TP Hồ Chí Minh: Nhiều hạng mục công trình trường học xuống cấp nghiêm trọng

Thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được ngày 22/9/2025, Sở GD&ĐT đã tiến hành thống kê và đã có báo cáo cụ thể về tổng rà soát và tham mưu phương án tổng thể về cơ sở vật chất, thiết bị dạy học tại tất cả các trường công lập trên địa bàn thành phố.

Sau sáp nhập, năm học 2025 - 2026, TP Hồ Chí Minh có 3.528 trường học, 2.528.789 học sinh từ mầm non đến phổ thông, tăng 39.632 học sinh so với năm học 2024 - 2025.

Nơi học của học sinh Trường Tiểu học An Sơn, phường Long Nguyên, TP Hồ Chí Minh.

Theo đánh giá của Sở GD&ĐT, mặc dù số lượng trường lớp lớn nhưng chưa xứng tầm với sự phát triển của TP Hồ Chí Minh mới. Thực trạng hiện nay vẫn còn tồn tại một số bất cập như: Số lượng trường lớp, phòng học hiện nay vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu về chỗ học cho con em trong độ tuổi trên địa bàn thành phố, sĩ số học sinh trên lớp còn cao chưa đảm bảo theo Điều lệ trường, tình trạng áp lực, thiếu chỗ học ở mỗi địa bàn xã, phường, đặc khu trên địa bàn TP Hồ Chí Minh không đồng đều, có nơi thiếu rất nhiều phòng học nhưng cũng có nơi gần như không có hoặc có ít nhu cầu, trong đó đặc biệt là các địa bàn, khu vực đang đô thị hóa nhanh, tập trung các khu chế xuất, khu công nghiệp có tốc độ gia tăng dân số cơ học cao.

Số lượng phòng học chưa đảm bảo để thực hiện tổ chức dạy 2 buổi/ngày theo tỷ lệ quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo cho các bậc học. Nhiều trường lớp, phòng học đã được đầu tư xây dựng quá niên hạn sử dụng ngày càng xuống cấp hoặc được xây dựng theo quy chuẩn cũ đã lỗi thời không còn đảm bảo an toàn, không đáp ứng được nhu cầu sử dụng và các yêu cầu theo chương trình giáo dục hiện nay.

Thống kê của Sở GD&ĐT đến tháng 6/2025, tại TP Hồ Chí Minh trước sáp nhập đạt 297 phòng học/10.000 dân (dự kiến đến cuối năm 2025, trước sáp nhập sẽ đạt 300 phòng học/10.000 dân độ tuổi đi học từ 3 đến 18 tuổi). Tuy nhiên, tỉ lệ này không đồng đều giữa các cấp học: Từ 3 đến dưới 6 tuổi đạt 478 phòng học, từ 6 tuổi đến dưới 11 tuổi đạt 262 phòng học, từ 11 tuổi đến dưới 15 tuổi đạt 237 phòng học, từ 15 tuổi đến 18 tuổi đạt 257 phòng học.

Sau khi sáp nhập, TP Hồ Chí Minh mới đạt 277 phòng học/10.000 dân độ tuổi đi học (từ 3 đến 18 tuổi), trong đó khu vực tỉnh Bình Dương (cũ) đạt 200/phòng học/10.000 dân, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) đạt 316/phòng học/10.000 dân và TP Hồ Chí Minh (trước sáp nhập) đạt 297/phòng học/10.000 dân.

Số lượng phòng học chưa đảm bảo để thực hiện tổ chức dạy 2 buổi/ngày theo tỉ lệ quy định của Bộ GD&ĐT cho các bậc học. Nhiều trường lớp, phòng học đã được đầu tư xây dựng quá niên hạn sử dụng ngày càng xuống cấp hoặc được xây dựng theo quy chuẩn cũ đã lỗi thời không còn đảm bảo an toàn, không đáp ứng được nhu cầu sử dụng và các yêu cầu theo chương trình giáo dục hiện nay. Hiện nay có khoảng 3.253 phòng học, phòng bộ môn cần bảo dưỡng, sửa chữa...

Sở GD&ĐT cho biết, nguyên nhân chính là do các hạng mục này được xây dựng đã lâu, quá niên hạn sử dụng (từ trên 20 năm) nên xuống cấp nặng nề, việc sửa chữa nhỏ lẻ không mang lại hiệu quả, lãng phí nguồn vốn đầu tư.

Sở GD&ĐT đề xuất UBND thành phố xem xét cấp bổ sung kinh phí cho các xã, phường, đặc khu để tiếp tục thực hiện đánh giá tổng thể mức độ xuống cấp các công trình, tập trung tham mưu giao cho đơn vị chuyên môn làm chủ đầu tư tổ chức đấu thầu lựa chọn đơn vị triển khai các giải pháp, phương án sửa chữa, bảo dưỡng phù hợp, kịp thời để đảm bảo chất lượng sử dụng các công trình, đồng thời giao trách nhiệm cho các cơ sở giáo dục phải thường xuyên bảo trì định kỳ tránh tình trạng xuống cấp.

Đối với các hạng mục công trình xuống cấp nghiêm trọng có nguy cơ mất an toàn, Sở đề xuất Thành phố giao cho các xã, phường, đặc khu chủ động lập đề xuất báo cáo Sở Tài chính nhu cầu đầu tư xây dựng thay thế, đầu tư sửa chữa lớn, gia cố công trình hiện trạng để trình cấp thẩm quyền xem xét cấp ngân sách nhằm thực hiện sớm đảm bảo an toàn cho học sinh và giáo viên.

Nguyễn Cảnh