TP.HCM triển khai kế hoạch mua, thuê mua nhà ở xã hội đối với cán bộ sau sắp xếp

UBND TP.HCM vừa đưa ra kế hoạch triển khai thực hiện đề án hỗ trợ đào tạo nghề chuyển đổi nghề nghiệp; giới thiệu việc làm; mua, thuê mua nhà ở xã hội đối với cán bộ, công chức, viên chức, người hoạt động không chuyên trách, người lao động sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị trên địa bàn TP.HCM.

Sở Xây dựng TP.HCM sẽ chủ trì thực hiện, việc triển khai chính sách hỗ trợ theo lộ trình chỉ đạo của cấp có thẩm quyền giai đoạn 2025 - 2030. Ảnh minh họa: THUẬN VĂN

Đảm bảo điều kiện an cư cho người lao động

Liên quan đến chính sách hỗ trợ mua, thuê mua nhà ở xã hội, đề án thực hiện với mục tiêu hỗ trợ điều kiện an cư cho cán bộ, công chức, viên chức, người hoạt động không chuyên trách, người lao động bị ảnh hưởng do sắp xếp tổ chức bộ máy góp phần ổn định tâm lý, đời sống và khuyến khích trở lại vào thị trường lao động sau khi sắp xếp.

Sở Xây dựng TP sẽ là đơn vị chủ trì thực hiện triển khai chính sách hỗ trợ theo lộ trình chỉ đạo của cấp có thẩm quyền giai đoạn 2025 - 2030.

Liên quan chính sách này, qua khảo sát tại các địa phương ghi nhận đối tượng là cán bộ, công chức, viên chức đang công tác và các đối tượng do sáp nhập tỉnh phải di chuyển xa để đi làm có nhu cầu lớn về nhà ở xã hội.

Trước đó, Quốc hội cũng đã thông qua chính sách đặc thù cho đối tượng này tại Nghị quyết số 201 ngày 29-5-2025. Theo đó, điều kiện về nhà ở để được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội được quy định cụ thể.

Theo đó, người chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình tại tỉnh, TP trực thuộc trung ương nơi có dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội đó, chưa được mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội, chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở dưới mọi hình thức tại tỉnh, TP trực thuộc trung ương nơi có dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội đó hoặc có nhà ở thuộc sở hữu của mình tại tỉnh, TP trực thuộc trung ương nơi có dự án nhà ở xã hội nhưng diện tích nhà ở bình quân đầu người thấp hơn mức diện tích nhà ở tối thiểu (diện tích nhà ở bình quân đầu người thấp hơn 15 m2 sàn/người);

Về điều kiện thu nhập, trường hợp người đứng đơn là người độc thân thì có thu nhập hàng tháng thực nhận không quá 15 triệu đồng tính theo bảng tiền công, tiền lương do cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp nơi đối tượng làm việc xác nhận; trường hợp người đứng đơn đã kết hôn thì người đứng đơn và vợ (chồng) của người đó có tổng thu nhập hàng tháng thực nhận không quá 30 triệu đồng.

Hiện nay, Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội TP.HCM đang cho vay thuê mua, mua nhà ở xã hội theo Nghị định số 100 ngày 26-7-2024 của Chính phủ. Mức cho vay tối đa bằng 80% giá trị hợp đồng mua, thuê mua nhà ở xã hội. Lãi suất cho vay bằng 6,6%/năm.

Thời hạn cho vay do Ngân hàng Chính sách xã hội nơi cho vay và khách hàng thỏa thuận phù hợp với khả năng trả nợ của khách hàng và tối đa không quá 25 năm kể từ ngày giải ngân khoản vay đầu tiên.

Chính sách đúng đắn của TP

Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP.HCM đánh giá chủ trương của TP.HCM về việc hỗ trợ mua, thuê mua nhà ở xã hội cho cán bộ, công chức bị ảnh hưởng bởi quá trình sắp xếp lại bộ máy là một chính sách mang đậm tính nhân văn, thể hiện trách nhiệm sâu sắc của chính quyền. Đây không chỉ là một giải pháp an sinh xã hội đơn thuần mà còn là một bước đi chiến lược, cần thiết để đảm bảo sự thành công của công cuộc cải cách hành chính chung.

Chính sách này có ý nghĩa to lớn, trước hết là giải quyết được nhu cầu an cư - một trong những nhu cầu nền tảng và cấp thiết nhất để ổn định cuộc sống. Về mặt pháp lý, chính sách này có nền tảng vững chắc khi dựa trên các cơ chế đặc thù của Nghị quyết 201/2025/QH15, với các điều kiện về nhà ở và thu nhập được quy định rõ ràng. Điều này tạo ra một hành lang pháp lý cụ thể để triển khai, đảm bảo tính khả thi của chính sách.

Tuy nhiên, để chủ trương đúng đắn này đi vào cuộc sống và phát huy tối đa hiệu quả, quá trình triển khai cần chú trọng một số vấn đề then chốt.

Một là, tính minh bạch và công bằng phải được đặt lên hàng đầu. Cần công khai, chi tiết hóa các tiêu chí, đối tượng được hưởng chính sách. Quy trình xét duyệt hồ sơ phải được thực hiện bởi một hội đồng liên ngành, hoạt động độc lập và khách quan. Danh sách các trường hợp được phê duyệt cần được công bố rộng rãi để người dân và các tổ chức xã hội cùng tham gia giám sát, tránh tình trạng trục lợi chính sách.

Hai là cần đảm bảo nguồn cung nhà ở xã hội đủ về số lượng và phù hợp về chất lượng. Chính sách sẽ khó thành công nếu quỹ nhà không có sẵn. TP cần đẩy nhanh tiến độ các dự án nhà ở xã hội, đồng thời quy hoạch các dự án này tại những vị trí thuận lợi, có đầy đủ hạ tầng thiết yếu như trường học, bệnh viện, giao thông kết nối để đảm bảo chất lượng sống thực sự cho người dân.

Ba là, thủ tục hành chính cần được thiết kế tinh gọn. Ưu tiên triển khai theo cơ chế một cửa liên thông giữa các sở, ngành liên quan và Ngân hàng Chính sách xã hội để người lao động có thể tiếp cận chính sách một cách nhanh chóng, thuận tiện nhất, tránh các rào cản không đáng có.

Đồng quan điểm, TS Phạm Viết Thuận, Viện trưởng Viện Kinh tế tài nguyên và Môi trường TP.HCM cho rằng đây là chủ trương đúng đắn của TP. Tuy nhiên, có rất nhiều đối tượng có nhu cầu mua nhà ở xã hội, những đối tượng này ở rải rác nhiều nơi ở các phường, xã. Trong khi quỹ nhà ở xã hội ở TP.HCM hiện nay còn thiếu.

"TP.HCM cần tăng cường phát triển nhà ở xã hội để đáp ứng nhu cầu cho người dân. Trong đó phải phân chia nhà ở xã hội đồng đều ở các địa phương chứ không chỉ ở một vài nơi"- TS Phạm Viết Thuận nhận định.

NGUYỄN CHÂU