Trả lại 'khoảng trời' cho trẻ thơ - Bài 4: Những chiều hè ám ảnh

Báo động đuối nước ở trẻ em

Mỗi mùa hè đến, tại Nghệ An, Hà Tĩnh, lại xảy ra nhiều vụ trẻ em đuối nước thương tâm. Điểm chung trong hầu hết các vụ đuối nước là trẻ tự rủ nhau đi tắm sông, suối, ao hồ khi không có người lớn giám sát. Phần lớn các em không biết bơi, thiếu kỹ năng thoát hiểm. Trong khi đó, hai địa phương này có nhiều xã thuần nông, địa hình phức tạp, kênh rạch dày đặc khiến tình trạng đuối nước diễn ra ở mức đáng báo động.

Đã hơn 3 tuần trôi qua, nhiều người dân xã Cẩm Hưng, huyện Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) vẫn chưa hết bàng hoàng sau vụ hai học sinh đuối nước khi tắm ở khu vực Khe Ngang, thuộc thôn Hưng Thắng. Khoảng 16h45 chiều 15/5, em C.T.K.O (SN 2017, học sinh lớp 2 Trường Tiểu học Cẩm Hưng) và T.Đ.D (học sinh lớp 6, Trường THCS Hà Huy Tập) cùng một nhóm học sinh đạp xe vào chơi tại khu vực Khe Ngang. Tại đây, nhóm học sinh rủ nhau xuống suối tắm. Do nước sâu, hai em O. và D. đã bị đuối nước.

Những ngày hè nóng bức, khu vực sông suối, ao hồ là điểm đến ưa thích của trẻ em nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy hiểm

“Chúng nó mới ăn cơm trưa xong đã rủ nhau đi tắm đập. Không ai biết đến khi nghe tiếng kêu cứu, người dân chạy đến lặn tìm thì đã muộn mất rồi. Ở đây, trẻ con mùa này nắng nóng thường rủ nhau đi tắm ở sông, suối, gia đình không quản lý được vì bố mẹ đi làm từ sáng đến chiều mới về”, người thân em D. chia sẻ.

Cuối tháng 3 vừa qua, em N.A.K (học sinh lớp 5 Trường Tiểu học Hương Trà, huyện Hương Khê, Hà Tĩnh) đi câu cá cùng một số người bạn ở ao cá trên địa bàn thôn Đông Trà (xã Hương Trà). K. đã bị ngã xuống ao. Do không biết bơi, K. bị đuối nước sau đó. Tại Hà Tĩnh, theo thống kê trong năm 2024, toàn tỉnh xảy ra 26 vụ đuối nước ở trẻ em khiến 29 cháu tử vong. Riêng từ đầu năm 2025 đến nay, đã xảy ra 6 vụ, khiến 7 học sinh tử vong.

Không chỉ ở Hà Tĩnh, các huyện miền núi Nghệ An như Kỳ Sơn, Con Cuông, Tương Dương, liên tục ghi nhận những vụ đuối nước thương tâm ở trẻ nhỏ, đặc biệt vào mùa hè, khi thời tiết oi bức, học sinh nghỉ học dài ngày và cha mẹ mải miết mưu sinh.

Gần 2 tháng trôi qua, người dân ở xóm Hồng Sơn (xã Nghĩa Thái, huyện Nam Đàn, Nghệ An) vẫn chưa thể quên được tiếng gào khóc xé lòng vọng lên từ hồ nước phía sau Trường Tiểu học Nam Thái - nơi hai anh em ruột V.B.B.N (12 tuổi) và V.B.K (7 tuổi) trượt chân xuống vũng nước sâu. 16h chiều 14/4, nhóm 4 học sinh ra hồ nước phía sau Trường Tiểu học Nam Thái để chơi đùa. Trong lúc đùa chơi ở mép hồ, 2 anh em N. và K. trượt chân xuống vũng nước sâu. Phát hiện sự việc, nhóm bạn đi cùng liền hô hoán người lớn đến ứng cứu. Tuy nhiên, khi người lớn đến nơi, cả 2 em đã đuối nước tử vong.

Theo thống kê của cơ quan chức năng tỉnh Nghệ An, số vụ việc đuối nước, tai nạn thương tích trên địa bàn tăng dần theo từng năm. Cụ thể, năm 2023, toàn tỉnh xảy ra 13 vụ làm chết 18 người. Năm 2024, toàn tỉnh xảy ra 17 vụ làm chết 19 người. Chỉ tính riêng từ ngày 15/12/2024 đến ngày 21/4/2025, tỉnh này xảy ra 13 vụ tai nạn đuối nước, làm 15 người tử vong. Ngoài ra còn nhiều vụ việc thương tâm từ tai nạn thương tích và nguyên nhân khác mà đa số trẻ em là nạn nhân.

Khó khăn lớn nhất: kinh phí!

Trong khi trẻ em thành thị có những lớp kỹ năng, trại hè và sân chơi hiện đại, nhiều đứa trẻ ở nông thôn Hà Tĩnh, Nghệ An, vẫn “tự quản” mình giữa đồng không mông quạnh, bên những con suối, ao làng và ruộng nước đầy hiểm nguy. Mặt khác, nhiều nhà văn hóa thôn, xã xuống cấp, sân thể thao bị bỏ hoang, thiết bị hư hỏng không được sửa chữa. Thiếu sân chơi, nhiều em nhỏ không có lựa chọn nào khác ngoài việc chọn ra đồng, ra suối, ra mương để… vui chơi.

“Chúng tôi đi làm từ sáng đến chiều, con ở nhà quanh quẩn với bạn bè. Không có sân bóng, không có lớp hè, trẻ thường rủ nhau ra bờ sông chơi”, chị Nguyễn Thị Mến, phụ huynh ở huyện Hương Khê (Hà Tĩnh), chia sẻ.

Các lớp dạy kỹ năng sống, cứu hộ, tuyên truyền và cấp cứu đuối nước được triển khai nhiều đến học sinh, nhưng vẫn xảy ra nhiều vụ đuối nước thương tâm

Ngành chức năng đánh giá, nguyên nhân dẫn đến những vụ tai nạn thương tâm phần lớn do thiếu sự giám sát chặt chẽ của người lớn, trẻ em thiếu sân chơi, thiếu kỹ năng sống, nên những ngày hè cứ thế trôi đi trong mong manh và lo lắng. Huyện Yên Thành (tỉnh Nghệ An) được biết đến là địa phương có nhiều sông suối, khe đập và tỷ lệ đuối nước, tai nạn thương tích ở trẻ nhỏ cao. Để hạn chế tình trạng trên, những năm qua, Huyện Đoàn Yên Thành đã phối hợp các đoàn xã và đơn vị liên quan mở nhiều lớp dạy bơi miễn phí, lớp dạy kỹ năng sống. Nhiều sân chơi được tạo ra, đặc biệt là dịp hè để trẻ em, học sinh trên địa bàn có môi trường vui chơi lành mạnh. Chỉ 5 tháng đầu năm 2025, Huyện Đoàn Yên Thành đã xây dựng 5 khu vui chơi cho trẻ em với trị giá gần 150 triệu đồng, thu hút gần 1.000 thanh thiếu nhi tham gia.

“Tai nạn thương tích, đuối nước để lại những hậu quả đau lòng không gì bù đắp nổi. Vì vậy, chúng tôi xác định rõ trách nhiệm của tổ chức Đoàn trong mỗi kỳ nghỉ hè. Cứ mỗi em nhỏ biết bơi, mỗi biển cảnh báo được dựng lên, là thêm một cơ hội để bảo vệ các em. Trong Chiến dịch Thanh niên tình nguyện Hè, Huyện Đoàn sẽ tiếp tục xây dựng thêm nhiều sân chơi công cộng, tăng cường việc tuyên truyền phòng chống đuối nước tại trường học, các xã. Chúng tôi tổ chức 3 lớp dạy bơi miễn phí, làm mới và sửa chữa hơn 90 biển cảnh báo phòng chống đuối nước”, anh Nguyễn Văn Vũ - Phó Bí thư Huyện Đoàn Yên Thành cho biết.

Anh Nguyễn Viết Hải Đăng - Phó Bí thư Tỉnh Đoàn Hà Tĩnh cho biết, thời gian qua, Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn đã huy động các nguồn lực xây dựng 4 bể bơi cố định và 10 bể bơi di động trị giá 5 tỷ đồng tại các điểm trường học trên địa bàn. Cùng với đó đã lắp đặt biển cảnh báo đuối nước, duy trì tổ chức các lớp dạy bơi, học bơi, trang bị kỹ năng phòng, chống đuối nước cho trẻ em. Ngoài ra bố trí các điểm loa phát thanh tự động, điểm phao cứu sinh; tăng tần suất tuyên truyền, cảnh báo phòng ngừa đuối nước đối với trẻ em.

Hoài Nam - Ngọc Tú