TP.HCM: Thực hiện 20 bước để đẩy nhanh tiến độ bồi thường, giải phóng mặt bằng

Theo báo cáo của Sở NN&MT TP.HCM, đến thời điểm đầu tháng 9 một số Ban Bồi thường có dự án được giao vốn bồi thường năm 2024, năm 2025 mà đến nay có tỉ lệ giải ngân chưa đạt theo chỉ đạo của UBND TP.

Khó khăn trong bồi thường

Trong thời gian qua, lãnh đạo Sở NN&MT đã chủ động chủ trì trực tiếp các buổi làm việc với các địa phương được giao vốn bồi thường năm 2024, năm 2025, nhất là các dự án trọng điểm như dự án cải tạo môi trường bờ Bắc Kênh Đôi (quận 8 cũ); dự án cải tạo Rạch Xuyên Tâm (quận Bình Thạnh và quận Gò Vấp cũ); dự án cầu đường Nguyễn Khoái (quận 4 cũ)...

Dự án cải tạo môi trường bờ Bắc Kênh Đôi đang thực hiện giải phóng mặt bằng. Ảnh: NGUYỄN CHÂU

Tuy đã thực hiện nhiều giải pháp để tháo gỡ như hướng dẫn trực tiếp, làm rõ hồ sơ cụ thể đối với các trường hợp có giấy tờ pháp lý chưa được công nhận hợp pháp, hợp lệ liên quan phần nhà, đất ảnh hưởng khi nhà nước thu hồi đất thực hiện dự án...nhưng hiện nay những dự án này vẫn còn nhiều trường hợp vướng bồi thường.

Theo Ban Bồi thường Giải phóng Mặt bằng quận 8 (cũ), với dự án cải tạo môi trường bờ Bắc Kênh Đôi có 1.602 trường hợp bị thu hồi đất, gồm 1.011 trường hợp giải toàn toàn phần, phần còn lại là 591 trường hợp bị giải tỏa một phần.

Trong đó, chi phí chi trả bồi thường, hỗ trợ, tái định cư là 5.085,819 tỉ đồng. Hiện đã chi trả được 1.374/1.466 hồ sơ với tổng số tiền là 4.076,989 tỉ đồng. Công tác bồi thường hiện gặp một số vướng mắc sau: vướng mắc lập hồ sơ bồi thường đối với các trường hợp chia tách, mua bán, chuyển nhượng quyền sử dụng đất bằng giấy tay, vi bằng trong khoảng thời gian từ ngày 1-4-2024 đến trước ngày có chủ trương thực hiện dự án.

Ngoài ra, dự án này có vướng mắc phát sinh khi chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp, liên quan công tác xác nhận nguồn gốc, tình trạng pháp lý nhà, đất và tài sản gắn liền với đất...

Dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm vẫn còn trường hợp chưa bàn giao mặt bằng để thực hiện dự án. Ảnh: NGUYỄN CHÂU

Với dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm, đại diện Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TP.HCM thông tin, hiện nay còn có tình trạng nhiều trường hợp chưa bàn giao mặt bằng để thực hiện dự án. Nguyên nhân do vướng mắc về các trường hợp mua, bán chuyển nhượng tặng cho bằng vi bằng, giấy tay; vướng mắc về công tác tái định cư...

20 bước thực hiện công tác bồi thường

Theo ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở NN&MT TP.HCM, UBND TP đã có văn bản Thủ trưởng các sở, ban, ngành, chủ đầu tư dự án, Chủ tịch UBND 168 xã, phường, đặc khu và các đơn vị có liên quan có dự án về công tác phối hợp trong việc thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn TP khi thực hiện chính quyền địa phương hai cấp.

Theo đó, trình tự, công tác phối hợp trong việc thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn TP được thực hiện qua 20 bước.

Trong đó, bước 1 là xây dựng kế hoạch thu hồi đất của dự án, Chủ tịch UBND cấp xã sẽ ban hành Kế hoạch thu hồi đất.

Bước 2 là tổ chức họp với người có đất trong khu vực thu hồi; bước 3 là thành lập Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án; bước 4 là xác định giá đất cụ thể để lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; bước 5 là ban hành thông báo thu hồi đất và gửi thông báo thu hồi đất; bước 6: Tổ chức điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm...

Trong đó có nhiều bước phải thực hiện song song để giảm thiểu thời gian và nhanh chóng thực hiện các công việc tiếp theo.

"Để có trình tự thực hiện 20 bước này Sở NN&MT đã căn cứ Luật Đất Đai 2024, Nghị định số 102/2024/NĐ-CP, Nghị định số 151/2025/NĐ-CP, Nghị định 88/2024/NĐ-CP để giúp các đơn vị có liên quan dễ hiểu, dễ thực hiện cho từng bước thực hiện cụ thể.

Trong nội dung 20 bước này người thực hiện trực tiếp làm là 22 Ban bồi thường giải phóng mặt bằng của TP.HCM trước đây và 7 trung tâm phát triển quỹ đất của tỉnh Bình Dương (cũ) và 6 trung tâm của Vũng Tàu (cũ). Do vậy chúng tôi đã chỉ đạo các đơn vị này thực hiện một cách quyết liệt"- ông Nguyễn Toàn Thắng nói.

Cũng theo Giám đốc Sở NN&MT TP.HCM, một vướng mắc có thể kể đến trong công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư là công tác thẩm định giá dự án đi qua hai xã. Tuy nhiên vấn đề này đã được tháo gỡ bằng phương thức thực tế, cụ thể nếu trường hợp dự án đi qua địa bàn hai xã thì Sở NN&MT phải chủ trì thuê đơn vị thẩm định để đảm bảo tính đồng bộ, tính thống nhất và đẩy nhanh tiến độ bồi thường.

NGUYỄN CHÂU