TP.HCM giải ngân 53% vốn đầu tư công, liệu có 'về đích' 100%?

Tốc độ cải thiện, nhưng còn đó nhiều vướng mắc

Là đơn vị được giao số vốn đầu tư công lớn, lên đến hơn 17.000 tỷ đồng, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP.HCM cho biết, đến nay, Ban đã giải ngân đạt 50%.

Dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm do Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TP.HCM làm chủ đầu tư (ảnh M.Q)

Tương tự, Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TP.HCM được giao kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025 hơn 7.650 tỷ đồng và cũng đã giải ngân khoảng 50% vốn.

Khó khăn hiện nay là các địa phương chậm bàn giao mặt bằng; thay đổi do sáp nhập chính quyền địa phương 2 cấp làm ảnh hưởng đến kế hoạch và tình trạng khan hiếm cát đá… Do đó, các đơn vị trên đề nghị các sở, ngành địa phương hỗ trợ bàn giao mặt bằng đúng tiến độ và hỗ trợ chủ đầu tư giải quyết bài toán vật liệu.

Đến cuối tháng 10/2025, TP.HCM đã giải ngân được gần 63.000 tỷ đồng, đạt tỷ lệ gần 53% kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ giao. Điều này cho thấy tốc độ giải ngân đã có sự cải thiện đáng kể. Đây là con số “rất đáng khích lệ” nếu so với tỷ lệ giải ngân chỉ hơn 22% cũng vào thời điểm cuối tháng 10/2024.

Tuy nhiên, tốc độ giải ngân vẫn chưa ổn định. Còn nhớ, quý II/2025 tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công của thành phố là 43%, nhưng đến đầu tháng 9/2025, tỷ lệ giải ngân chỉ nhích lên 44%. Tức là trong 2 tháng TP.HCM mới giải ngân được 1%. Điều này cho thấy, công tác giải ngân thiếu bền vững, mà ngay chính lãnh đạo thành phố cũng chỉ rõ đây là nguyên nhân chủ quan.

Theo Phó Giám đốc Sở Tài chính TP.HCM Hoàng Vũ Thảnh, có được kết quả này là do thời gian qua, “lãnh đạo Thành phố đã chỉ đạo quyết liệt, xác định giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị hàng đầu và yêu cầu áp dụng nghiêm cơ chế “6 rõ” trong kiểm tra, đôn đốc”.

Trưởng Thống kê TP.HCM Nguyễn Khắc Hoàng cho biết, giải ngân vốn đầu tư công là một trong ba trụ cột chính để thành phố tăng trưởng và cần phải phát huy triệt để. Dù thành phố đã giải ngân 63.000 tỷ đồng nhưng thời gian còn lại không nhiều nên cần phải quyết liệt hơn nữa.

"Nếu như kế hoạch thế này thì hai tháng còn lại của năm, mỗi tháng phải giải ngân 24% để đạt 100% là không khả thi. Cho nên việc này phải có giải pháp cụ thể theo từng tiến độ để thực hiện", ông Nguyễn Khắc Hoàng nói.

"6 rõ" và loạt giải pháp "chạy nước rút"

Trước áp lực khổng lồ này, lãnh đạo TP.HCM yêu cầu áp dụng các giải pháp quyết liệt để tháo gỡ điểm nghẽn. Năm 2025 là năm cuối của kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2020 – 2025. Do đó, nếu TP.HCM không làm tốt khâu giải ngân không chỉ ảnh hưởng đến tăng trưởng của năm, mà vốn đầu tư công còn phải chuyển sang giai đoạn 2026 – 2030, gây áp lực rất lớn cho giai đoạn sau.

Khâu giải phóng mặt bằng vẫn còn gặp khó khăn

Tại cuộc họp về tình hình KT – XH TP.HCM mới đây, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP.HCM Nguyễn Văn Thọ đánh giá, công tác giải ngân vốn đầu tư công đã được thành phố tập trung chỉ đạo quyết liệt ngay từ đầu năm. Đặc biệt là, thành phố đã lập các tổ công tác để thúc đẩy công việc và kết quả đạt được là đáng ghi nhận. Tuy nhiên, ông cũng chỉ rõ khối lượng công việc còn lại là rất lớn nhưng thời gian còn lại không nhiều nên cần phải tập trung, nỗ lực.

Cụ thể, cần phải tập trung khởi công các dự án, công trình theo kế hoạch ngay trong năm bởi số vốn bố trí cho các công trình này là rất lớn. Để làm được điều này, các ngành chức năng cần tập trung làm tốt khâu lập, phê duyệt dự án, đảm bảo đúng tiến độ và kiểm soát chặt chẽ.

Với các công trình chuyển tiếp không bị vướng về mặt bằng, cần tập trung giải quyết các khó khăn của nhà đầu tư và vấn đề giá cả, vật liệu… Lãnh đạo TP.HCM đề nghị cần đẩy mạnh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công, phấn đấu đạt 100% kế hoạch vốn được giao; áp dụng nguyên tắc “6 rõ”: rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ kết quả.

Đồng thời, thành phố sẽ tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng cũng như đẩy mạnh giải ngân các dự án trọng điểm, vốn lớn. Thành phố cũng sẽ điều chuyển linh hoạt vốn từ dự án chậm sang dự án có khả năng giải ngân cao; giải quyết triệt để các vướng mắc về giá đất, bồi thường và các vấn đề mới phát sinh như vướng công trình ngầm, công trình trên không.

"Các dự án khi thực hiện còn vướng các công trình ngầm và công trình trên không. Mặt đất là đất của người dân nhưng lòng đất có các công trình ngầm và thực tế là xử lý vấn đề này chậm, dẫn đến không có mặt bằng để làm. Người dân đã chấp hành nhưng ở dưới lòng đất thì công trình ngầm, cống thoát nước, điện ngầm… Có nhiều yếu tố nên tôi cũng đề nghị là cần phải thúc đẩy", Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP.HCM Nguyễn Văn Thọ cho biết.

Kỳ giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 kéo dài đến 31/1/2026 với khối lượng công việc khổng lồ là áp lực không nhỏ. Do đó, TP.HCM cần quyết liệt hơn nữa trong chỉ đạo, lãnh đạo công tác giải ngân; thường xuyên giao ban để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nhất là về giải phóng mặt bằng, giải quyết bài toán thiếu nguyên vật liệu… để đầu tư công tiếp tục là trụ cột vững chắc thúc đẩy tăng trưởng.

Hà Khánh/VOV-TP.HCM