền, đồng thời có giá trị kỷ niệm. Thế nhưng ngoài tên của mỗi cầu thủ, nó còn khắc dòng chữ "người vào chung kết Champions League 2019".

Tại sao chỉ là "vào chung kết" mà không phải "người chiến thắng"? Ngoài thể hiện sự thiếu nhạy cảm, nó còn tố cáo tâm lý tự ti và coi việc vào chung kết là một chiến tích lớn. Lloris coi đó như sự báo trước cho thất bại, vì vậy cũng không bao giờ đeo chiếc đồng hồ nhận từ Chủ tịch.

Lloris, người từng vô địch thế giới năm 2018 cùng tuyển Pháp, còn thất vọng hơn nữa tại bữa tiệc được tổ chức trong khách sạn ngay sau trận thua Liverpool ở Madrid. Không ai tỏ ra quá buồn bã và hứa hẹn về một sự trở lại mạnh mẽ trong tương lai. Trong khoảnh khắc ấy, thủ môn người Pháp đã tự hỏi, không biết Tottenham có thực sự muốn chiến thắng không?

Tottenham trong khoảnh khắc vinh quang đêm thứ Tư tại San Mames, Bilbao.

Chủ tịch Levy có tình yêu vô bờ bến với Tottenham và mong muốn nhìn thấy đội bóng ông hâm mộ suốt đời giành chiến thắng. Nhưng là một doanh nhân, ông thích sự ổn định hơn là mạo hiểm đi ra khỏi ranh giới an toàn.

Chính vì vậy mới có quyết định sa thải Jose Mourinho ngay trước thềm trận chung kết League Cup 2021. Levy biết rõ HLV người Bồ Đào Nha là chuyên gia chiến thắng ở các trận tranh Cúp và có thể giải quyết tình trạng hạn hán danh hiệu. Thế nhưng ông chọn Ryan Mason bởi suy nghĩ đây là HLV có thể giúp Spurs cán đích trong tốp 4 Premier League.

HLV Ange Postecoglou cũng từng phiền não vì tâm lý đội bóng nhỏ, hài lòng với những niềm vui vụn vặt ở Tottenham. Cuối mùa trước, nhiều nhân viên CLB liên tục nửa đùa nửa thật về việc Spurs nên buông trận đấu với Man City nhằm ngăn cản Arsenal, kình địch ở Bắc London, đăng quang. Ông đã vô cùng bực bội khi một trong số họ khuyên ông sử dụng cầu thủ trẻ ở trận đó, hoặc lúc chứng kiến người hâm mộ ăn mừng vì đội nhà bị chọc thủng lưới.

HLV Ange Postecoglou được tưởng thưởng vì đã thay đổi văn hóa chiến thắng ở Spurs.

Mặc dù danh tiếng được tạo dựng bên ngoài châu Âu, với những nền bóng đá bị đánh giá thấp như Australia, Nhật Bản và Scotland, nhưng Postecoglou quen với việc nâng Cúp (giành 21 danh hiệu lớn nhỏ trước khi tới Tottenham). Vì vậy ông không ngừng gieo rắc vào tâm trí các cầu thủ ý nghĩ chiến đấu để đoạt Cúp.

Từ tháng 1, trong bối cảnh Tottenham chệch khỏi đường ray và trôi dạt về nửa sau BXH Premier League, Postecoglou đã vạch ra mục tiêu vô địch Europa League. Với tư duy lối mòn, rất nhiều người ở CLB không thích ý tưởng này. Tuy nhiên HLV người Australia gốc Hy Lạp vẫn kiên trì, đồng thời thuyết phục các cầu thủ tin vào lộ trình giành Cúp.

Tại sân tập của đội, Postecoglou trang trí các bức tường bằng những tấm ảnh đen trắng về các đội Tottenham trước đây từng nâng cao danh hiệu. Đó là đội ngũ từng vô địch Anh mùa 1950/51 và 1960/61, hay các thế hệ đã giúp Spurs lên ngôi 8 lần ở Cúp FA. Thông điệp của ông rất rõ ràng: “Hãy nỗ lực để hiện diện trên bức tường đó”.

Europa League trở thành danh hiệu thứ 22 trong sự nghiệp huấn luyện của chiến lược gia người Australia.

Trong nửa sau mùa giải, Postecoglou cũng cố gắng cất giữ những quân bài tốt nhất cho mặt trận Europa League. Ví dụ, sau các chấn thương gân kheo, Micky van de Ven chỉ đá chính 9 trận trong năm 2025. Nhưng 7 trong số đó là tại đấu trường châu Âu. Đêm chung kết tại San Mames, Bilbao với MU, chính Van de Ven tung người phá bóng trên vạch vôi, bảo toàn kết quả 1-0.

Về mặt chiến thuật, Postecoglou sẵn sàng bỏ qua thứ bóng đá tấn công giàu thẩm mỹ được gọi là "Angeball". Thay vào đó, Tottenham của ông chuyển sang phong cách thực dụng, coi trọng kết quả hơn là tìm kiếm màn trình diễn hay. Trước MU đêm thứ Tư, họ chỉ cầm bóng 26,6% và sở hữu 1 cú sút trúng đích duy nhất, cũng chính là bàn thắng phút 42 của Brennan Johnson.

Postecoglou đã thực sự thành công khi lôi kéo các cầu thủ về phía mình, cam kết chiến đấu với tâm lý giành danh hiệu. Họ tuân thủ chiến thuật, dù tiêu cực, một cách tuyệt đối. Họ cũng vui vẻ với mọi sắp xếp của ông, như việc đội trưởng Son Heung-min ngồi dự bị đến tận phút 67. Tất cả tin vào con đường Postecoglou vạch ra sẽ dẫn đến danh hiệu.

Quả thực nó đã thành hiện thực. Tottenham "không có gì" nay đã có thứ họ chờ đợi suốt 17 năm, sau tháng ngày thất bại và sự chế nhạo đeo đẳng. Không ai chắc chiếc Cúp Europa League có trở thành tiền đề cho một kỷ nguyên rực rỡ của Spurs hay không, nhưng chắc chắn kể từ đây, họ bắt đầu chiến đấu với tâm lý của những người săn lùng danh hiệu.

Thanh Hải