Trà Vinh lần đầu tổ chức festival dừa sáp

20h ngày 25/8, UBND tỉnh Trà Vinh khai mạc Festival 100 năm dừa sáp Trà Vinh - loại trái cây đặc sản trứ danh đã tồn tại một thế kỷ qua tại địa phương. Cùng sự kiện này, tỉnh cũng khai mạc Tuần lễ Vu lan thắng hội huyện Cầu Kè năm 2024.

Tiết mục vẽ tranh cát kể câu chuyện lịch sử trái dừa sáp trong lễ khai mạc.

Cơn mưa lớn kéo dài từ 19h đến lúc lễ khai mạc vẫn không cản được hàng ngàn người dân địa phương và các tỉnh lân cận đến tham dự. Đây là lần đầu tiên, Trà Vinh tổ chức lễ hội riêng cho trái dừa sáp.

Phát biểu khai mạc, ông Lê Văn Hẳn, Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh cho biết, tài liệu ghi chép mà tỉnh lưu giữ được cho thấy, năm 1924, Hòa thượng Thạch Sô đã mang giống dừa từ nước ngoài về trồng tại huyện Cầu Kè.

Nơi đầu tiên giống dừa này được trồng là chùa Botumsakor (Bô Tum Sa Cô) - nơi mà người dân địa phương quen gọi là chùa Chợ (thị trấn Cầu Kè).

"Do phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng đặc thù của địa phương vùng đất Cầu Kè, cây dừa phát triển và cho trái sáp. Qua quá trình bảo tồn và phát huy giá trị, dừa sáp đã trở thành một đặc sản chỉ có riêng ở Trà Vinh", ông Hẳn cho biết.

Ông Lê Văn Hẳn, Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh phát biểu khai mạc trong mưa lớn.

Về hình thức, dừa sáp cũng giống như những trái dừa bình thường khác. Tuy nhiên, bên trong lớp cơm dừa sáp dày, mềm, dẻo chiếm gần hết trái với một ít nước dừa đặc.

Dừa sáp hiện là một trong các loại cây trồng có giá trị kinh tế cao, chiếm diện tích trồng trọt lớn ở huyện Cầu Kè.

Những năm gần đây, dừa sáp trở thành loại cây trồng được chú trọng và không ngừng tăng diện tích, sản lượng. Dừa sáp được chế biến thành các món ăn ngon, bổ dưỡng khác nhau với hương vị đặc trưng.

Tháng 8/2012, dừa sáp Cầu Kè, Trà Vinh chính thức được đưa vào danh sách là một trong 50 đặc sản trái cây nổi tiếng Việt Nam (theo Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam).

Trái dừa sáp Trà Vinh.

"Cục Sở hữu trí tuệ cũng đã cấp chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý, sản phẩm quả dừa sáp Trà Vinh; nhãn hiệu chứng nhận dừa sáp Trà Vinh cho giống dừa sáp giống và logo chỉ dẫn địa lý hướng tới xác lập quyền sở hữu trí tuệ nhãn hiệu. Đây là điều kiện để dừa sáp Trà Vinh phát triển trong tương lai", Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh phấn khởi nói.

100 năm qua trái dừa sáp đã được Trà Vinh bảo tồn, thuần dưỡng tại Cầu Kè, tập trung nhiều nhất ở các xã Hòa Tân, Phong Phú, Phong Thạnh.

Người dân đội mưa dự lễ khai mạc.

Ông Hẳn cho hay, trong chiến lược nâng cấp chuỗi giá trị dừa giai đoạn 2022 - 2025, tỉnh sẽ phát triển thêm khoảng 550ha dừa sáp.

Bên cạnh đó, tỉnh này cũng đề ra những định hướng xây dựng thương hiệu dừa sáp Trà Vinh với những mục tiêu như: quy hoạch vùng trồng, mở rộng canh tác, sản xuất theo hướng hữu cơ.

Phát triển vùng trồng và áp dụng công nghệ giống tiên tiến, đặc biệt là giống dừa cấy phôi, cấy mô có tỷ lệ sáp cao, nhằm cải thiện năng suất và chất lượng sản phẩm...

Lãnh đạo tỉnh Trà Vinh mong rằng Festival 100 năm dừa sáp Trà Vinh là cơ hội tăng cường các hoạt động xúc tiến đầu tư, phát triển liên kết giữa các doanh nghiệp với các hộ trồng dừa nhằm đảm bảo liên thông các khâu sản xuất, chế biến sâu và tiêu thụ sản phẩm theo các tiêu chuẩn.

Từ đó, đáp ứng các thị trường xuất khẩu; xây dựng mối liên kết tiêu thụ với doanh nghiệp chế biến các sản phẩm giá trị gia tăng, tạo đầu ra ổn định cho dừa sáp.

Nguyên Việt