TP. Nha Trang: Dự kiến đề xuất sáp nhập một số phường

UBND TP. Nha Trang đang dự kiến đề xuất UBND tỉnh phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023-2025 theo hướng, trong năm 2024, thành phố sẽ chỉ còn 22 đơn vị hành chính cấp xã, giảm 5 phường so với hiện nay. Ông Nguyễn Sỹ Khánh - Chủ tịch UBND TP. Nha Trang trả lời phỏng vấn của Báo Khánh Hòa.

Ông Nguyễn Sỹ Khánh - Chủ tịch UBND TP. Nha Trang.

Dự kiến đề xuất giảm còn 22 đơn vị hành chính

- Thưa ông, trong dự kiến đề xuất sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023-2025, UBND TP. Nha Trang đề ra nguyên tắc chung như thế nào?

- UBND thành phố dự kiến đề xuất sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023-2025 trên tinh thần bảo đảm tuân thủ mọi quy định của Trung ương và của tỉnh, căn cứ Nghị quyết số 35, ngày 12-7-2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030. Các đơn vị hành chính dự kiến đề xuất sắp xếp đều có diện tích tự nhiên dưới 20%, quy mô dân số dưới 300% quy định, đồng thời là các đơn vị hành chính liền kề nhau. Đặc biệt, việc đề xuất sắp xếp phải bám sát Quyết định số 318, ngày 29-3-2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tỉnh Khánh Hòa thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Nghị quyết số 12, ngày 30-9-2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố về Chương trình phát triển đô thị TP. Nha Trang giai đoạn 2021 - 2025 và định hướng đến năm 2030; Nghị quyết số 163, ngày 30-9-2021 của HĐND TP. Nha Trang về Chương trình phát triển đô thị TP. Nha Trang giai đoạn 2021 - 2025 định hướng đến năm 2030. Qua đó, xác định mục tiêu xây dựng Nha Trang thành trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của tỉnh Khánh Hòa, trung tâm khoa học kỹ thuật, giáo dục - đào tạo và dịch vụ của vùng Duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên…, góp phần xây dựng tỉnh Khánh Hòa trở thành đô thị trực thuộc Trung ương, trong đó TP. Nha Trang là đô thị hạt nhân theo đúng tinh thần Nghị quyết số 09 của Bộ Chính trị về xây dựng, phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

- Theo dự kiến đề xuất của thành phố, các đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp sẽ thay đổi như thế nào, thưa ông?

- Hiện nay, TP. Nha Trang có 27 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 19 phường và 8 xã. Thành phố dự kiến đề xuất tỉnh theo hướng, giai đoạn 2023 - 2025, thực hiện sắp xếp 12 đơn vị hành chính cấp xã, gồm: 10 phường (Tân Lập, Phương Sơn, Phương Sài, Vạn Thắng, Vĩnh Thọ, Xương Huân, Vạn Thạnh, Phước Tiến, Phước Tân, Phước Hòa) và 2 xã (Vĩnh Hiệp, Vĩnh Thạnh). Trong đó, phường Phước Hòa và phường Vĩnh Thọ thuộc diện sắp xếp nhưng có yếu tố đặc thù nên dự kiến đề xuất không sắp xếp; phường Xương Huân và phường Tân Lập thuộc diện được khuyến khích sắp xếp. Với dự kiến đề xuất này, sau sắp xếp, TP. Nha Trang sẽ còn 22 đơn vị hành chính (gồm 14 phường và 8 xã), giảm 5 phường.

Đối với các đơn vị hành chính thuộc diện sắp xếp, thành phố dự kiến đề xuất sẽ nhập nguyên trạng diện tích tự nhiên, quy mô dân số của phường Phương Sơn vào phường Phương Sài; nhập nguyên trạng diện tích tự nhiên, quy mô dân số của 3 phường: Xương Huân, Vạn Thạnh, Vạn Thắng; 3 phường: Phước Tiến, Phước Tân, Tân Lập. Đây là các phường có diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 300% quy định, phải sắp xếp trong giai đoạn 2023 - 2025 và là các đơn vị hành chính liền kề nhau; người dân có tập quán sinh hoạt tương đồng. Các phường: Xương Huân, Tân Lập thuộc diện khuyến khích sắp xếp.

Một góc TP. Nha Trang. Ảnh: Vương Mạnh Cường

Dự kiến đề xuất chưa sắp xếp một số phường, xã

- Được biết, giai đoạn 2023-2025, UBND thành phố có dự kiến đề xuất không sắp xếp đối với 2 phường Vĩnh Thọ, Phước Hòa và 2 xã Vĩnh Hiệp, Vĩnh Thạnh dù thuộc diện sáp nhập theo quy định. Xin ông cho biết lý do?

- Theo quy định tại điểm c, khoản 1, Điều 3 Nghị quyết số 35, không bắt buộc sắp xếp đối với đơn vị hành chính "có vị trí trọng yếu về quốc phòng, an ninh hoặc có đặc điểm về truyền thống lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán riêng biệt mà nếu sắp xếp với đơn vị hành chính liền kề khác sẽ dẫn đến mất ổn định về quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội”.

Phường Vĩnh Thọ là một trong 11 xã, phường thuộc danh sách trọng điểm quốc phòng ở TP. Nha Trang. Phường Phước Hòa nếu sáp nhập với phường Phước Hải sẽ có dân số 43.689 người, đạt 624% so với tiêu chuẩn; còn nếu sáp nhập với phường Vĩnh Nguyên sẽ có dân số 41.402 người, đạt 591% so với tiêu chuẩn. Trên địa bàn phường lại có phần lớn diện tích đất thuộc khu vực sân bay cũ do Trường Sĩ quan - Không quân (thuộc Bộ Quốc phòng) quản lý nên khó sắp xếp. Phước Hòa cũng là một trong những phường trung tâm thành phố, sẽ tiếp nhận phần lớn diện tích đất từ khu vực sân bay cũ (được quy hoạch thành các khu đô thị thương mại, dịch vụ, du lịch đẳng cấp quốc tế), nên dư địa phát triển còn rất lớn, sẽ thu hút thêm lượng lớn dân cư, quy mô dân số dự kiến đến năm 2030 đạt trên 21.000 người (trên 300% so với tiêu chuẩn). Vì vậy, UBND thành phố dự kiến đề xuất không sáp nhập 2 phường này với các đơn vị hành chính liền kề.

Đối với 2 xã Vĩnh Hiệp và Vĩnh Thạnh, hiện nay thành phố đã xây dựng Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung TP. Nha Trang đến năm 2040 trình Bộ Xây dựng, Thủ tướng Chính phủ thẩm định, phê duyệt. Trong đó, định hướng đến năm 2030, tập trung nâng cấp các xã đạt tiêu chuẩn thành lập phường (trong đó có 2 xã Vĩnh Hiệp và Vĩnh Thạnh); đạt tỷ lệ đô thị hóa 95%. Do đó, thành phố cũng dự kiến đề xuất chưa sắp xếp đối với 2 xã trên trong giai đoạn này.

Tuy nhiên, với dự kiến đề xuất như trên, thành phố vẫn còn 3 đơn vị hành chính cấp xã hình thành sau sắp xếp nhưng chưa đạt tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên, quy mô dân số là đơn vị hành chính sáp nhập từ 2 phường Phương Sơn và Phương Sài; đơn vị hành chính sáp nhập từ 3 phường Xương Huân, Vạn Thạnh, Vạn Thắng; đơn vị hành chính sáp nhập từ 3 phường Phước Tiến, Phước Tân, Tân Lập.

Đối với đơn vị hành chính sáp nhập từ 2 phường Phương Sơn và Phương Sài, một số phường liền kề Phương Sài đã sáp nhập với các phường khác; nếu tiếp tục sáp nhập với phường Phước Hải và Ngọc Hiệp thì dân số sau sáp nhập lại quá đông. Ngoài ra, địa danh Phương Sài đã được hình thành trước năm 1945 từ khu dân cư ven sông Kim Bồng, là 1 trong 5 làng cổ của thị trấn Nha Trang ngày trước (gồm Xương Huân, Phương Câu, Vạn Thạnh, Phương Sài, Phước Hải). Đến năm 1976, Phương Sài được tách thành 2 phường: Phương Sơn và Phương Sài. Người dân ở 2 địa phương này có văn hóa, tập quán sinh hoạt tương đồng. Nếu sáp nhập với các địa phương khác sẽ ít nhiều xung đột về văn hóa, gây khó khăn cho công tác quản lý nhà nước tại địa phương.

Đối với đơn vị hành chính sáp nhập từ 3 phường Xương Huân, Vạn Thạnh, Vạn Thắng và từ 3 phường Phước Tiến, Phước Tân, Tân Lập, theo quy định, nếu được sáp nhập từ 3 đơn vị hành chính thì không áp dụng tiêu chuẩn về dân số và diện tích.

Dự kiến đề xuất hoàn thành sắp xếp trong năm 2024

- Thành phố dự kiến đề xuất như thế nào về lộ trình sắp xếp, thưa ông?

- Thành phố dự kiến đề xuất, trong năm 2024, sẽ hoàn thành việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023 - 2025, tập trung giải quyết chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức dôi dư; sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy, bố trí đội ngũ cán bộ, công chức; sắp xếp lại, xử lý trụ sở, tài sản công; thu hồi con dấu cũ, khắc con dấu mới, chuyển đổi các loại giấy tờ liên quan do thay đổi địa giới, tên gọi đơn vị hành chính thực hiện sắp xếp; thực hiện các chế độ, chính sách đặc thù (nếu có) tại các đơn vị hành chính cấp xã hình thành sau sắp xếp.

Năm 2025, dự kiến đề xuất tổ chức đại hội đảng bộ cấp xã nhiệm kỳ 2025 - 2030 theo đơn vị hành chính mới sau sắp xếp; đồng thời tiếp tục giải quyết chế độ, chính sách dôi dư và những người dôi dư sau đại hội ở những đơn vị hành chính cấp xã hình thành sau sắp xếp; tập trung sắp xếp lại, xử lý trụ sở, tài sản công của cơ quan, tổ chức, đơn vị tại đơn vị hành chính cấp xã thực hiện sắp xếp; hoàn thành chuyển đổi các loại giấy tờ liên quan do thay đổi địa giới và tên gọi đơn vị hành chính cấp xã thực hiện sắp xếp; tiếp tục thực hiện các chế độ, chính sách đặc thù (nếu có) tại các đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp; lập mới, chỉnh lý, bổ sung hồ sơ, bản đồ địa giới đơn vị hành chính các cấp; sơ kết việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023 - 2025.

- Xin cảm ơn ông!

TIỂU MAI (Thực hiện)