TP.HCM nỗ lực mở lớp, xây trường đón năm học mới

Sau sáp nhập với tỉnh Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu cũ, TP.HCM trở thành siêu đô thị giáo dục với gần 2,6 triệu học sinh (HS).

Để chuẩn bị cho năm học mới, ngành GD&ĐT TP đã đẩy mạnh xây dựng trường học, triển khai Đề án xây dựng 4.500 phòng học (gọi tắt là Đề án) đã được UBND TP.HCM phê duyệt vào tháng 3-2024. Báo Pháp Luật TP.HCM đã có cuộc trao đổi với ông TRẦN KHẮC HUY, Trưởng phòng Kế hoạch tài chính, Sở GD&ĐT TP.HCM, về vấn đề này.

Ông Trần Khắc Huy, Trưởng phòng Kế hoạch tài chính, Sở GD&ĐT TP.HCM. Ảnh: NGUYỄN QUYÊN

Đẩy mạnh Đề án xây dựng 4.500 phòng học

. Phóng viên: Thưa ông, Đề án có ý nghĩa như thế nào đối với giáo dục TP.HCM?

+ Ông Trần Khắc Huy: Đề án không chỉ mang ý nghĩa cải thiện cơ sở vật chất mà còn giúp giải quyết nhiều vấn đề cốt lõi của ngành giáo dục. Trước tiên, thêm phòng học mới sẽ giảm sĩ số HS/lớp nhằm nâng cao chất lượng dạy và học, tăng tỉ lệ dạy học 2 buổi/ngày giúp phụ huynh yên tâm hơn. Các trường xây mới sẽ giúp HS tại một số địa bàn được học gần nhà, không phải đi xa hay học nhờ như trước.

Cạnh đó, việc này còn góp phần tăng tỉ lệ trường đạt chuẩn quốc gia. Hiện TP.HCM có tỉ lệ trường đạt chuẩn thấp nhất cả nước do sĩ số lớp quá đông (mặc dù cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên đạt tiêu chuẩn).

Cô trò Trường Tiểu học Trần Quốc Toản, phường Thới An, TP.HCM. Ảnh: NGUYỄN QUYÊN

.Việc rà soát, thực hiện Đề án đang được TP thực hiện như thế nào?

+ Đề án gắn liền với chỉ tiêu xây dựng 300 phòng học/10.000 dân. Trước sáp nhập, TP.HCM đạt 297 phòng học, sau sáp nhập giảm xuống còn 277 phòng học/10.000 dân.

Hiện ngành giáo dục TP đang rà soát tại khu vực 2 (Bình Dương cũ) và khu vực 3 (Bà Rịa - Vũng Tàu cũ), ưu tiên những dự án khả thi có khả năng khởi công ngay. Các dự án khả thi nhưng chưa có vốn sẽ được đề xuất chủ trương đầu tư công cho giai đoạn sắp tới.

Học sinh Trường THCS Hà Huy Tập, phường Gia Định, trong một giờ học. Ảnh: NGUYỄN QUYÊN

. Cùng với cả nước, TP.HCM đang vận hành chính quyền địa phương 2 cấp. Theo ông, thay đổi lớn này ảnh hưởng thế nào đến triển khai Đề án?

+Trước đây TP đã có quy hoạch quỹ đất dành cho giáo dục. Tuy nhiên, từ khi thực hiện chính quyền 2 cấp, đặc biệt trong giai đoạn đầu, công tác tổ chức chưa ổn định, việc này ở các phường, xã chưa được chú trọng.

Trước thực tế đó, Sở GD&ĐT sẽ trình UBND TP thành lập tổ liên ngành do Sở làm tổ trưởng phối hợp với các sở, ngành. Sau khi có quyết định thành lập, tổ sẽ có trách nhiệm hàng tháng, hàng quý rà soát, làm việc với các phường, xã để ưu tiên, dành đất cho giáo dục, đảm bảo chỉ tiêu 300 phòng học/10.000 dân và triển khai thuận lợi Đề án.

Học sinh Trường Tiểu học Đặng Thùy Trâm, phường An Hội Tây, vui vẻ trong ngày tựu trường chuẩn bị đón năm học 2025-2026. Ảnh: NGUYỄN QUYÊN

Tháo gỡ khó khăn, xây thêm trường mới

. Với tiến độ hiện nay, liệu mục tiêu xây dựng 4.500 phòng học có thể hoàn thành vào cuối năm nay không, thưa ông?

+ Khả năng hoàn thành toàn bộ 4.500 phòng học trong năm nay là rất khó. Theo rà soát mới nhất, đến cuối năm 2025 chúng tôi dự kiến chỉ có thể thực hiện được khoảng 2.500 – 2.700 phòng.

Một góc Trường Tiểu học Đặng Thùy Trâm vừa được xây mới, đưa vào sử dụng trong năm học này. Ảnh: NGUYỄN QUYÊN

. Theo ông, đâu là vướng mắc khiến đề án chưa đạt tiến độ đề ra?

+ Trước sáp nhập, một số quận, huyện khi rà soát quỹ đất không đánh giá kỹ về tính pháp lý, quy hoạch hoặc khả năng đầu tư. Điều này dẫn đến một số dự án tưởng chừng khả thi nhưng khi kiểm tra lại thì đất chưa “sạch”, chưa có quy hoạch giáo dục hoặc còn đang tranh chấp.

Chính vì vậy, có địa phương đề xuất 10 dự án nhưng sau khi thẩm định may mắn khoảng ba dự án có thể thực hiện.

Trường Tiểu học Đặng Thùy Trâm sau xây mới đưa vào sử dụng 20 phòng học khang trang. Ảnh: NGUYỄN QUYÊN

. Để tháo gỡ vướng mắc, ngành giáo dục TP đã có những biện pháp gì?

+ Đầu năm 2025, khi bắt đầu triển khai Đề án, Giám đốc Sở GD&ĐT Nguyễn Văn Hiếu yêu cầu Ban giám đốc Sở trực tiếp làm việc với các quận, huyện để nắm bắt tình hình, lắng nghe ý kiến nhằm tháo gỡ khó khăn.

Sau khi nhận thấy có nhiều vướng mắc, Sở GD&ĐT TP.HCM đã báo cáo UBND TP rà soát tổng thể toàn bộ mấy trăm dự án theo hướng: Dự án nào có khả năng đầu tư ngay sẽ trình HĐND xin ý kiến, ban hành nghị quyết đưa vào đầu tư công trung hạn; dự án không khả thi sẽ đề nghị đưa ra khỏi danh mục, hoặc theo dõi tìm cách tháo gỡ.

Nhằm đáp ứng đủ trường lớp cho HS, Sở GD&ĐT TP.HCM đang rà soát quỹ đất tại khu vực 2 và 3 sau khi sáp nhập. (Trong ảnh: HS Trường Tiểu học Võ Thị Sáu, phường Tân Thới Hiệp, trước giờ vào lớp. Ảnh: NGUYỄN QUYÊN)

Hiện ở khu vực 2 và 3 còn nhiều đất trống, đất sạch, Sở GD&ĐT đang đẩy mạnh rà soát.

Ngoài ra, tổ công tác liên ngành khi được thành lập sẽ thường xuyên rà soát định kỳ các ban quản lý dự án trên địa bàn, khu vực, phường, xã và báo cáo về UBND TP. Qua đó, UBND TP sẽ chỉ đạo các phường, xã còn thiếu trường học ưu tiên dành quỹ đất cho giáo dục.

. Xin cảm ơn ông!

Thầy PHẠM LÊ THANH, giáo viên Trường THPT Nguyễn Hiền:

Nơi gắn kết trái tim thầy – trò

Để xây dựng trường học hạnh phúc, trước hết mỗi thầy cô giáo phải hạnh phúc với nghề của mình. Khi tình yêu nghề đủ lớn, thầy cô mới đủ nội lực, vững tin, toàn tâm toàn ý xây đắp sự hạnh phúc cho mái trường - nơi gắn kết những trái tim thầy - trò.

Cạnh đó, ban lãnh đạo nhà trường và các thầy cô cần chung tay kết nối để xây dựng môi trường học tập tích cực, thân thiện, an toàn cả về thể chất lẫn tinh thần cho các em. Khi đó, HS sẽ thấy mình được tôn trọng, lắng nghe và có cơ hội phát triển năng lực cá nhân.

Sự gắn kết giữa thầy – trò – phụ huynh cũng là động lực giúp cho việc chăm lo, giáo dục HS phát triển toàn diện. Trong bối cảnh xã hội số, trí tuệ nhân tạo và công nghệ phát triển như vũ bão, thầy cô cũng cần định vị lại mình để phù hợp với thời đại.

Thầy VÕ TRẦN LÂM, giáo viên Trường Tiểu học Võ Thị Sáu:

Ngôi nhà thứ hai đầy yêu thương

Lớp học không chỉ là nơi HS tiếp thu tri thức mà còn là ngôi nhà thứ hai, nơi các em được lắng nghe, yêu thương, được tôn trọng sự khác biệt và phát huy khả năng bản thân.

Sáng tạo trong dạy học là điều không thể thiếu trong dạy học. Do đó, tôi sẽ tích hợp các hoạt động trải nghiệm, STEAM, nghệ thuật… để giờ học sinh động, khơi gợi sự tò mò, hứng thú của HS.

Ngoài cố gắng tạo điều kiện để HS phát huy thế mạnh cá nhân qua các hoạt động nhóm, lồng ghép các nội dung về tôn trọng sự khác biệt của mỗi cá nhân vào bài học, tôi còn cá thể hóa từng cá nhân để theo dõi sự tiến bộ và có kế hoạch hỗ trợ các em trong học tập, rèn luyện.

Cô LÊ THỊ UYÊN, Hiệu trưởng Trường THPT Củ Chi:

Quan tâm HS từ những điều nhỏ nhất

Khi triển khai các hoạt động của trường, bên cạnh việc học, tiếp thu kiến thức, HS sẽ có nhiều sân chơi để có điều kiện phát triển tốt nhất. Trong các giờ học, trường nêu cao khẩu hiệu “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui” không chỉ đối với học sinh mà còn với giáo viên.

Trường cũng chăm lo từ chương trình học đến cơ sở vật chất và đặc biệt quan tâm đến các em học sinh cần được hỗ trợ. Những HS có hoàn cảnh khó khăn sẽ nhận được các suất học bổng để yên tâm học tập, trong khi đó với HS hòa nhập chúng tôi cố gắng tạo điều kiện tốt nhất cho các em.

Đặc biệt, nhà vệ sinh trong trường luôn được chúng tôi quan tâm, đầu tư để HS thấy vui, yên tâm và khỏe mạnh.

NGUYỄN QUYÊN