TP.HCM nỗ lực phát triển 70.000 căn hộ cho người thu nhập thấp
Giá nhà ngày càng tăng, nguồn cung nhà ở giá rẻ ngày càng khan hiếm, vậy làm sao để người có thu nhập thấp vẫn có thể sở hữu căn nhà đầu tiên?
Nhu cầu nhà ở của người có thu nhập trung bình, thu nhập thấp tại các đô thị lớn là một vấn đề cấp thiết tại Việt Nam. Trong bối cảnh tốc độ đô thị hóa cao, giá bất động sản leo thang và nguồn cung khan hiếm, khó có thể thỏa mãn nhu cầu về nhà ở của đại đa số người dân.
Thách thức trong việc giải quyết nhu cầu nhà ở
Dữ liệu nghiên cứu của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cho thấy giá nhà ở đã tăng bình quân hai chữ số mỗi năm trong suốt thập kỷ qua. Đặc biệt, kể từ năm 2018 đến nay, nguồn cung nhà ở sụt giảm nghiêm trọng trong khi nhu cầu về nhà ở không ngừng tăng. Điều này khiến giá bất động sản, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM và các khu vực phát triển kinh tế trọng điểm tăng mạnh hơn, vượt xa tốc độ tăng trưởng thu nhập của người dân. Do vậy, việc sở hữu nhà ở từ nguồn cung nhà ở thương mại trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.
Trong bối cảnh đó, người dân có thu nhập trung bình, thu nhập thấp chỉ có thể trông cậy vào nhà ở xã hội (NƠXH). Thế nhưng, nguồn cung NƠXH vẫn còn nhiều hạn chế do thiếu quỹ đất, vướng giải phóng mặt bằng, thủ tục hành chính rườm rà, khó thu hút chủ đầu tư.
Theo số liệu của của Sở Xây dựng TP.HCM, từ năm 2021 cho đến nay TP chỉ có 10 dự án NƠXH, trong đó 6 dự án đã hoàn thành, 4 dự án đang triển khai thi công với tổng số căn nhà gần 6.000 căn. Đây là kết quả khiêm tốn và đặt ra nhiều thách thức để TP thực hiện được chỉ tiêu phát triển NƠXH đã đề ra.
Mới đây, UBND TP.HCM tổ chức “Hội nghị Xúc tiến đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn TP.HCM đến năm 2030”. Tại đây, có 21 doanh nghiệp đăng ký thực hiện đầu tư xây dựng NƠXH tại quỹ đất do doanh nghiệp tự tạo lập với khoảng 52.000 căn hộ.
Trong đó, có 9 doanh nghiệp đăng ký tham gia đầu tư xây dựng NƠXH tại địa chỉ quỹ đất cụ thể thuộc quyền sử dụng của doanh nghiệp với khoảng 40.000 căn hộ và 12 doanh nghiệp đăng ký, cam kết tìm quỹ đất trên địa bàn TP để đầu tư xây dựng NƠXH với khoảng 12.000 căn hộ.
Gộp chung những dự án đăng ký nêu trên với 7 khu đất TP mời gọi đầu tư xây dựng NƠXH với khoảng 8.000 căn hộ cùng với 10.000 căn hộ NƠXH do TP dự kiến đầu tư công thì TP.HCM có thể phát triển được khoảng 70.000 căn hộ NƠXH đến năm 2030. Dù vậy, con số này mới chỉ đáp ứng được chỉ tiêu ở mức thấp.
Ít tiền vẫn mua được nhà ở thành phố
Nhìn vào thực trạng trên, có lẽ với người lao động thu nhập thấp, đặc biệt là công nhân, giáo viên hoặc nhân viên văn phòng mới đi làm, việc tiết kiệm để mua một căn nhà tại khu vực đô thị đã, đang và sẽ tiếp tục là một mục tiêu khó khăn.
Sau giai đoạn tăng trưởng nóng, giá bất động sản ở thực tại khu vực đô thị chỉ có thể đi ngang hoặc giảm nhẹ và chắc chắn khó giảm sâu trong bối cảnh chi phí liên quan đến đất đai ngày càng tăng cao.
Để hài hòa các yếu tố, đưa người dân tiến gần hơn với giấc mơ sở hữu nhà ở, VARS cho rằng trước hết nhìn về phía cung, các cơ quan chức năng, doanh nghiệp cần có giải pháp tăng nguồn cung nhà ở giá rẻ, cải thiện hạ tầng vùng ven và xây dựng các chính sách tài chính hỗ trợ hiệu quả.
Ở chiều ngược lại, tức là đối với những người có nhu cầu mua nhà ở tại khu vực đô thị, cần có kế hoạch tài chính rõ ràng, tận dụng các chương trình hỗ trợ và sẵn sàng linh hoạt trong việc lựa chọn nơi ở.
Cụ thể, để tiến gần hơn với việc sở hữu ngôi nhà đầu tiên, người có thu nhập thấp cần giảm tiêu chuẩn không cần thiết, mở rộng khu vực tìm kiếm và ưu tiên giải pháp phù hợp với thu nhập hiện tại.
Thay vì cố gắng mua một căn nhà có diện tích lớn, chất lượng cao với các tiện ích dịch vụ đa dạng, cao cấp, người dân có thể cân đối để lựa chọn những sản phẩm với tiêu chuẩn phù hợp để hài hòa giữa khả năng và mong muốn. Có như vậy, mục tiêu sở hữu nhà ở mới có thể trở nên nhẹ nhàng hơn.
Ngoài ra, người dân cần sẵn sàng mở rộng nhu cầu ra vùng ven, nơi có giá bất động sản thấp hơn. Đồng thời, tận dụng các chính sách hỗ trợ. Người dân có một khoản tích lũy, ước tính khoảng 50% giá trị bất động sản có thể lựa chọn vay mua nhà khi tìm thấy sản phẩm phù hợp. Hiện có rất nhiều dự án có chính sách thanh toán linh hoạt với thời gian ưu đãi dài, lãi suất cố định để người dân không cần quá thắt lưng buộc bụng để trả nợ.
Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước, đến cuối tháng 9-2024, dư nợ cho vay bất động sản đạt 3,15 triệu tỉ đồng, tăng 9,15% so với cuối năm ngoái và cao hơn 0,15% so với tốc độ tăng trưởng tín dụng chung của nền kinh tế.
Trong đó, tín dụng kinh doanh bất động sản tăng 16% (chiếm 40% tổng dư nợ tín dụng bất động sản); tín dụng bất động sản tiêu dùng chỉ tăng 4,6% (chiếm tỉ trọng 60%).